ລະວັງ ! ຍາມຝົນມາ ພາຍຸເຂົ້າ
ໂດຍ: ທິດກໍ່າ
ພໍກ້າວເຂົ້າລະດູຝົນ ຂ່າວຄາວກ່ຽວກັບພາຍຸກໍປາກົດມີມາໃຫ້ເຫັນ ດັ່ງໃນວັນທີ 14 ມິຖຸນາ 2020 ຜ່ານມານີ້ເອງ ກໍມີແຈ້ງການຈາກກົມອຸຕຸນິຍົມ ແລະ ອຸທົກກະສາດວ່າ: ເຂດພາກເໜືອ ແລະ ພາກກາງຈົ່ງພ້ອມກັນມີສະຕິ ເພາະພາຍຸໄຕ້ຝຸ່ນນູຣິ (NURI) ພວມເຄື່ອນຕົວໄປສູ່ທະເລຈີນໃຕ້ ຄາດວ່າຈະມີຜົນກະທົບມາຮອດບ້ານເຮົາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນພາກເໜືອ ແລະ ພາກກາງຂອງປະເທດ. ພາຍຸດັ່ງກ່າວຈະມີຝົນຕົກໜັກ, ລົມພັດແຮງ ອັນຈະນຳໄປສູ່ການເສຍຫາຍຕໍ່ຊີວິດ ແລະ ຊັບສິນຂອງພົນລະເມືອງເຊັ່ນ: ດິນພູ, ດິນຫ້ວຍເຈື່ອນ, ມີນ້ຳປ່າໄຫລຫລາກຊຸທັ່ງຕາມຫ້ວຍຮ່ອງຄອງບຶງ, ແມ່ນ້ຳລຳເຊຢ່າງຄາດບໍ່ເຖິງ. ເພາະສະນັ້ນ ໃນຍາມຝົນນີ້ ໃຜຈະໄປໃສມາໃສ, ຂຶ້ນເໜືອລ່ອງໃຕ້ກໍຄວນໄດ້ລະມັດລະວັງ ເພາະຢ້ານໄພອັນຕະລາຍຈະມາເຖິງຕົວເຮົາໂດຍບັງເອີນ ແລະ ນັບແຕ່ນີ້ໄປຮອດກາງເກົ້າກາງສິບ ເຮົາກໍຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າຈະມີພາຍຸຫົວໃດມາທຳລາຍຊີວິດ ແລະ ຊັບສິນຂອງພວກເຮົາອີກ.
ໃນສະໄໝນີ້ ຄວາມທັນສະໄໝທາງດ້ານວິທະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຊີ ໄດ້ມີການພັດທະນາກ້າວໜ້າລ້ຳຍຸກໄປຫລາຍແລ້ວ. ການຕິດຕາມຂໍ້ມູນຂ່າວສານທາງດ້ານສະພາບດິນຟ້າອາກາດຍິ່ງມີຄວາມສຳຄັນ ແລະ ຈຳເປັນສຳລັບພວກເຮົາ ຍ້ອນວ່າທຸກປາກົດການທາງດ້ານທຳມະຊາດ, ທຸກການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບດິນຟ້າອາກາດໃນແຕ່ລະມື້, ແຕ່ລະໄລຍະເຮົາບໍ່ສາມາດຄາດເດົາໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນ. ສະນັ້ນ ຄວນໄດ້ໃສ່ໃຈສຶກສາຕິດຕາມ ເພື່ອຮັບຮູ້ຂໍ້ມູນຂ່າວສານຢ່າງລະອຽດ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພໃຫ້ຕົວເຮົາເອງ, ເພື່ອສັງຄົມ ແລະ ປະເທດຊາດ. ໃນຍຸກປະຫວັດສາດກ່ອນໜ້ານັ້ນຫລາຍທົດສະວັດ ປະເທດຊາດບ້ານເມືອງເຮົາບໍ່ທັນມີການພັດທະນາຢ່າງກ້າວໄກ ເປັນພຽງການຮັບຮູ້ຕາມລະດູການເຊັ່ນ: ຍາມແລ້ງກໍມີຮ້ອນມີໜາວ, ຍາມຝົນກໍມີຝົນຕົກ. ສ່ວນວ່າຕົກຫລາຍຕົກໜ້ອຍກໍແມ່ນອີງໃສ່ເງື່ອນໄຂຂອງແຕ່ລະປີ. ການເຄື່ອນໄຫວໄປມາ ແລະ ການຜະລິດຂອງປະຊາຊົນພົນລະເມືອງໃນແຕ່ລະໄລຍະກໍເຮັດໄປຕາມລະດູການສຸດແລ້ວແຕ່ສະພາວະແວດລ້ອມຂອງແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ. ຈາກສາເຫດດັ່ງກ່າວ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນຂອງການຜະລິດບໍ່ຮັບປະກັນຮ້ອຍສ່ວນຮ້ອຍ ຍ້ອນບໍ່ສາມາດດັດສົມທຳມະຊາດມາຮັບໃຊ້ເຮົາເອງໄດ້ຢ່າງເຕັມທີ່. ດັ່ງບາງປີກໍປະສົບຜົນສຳເລັດ ແລະ ບາງປີກໍປະສົບບັນຫາໄພພິບັດຍ້ອນຟ້າຝົນພາຍຸຫລາຍຫົວມາທຳລາຍ ທັງຊີວິດ ແລະ ຊັບສິນຂອງພົນລະເມືອງໃນຫລາຍທ້ອງຖິ່ນ.
