ແນວຄິດ, ທິດຊີ້ນຳຂອງປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ຕໍ່ການປ່ຽນແປງໃໝ່ໃນຂະແໜງທະນາຄານ
ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ຜູ້ນຳທີ່ແສນເຄົາລົບຮັກຂອງປະຊາຊົນລາວ, ເພິ່ນໄດ້ນຳພາການລິເລີ່ມການປ່ຽນແປງໃໝ່ຮອບດ້ານຢ່າງມີຫລັກການຂອງພັກເຮົາ ນັບທັງດ້ານການເມືອງ, ກົນໄກເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ ແລະ ການຕ່າງປະເທດຄື: “ການດຳເນີນເສດຖະກິດຕະຫລາດ, ການພົວພັນເຊື່ອມໂຍງກັບຕ່າງປະເທດ ແລະ ການບູລະນະລະບອບປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນກ້າວໄປຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ”.
ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ ຄັ້ງທີ IV ຂອງພັກ (1986) ໄດ້ກຳນົດບາດລ້ຽວໃໝ່ແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃນດ້ານເສດຖະກິດຢູ່ ສປປ ລາວ ໂດຍທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ເພິ່ນຍັງໃຫ້ທິດຊີ້ນຳກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງໃໝ່ໃນດ້ານເສດຖະກິດ ໂດຍສະເພາະຕ້ອງອອກແຮງປັບປຸງການເງິນ ແລະ ເງິນຕາໃຫ້ສະຫງົບ ເຊິ່ງການເງິນ ແລະ ເງິນຕາມີບົດບາດສຳຄັນທີ່ສຸດຕໍ່ການປະຕິບັດແນວທາງປ່ຽນແປງໃໝ່ຂອງພັກ ແລະ ແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດ. ເລນິນ ໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ: “… ຖ້າວ່ານະໂຍບາຍການເງິນຂອງພວກເຮົາຫາກບໍ່ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະແລ້ວ ທຸກການປະຕິຮູບອັນເຖິງຖອງຂອງພວກເຮົາກໍຈະຖືກປະລາໄຊ”.
ວຽກງານການເງິນ ແລະ ທະນາຄານ ກໍແມ່ນມີແຕ່ປະຕິບັດລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ, ສະໜອງສິນເຊື່ອຕາມຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງຂະແໜງການຕ່າງໆເທົ່ານັ້ນ, ມັນຍັງເປັນເຄື່ອງມືອັນສຳຄັນ ເພື່ອກໍ່ສ້າງປະເທດຊາດ. ພາລະບົດບາດອັນຕົ້ນຕໍຂອງການຈັດຕັ້ງເຫລົ່ານີ້ແມ່ນນຳໃຊ້ເຄື່ອງມືທາງການເງິນ-ເງິນຕາ ເພື່ອສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ຂະແໜງການ, ທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຮາກຖານຕ່າງໆ ເຄື່ອນໄຫວຕາມແຜນການຂະຫຍາຍເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງລັດດ້ວຍຮູບການສົ່ງເສີມ ຫລື ດ້ວຍບັງຄັບ. ເພາະສະນັ້ນ ບັນດາແຜນການງົບປະມານ ແລະ ແຜນການສິນເຊື່ອ, ນະໂຍບາຍໄມ້ງັດຕ່າງໆ ຈຶ່ງມີຄວາມສຳຄັນທີ່ສຸດ, ພວກເຮົາຕ້ອງໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ສ້າງມັນຂຶ້ນຢ່າງຮອບຄອບ.
ແນວທາງປ່ຽນແປງໃໝ່ຂອງພັກເຮົາໄດ້ກາຍເປັນຂີດໝາຍແຫ່ງການຫັນປ່ຽນໃໝ່ທາງດ້ານເສດຖະກິດຢ່າງເລິກເຊິ່ງຂອງປະເທດເຮົາ; ສະພາລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ມີມະຕິຕົກລົງວ່າດ້ວຍການຫັນລະບົບທະນາຄານໄປສູ່ກົນໄກໄລ່ລຽງເສດຖະກິດໃນເດືອນມີນາ 1988, ພິເສດ ກອງປະຊຸມທະນາຄານທົ່ວປະເທດ ຄັ້ງທີ I ໃນເດືອນກໍລະກົດ 1989 ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນຳຂອງທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ເຊິ່ງທ່ານໄດ້ມີຄຳເຫັນຊີ້ນຳວ່າ: “… ທະນາຄານເປັນສິ່ງຄ້ຳຊູຍູ້ໜູນເສດຖະກິດສິນຄ້າ… ການຂະຫຍາຍລະບົບທະນາຄານເຂັ້ມແຂງພຽງພໍ ເພື່ອສ້າງທ່ວງທ່າໃຫ້ແກ່ການຫັນປ່ຽນເສດຖະກິດທຳມະຊາດໄປສູ່ເສດຖະກິດສິນຄ້າມັນແມ່ນຄວາມຈຳເປັນພາວະວິໄສສຳລັບພາລະກິດກໍ່ສ້າງສັງຄົມນິຍົມຢູ່ປະເທດເຮົາ”.
ໃນກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ໄດ້ພິຈາລະນາ ແລະ ຮັບຮອງເອົາແຜນການປະຕິຮູບລະບົບທະນາຄານຈາກຂັ້ນດຽວມາເປັນລະບົບທະນາຄານສອງຂັ້ນ ໂດຍແຍກບົດບາດຢ່າງຈະແຈ້ງລະຫວ່າງທະນາຄານກາງ-ທະນາຄານທຸລະກິດ. ພ້ອມດຽວກັນ ຍັງໄດ້ມີການເຊື່ອມຊຶມທິດຊີ້ນຳຂອງທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ກ່ຽວກັບລະບົບທະນາຄານສອງຂັ້ນ ແລະ ຈິນຕະນາການໃໝ່ທາງດ້ານກົນໄກ, ນະໂຍບາຍການເຄື່ອນໄຫວເງິນຕາ ແລະ ການທະນາຄານ ເຊິ່ງມະຕິ ແລະ ທິດຊີ້ນຳດັ່ງກ່າວຍັງມີຄຸນຄ່າອັນໃຫຍ່ຫລວງສຳລັບຂະແໜງທະນາຄານ ກາຍເປັນແນວທາງອັນໃສແຈ້ງ ແລະ ວິໄສທັດອັນກວ້າງໄກໃຫ້ຂະແໜງທະນາຄານໄດ້ຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍເຂົ້າສູ່ວຽກງານຕົວຈິງຈົນເຖິງທຸກວັນນີ້.
ຜ່ານຂະບວນວິວັດແຫ່ງການເຄື່ອນໄຫວກໍ່ສ້າງ, ປັບປຸງ ແລະ ພັດທະນາຂະແໜງທະນາຄານຕະຫລອດໄລຍະຜ່ານມາ ໂດຍພາຍໃຕ້ການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍແນວຄິດ ແລະ ທິດຊີ້ນຳຂອງປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ຮັບການຊີ້ນຳຢ່າງໃກ້ຊິດຈາກກົມການເມືອງສູນກາງພັກ ແລະ ລັດຖະບານໃນແຕ່ລະສະໄໝ, ຂະແໜງທະນາຄານໄດ້ເຕີບໃຫຍ່ຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານປະລິມານ ແລະ ຄຸນນະພາບ ສາມາດຍາດໄດ້ຜົນສຳເລັດຢ່າງຈົບງາມໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ການເມືອງຂອງຕົນ ໂດຍການປັບປຸງຄືນໃໝ່ບັນດາກົງຈັກການເຄື່ອນໄຫວຂອງລະບົບທະນາຄານ, ໄດ້ສຳເລັດການສ້າງຕັ້ງລະບົບທະນາຄານສອງຂັ້ນ ແລະ ແບ່ງພາລະບົດບາດຢ່າງຈະແຈ້ງ ລະຫວ່າງທະນາຄານກາງ ແລະ ທະນາຄານທຸລະກິດຕາມກົດໝາຍທີ່ກຳນົດ, ສຳເລັດການຫັນບັນດາສາຂາທະນາຄານກາງໃນເມື່ອກ່ອນເປັນທະນາຄານທຸລະກິດລັດ ແລະ ຕໍ່ມາມີການປັບປຸງໂຮມຕົວເຂົ້າໃຫ້ມີຈຳນວນໜ້ອຍລົງ, ກະທັດຮັດສົມເຫດສົມຜົນ ເພື່ອສ້າງກ້ອນກຳລັງແຫລ່ງທຶນ ແລະ ດ້ານວິຊາການບໍລິຫານ, ສ້າງ ແລະ ປັບປຸງກົງຈັກການຈັດຕັ້ງຈຳນວນໜຶ່ງຄືນໃໝ່ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບສະພາບເງື່ອນໄຂໃໝ່ເຊັ່ນ: ສ້າງຕັ້ງສະຖາບັນການທະນາຄານ, ກົມເຕັກໂນໂລຊີຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ສຳນັກງານຄຸ້ມຄອງຫລັກຊັບ, ສຳນັກງານຂໍ້ມູນຕ້ານການຟອກເງິນ, ສຳນັກງານປົກປ້ອງເງິນຝາກ, ສ້າງຕັ້ງສາຂາ ທຫລ ປະຈຳພາກ ເພື່ອຄຸ້ມຄອງວຽກງານມະຫາພາກເງິນຕາຢູ່ທ້ອງຖິ່ນ, ກົມນິຕິກຳ ແລະ ກົມຄຸ້ມຄອງລະບົບການຊຳລະ. ປັດຈຸບັນ ທຫລ ມີກົງຈັກຊ່ວຍວຽກທັງໝົດ 18 ກົມ/ທຽບເທົ່າ ແລະ 5 ສາຂາ ທຫລ ປະຈຳພາກ ສາມາດຕອບສະໜອງໜ້າທີ່ການເມືອງໃນໄລຍະໃໝ່ໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.
