ການປະຕິບັດໂທດ
ບັນດາທ່ານ ກໍອາດຈະຮູ້ແລ້ວວ່າໂທດແມ່ນຫຍັງ?, ເປັນຫຍັງຈຶ່ງລົງໂທດ, ລົງໃສໃຜ?, ລົງດົນປານໃດ ແລະ ຢູ່ໃສ?. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ, ຕາມເນື້ອງຈາກໂທດ ມີຫຼາຍປະເພດຜູ້ຂຽນຈຶ່ງຂໍນໍາສະເຫນີຕື່ມກ່ຽວກັບການປະຕິບັດໂທດບາງປະ ເພດ.
ຄວາມຈິງ, ໂທດກໍແມ່ນມາດຕະການບັງຄັບຂອງລັດ ທີ່ກໍານົດໄວ້ໃນກົດຫມາຍອາຍາ ນໍາໃຊ້ເພື່ອຈໍາກັດສິດ, ຕັດສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ກະທໍາຜິດ. ຈຸດປະສົງຂອງການລົງໂທດເພື່ອດັດສ້າງ ແລະ ສຶກສາຜູ້ຖືກລົງໂທດໃຫ້ຈິດໃຈບໍລິສຸດຕໍ່ການອອກແຮງງານ, ໃຫ້ປະຕິບັດກົດຫມາຍຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ເຄັງຄັດ, ໃຫ້ເຄົາລົບລະບຽບການດໍາລົງຊີວິດຂອງສັງຄົມພ້ອມທັງເປັນການປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ການກະທໍາຜິດເທື່ອໃຫມ່ເກີດຂຶ້ນ ສໍາລັບຜູ້ຖືກຕັດສິນລົງໂທດ ແລະ ຄົນອື່ນອີກດ້ວຍ.
ການລົງໂທດບໍ່ມີຈຸດປະສົງຈະກໍ່ຄວາມທຸກທໍລະມານແກ່ຮ່າງກາຍ ຫຼື ຢຽບຢ້ຳກຽດສັກສີຂອງມະນຸດ.
ນັກໂທດທີ່ຖືກສານຕັດສິນລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບນັບທັງຜູ້ຖືກປ່ອຍຕົວພາງ ຫຼື ບໍ່ຖືກກັກຂັງມາງກ່ອນນັ້ນຕ້ອງໄດ້ນໍາຕົວມາປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບຢູ່ຄ້າຍດັດສ້າງ.
ຫົວຫນ້າສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງຕ້ອງແຈ້ງໃຫ້ຄອບຄົວນັກໂທດຊາບກ່ຽວກັບສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ນັກໂທດປະຕິບັດໂທດພາຍໃນກໍານົດເວລາ 15 ວັນນັບແຕ່ວັນໄດ້ຮັບໂທດເປັນຕົ້ນໄປ, ໃນກໍລະນີທີ່ນັກໂທດຫາກຖືກກັກຂັງ ຫຼື ເຈົ້າຫນ້າທີ່ຄ້າຍດັດສ້າງຕ້ອງອະນຸຍາດໃຫ້ນັກໂທດພົບກັບຍາດພີ່ນ້ອງຂອງຜູ້ກ່ຽວຕາມຄໍາຮ້ອງຂໍກ່ອນຈະນໍາຕົວຜູ້ກ່ຽວໄປປະຕິດໂທດ.
ຜູ້ຖືກສານຕັດສິນລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຖືກກັກຂັງ ມີສິດຂໍໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບນັ້ນ ໂດຍໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວສະເຫນີຕໍ່ຫົວຫນ້າກອງບັນ ຊາການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບແຂວງ, ນະຄອນ ຫຼື ຫົວຫນ້າກົ້ມຕຶງຫຼວດຂຸມຂັງ-ດິດສ້າງ ທີ່ຂຶ້ນກັບກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບພາຍໃນກໍານົດເວລາ 10 ວັນນັບແຕ່ວັນໄດ້ຮັບຮ້ອງຂໍດັ່ງກ່າວ, ເຈົ້າຫນ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ້ອງພິຈາລະນາເມື່ອມີສາເຫດໃດຫນຶ່ງ. ຕາມທີ່ໄດ້ກໍານົດໄວ້ໃນກົດຫມາຍວ່າ ດ້ວຍການດໍາເນີນຄະດີອາຍາຫົວຫນ້າກອງບັນຊາການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ແຂວງ, ນະຄອນ ຫຼື ຫົວຫນ້າກົມຕໍາຫຼວດຄຸມຂັງ-ດັດສ້າງຕ້ອງອອກຄໍາສັ່ງໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ແລ້ວສົ່ງຄໍາສັ່ງດັ່ງກ່າວໃຫ້ຜູ້ທີ່ຖືກຕັດສິນລົງໂທດ ແລະ ລາຍງານໃຫ້ຫົວຫນ້າອົງການໄອຍະການ ເພື່ອຕິດຕາມກວດກາ.