ຕົກມາສະໄໝນີ້, ເບິ່ງໃນດ້ານເຕັກໂນໂລຊີອັນໃດມັນກໍທັນສະໄມ, ການຜະລິດກໍປະກອບມີປັດໄຈຫລາຍຢ່າງທີ່ເອື້ອອຳນວຍ ຕະຫລອດເຖິງຕາມຕິດຕາມເຝົ້າລະວັງສະພາບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ພວກເຮົາກໍສາມາດຮັບມືໄວ້ລ່ວງໜ້າ ແລະ ຫາທາງຫລີກເວັ້ນດ້ວຍຮູບການ ແລະ ວິທີການຕ່າງໆໄດ້ຢ່າງປອດໄພ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ.
ບົດຮຽນອັນເຈັບແສບໃນສອງສາມປີຫລັງທີ່ພວກເຮົາມີການເສຍຫາຍທັງຊີວິດ ແລະ ຊັບສິນ ກໍຄືເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກໃນທ້າຍປີ 2017 ແລະ ຕໍ່ມາໃນປີ 2018 ພັດມີພາຍຸຝົນຕົກໜັກຢູ່ສອງແຂວງພາກກາງ ແລະ ສີ່ແຂວງພາກໃຕ້ ເຮັດໃຫ້ນ້ຳຖ້ວມເປັນບໍລິເວນກວ້າງ, ສັດສາວາສິ່ງ ແລະ ພື້ນທີ່ການຜະລິດເສຍຫາຍຢ່າງຫລວງຫລາຍ. ສະຫລຸບແລ້ວ ໃນຍຸກທີ່ໂລກມີການປ່ຽນແປງ ນອກຈາກມີຫລາຍອັນດີ ແລະ ກ້າວໜ້າໃນເຊີງທາງບວກແລ້ວ ກໍຍັງມີຫລາຍອັນມີຜົນກະທົບໃນແງ່ລົບ ຈຶ່ງຂໍໃຫ້ພ້ອມກັນເຝົ້າລະວັງຢ່າງໃກ້ຊິດ ແລະ ມີຄວາມພ້ອມແຕ່ຫົວທີ.
ແນວໃດກໍຕາມ, ມາເຖິງທຸກວັນນີ້ ສິ່ງທີ່ໄດ້ກັບເກີດມາກະທົບແກ່ຊີວິດອິນຊີຂອງຄົນລາວເຮົາ ເຊິ່ງໜຶ່ງໃນເຫດການຫລາຍຢ່າງ ກໍຄືພາຍຸຝົນຕົກໜັກ ອັນຈະເປັນໄພອັນຕະລາຍຢ່າງໜຶ່ງແກ່ລະບົບເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ ຕະຫລອດເຖິງຊີວິດອິນຊີຂອງພົນລະເມືອງ. ເພາະສະນັ້ນ ເພື່ອເປັນການປ້ອງກັນ ແລະ ຫລີກລ່ຽງໄວ້ລ່ວງໜ້າ ກໍຄືການມີສະຕິ, ກຽມພ້ອມຕໍ່ໄພພິບັດຕາມລະດູການທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນ ໂດຍທີ່ພວກເຮົາບໍ່ຮູ້ ຫລື ມີຄວາມປະໝາດ ດັ່ງເຫດການປະຫວັດສາດຜ່ານໆມາ. ຄືດັ່ງພວກເຮົາຮັບຮູ້ນຳກັນແລ້ວວ່າ, ໃນເງື່ອນໄຂທີ່ໂລກມີການປ່ຽນແປງ, ດິນຟ້າອາກາດກໍມີການປ່ຽນແປງ. ໄປຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ ສິ່ງທີ່ຕາມມາກໍຄືໄພພິບັດຕ່າງໆ ແລະ ໂຣຄາພະຍາດມາທຳລາຍເຜົາຜານມວນມະນຸດໃນໂລກດັ່ງໂຄວິດ-19 ທີ່ຫາກໍຫາຍຈາກເມືອງລາວໄປພຽງສອງເດືອນກວ່າ. ສະນັ້ນ ເພື່ອຫລີກລ່ຽງໄພພິບັດຈາກພາຍຸມາຊ້ຳຕື່ມ ກໍຂໍໃຫ້ພວກເຮົາມີສະຕິຕອບຕ້ານ-ຕອບໂຕ້ ແລະ ຫາວິທີຫລີກລ່ຽງຢ່າງທັນການ ແລະ ເໝາະສົມ ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັ້ນ ກໍອາດຈະເປັນຄືເຂື່ອນແຕກ ແລະ ນ້ຳຖ້ວມສອງແຂວງພາກກາງ ແລະ ສີ່ແຂວງພາກໃຕ້.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍດີ, ສັບພະສິ່ງທີ່ເປັນໄພພິບັດມາລົບກວນຊີວິດອິນຊີຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າເຮົາ ທັງນ້ອຍ ແລະ ໃຫຍ່ ລ້ວນແລ້ວແຕ່ເປັນບົດຮຽນທີ່ສອນໃຫ້ພວກເຮົາຕ້ອງໄດ້ປັບປ່ຽນວິຖີຊີວິດ ເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ ໂດຍເອົາສິນທຳ, ສັດຈະທຳ ເປັນທີ່ຕັ້ງ. ດັ່ງຜູ້ນຳເຮົາເຄີຍສັ່ງສອນໄວ້ວ່າ: ເພິ່ງຕົນເອງ, ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ວຍຕົນເອງເປັນຫລັກ ບາດມີໄພພິບັດມາຂົ່ມຂູ່ທຳລາຍເຮົາກໍພາກັນຢູ່ ໄດ້ບໍ່ຕ້ອງໄປຫາຍໃຈຮ່ວມຮູດັງຂອງຊາດອື່ນຈົນເກີນເຫດ ສິ່ງນັ້ນລະຄືຄວາມຢູ່ລອດຈາກໄພພິບັດພາຍຸລົມ ແດງ.