ສາເຫດທີ່ພາໃຫ້ໂຈະການປະຕິບໍດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບມີດັ່ງນີ້:
- ນັກໂທດ ທີ່ເຈັບເປັນຢ່າງຫນັກຫນ່ວງ ໂດຍມີການຢັ້ງຢືນຈາກຄະນະແພດ ພາຍຫລັງທີ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວດີແລ້ວ ໃຫ້ນຳມາປະຕິບັດໂທດ.
- ແມ່ຍິງຖືພາ ຫຼື ມີລູກນ້ອຍທີ່ມີອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 1 ປີ ຈົນກວ່າລູກມີອາຍຸແຕ່ 1 ປີຂຶ້ນໄປ.
- ໃນກໍລະນີ ນັກໂທດຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບຕໍ່າກວ່າ 3 ປີ ແລະ ເປັນແຮງງານຕົ້ນຕໍຂອງຄອບຄົວ ຖ້າຫາກນໍາໄປປະຕິບັດ ໂທດຈະມີຜົນກະທົບຢ່າງຫນັກຫນ່ວງຕໍ່ຄອບຄົວ ຜູ້ກ່ຽວມີສິດຂໍໂຈະໄດ້ 1 ປີ.
- ກໍລະນີມີຄວາມຈໍາເປັນຕ້ອງປະຕິບັດຫນ້າທີ່ທາງລັດຖະການ ໂດຍໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນຈາກອົງການຈັດຕັ້ງຂອງຜູ້ກ່ຽວ ຍົກເວັ້ນການກະທໍາຜິດທີ່ເປັນອັນຕະລາຍຮ້າຍແຮງຕໍ່ສັງຄົມ ແລະ ຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງຊາດ, ຜູ້ກ່ຽວຈະມີສິດຂໍໂຈະໄດ້ 1 ປີ ໄລຍະເວລາການໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ໃນກໍລະນີທີ່ກ່າວມາຈະບໍ່ນັບເຂົ້າໃນການປະຕິບັດໂທດ.
ສໍາລັບນັກໂທດທີ່ພວມປະຕິບັດໂທດຢູ່ສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງຫາກໄດ້ໂຕນຫນີຈາກສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວກ່ຽວຈະມີຄວາມຜິດຕາ ມາດຕາ 385 ຊຶ່ງເນື້ອໃນໄດ້ກໍານົດວ່າ: ຜູ້ຖືກຫາ ນັກໂທດ ກາກໄດ້ໂຕນຫນີ້ຈາກສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງໃນເວລາດໍາເນີນຄະດີ ຫຼື ໃນ ເວລາປະຕິດໂທດ ຈະຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບແຕ່ ຫົກເດືອນ ຫາ ສາມປີ ແລະ ຈະຖືກປັບໃຫມແຕ່ 1.000.000 ກີບຫາ 5.000.000 ກີບ.
ໃນກໍລະນີທີ່ຜູ້ກະທໍາຜິດ ຫາກໄດ້ໂຕນຫນີຈາກສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງ ໂດຍໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ເຈົ້າຫນ້າທີ່ ຈະຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບແຕ່ ສາມປີ ຫາ ຫ້າປີ ແລະ ຈະຖືກປັບໃຫມແຕ່ 3.000.000 ກີບຫາ 10.000.000 ກີບ ຫຼື ໃນກໍລະນີບຸກຄົນຜູ້ໃດຫາກໄດ້ກໍຄວາມ ວຸ້ນວາຍໃນສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງກໍຈະມີຄວາມຜິດຕາມມາດຕາ 386 ຂອງປະມວນກົດຫມາຍອາຍາເຊັ່ນດຽວກັນ.
ໂດຍ: ໄມ້ງັດ (Vientiane Mai)
