ໂຄວິດ-19 ຜູ້ນຳປະເທດທີ່ມີແມ່ຍິງສາມາດກຳຈັດ ການລະບາດໄວຣັສໂຄວິດ-19 ໄດ້ດີກວ່າຜູ້ນຳຊາຍແທ້ຫລືບໍ່?
ປະເທດທີ່ມີຜູ້ນຳເປັນແມ່ຍິງໄດ້ແກ່ ນິວຊີແລນ, ເຢຍລະມັນ, ໃຕ້ຫວັນ ແລະ ນໍເວ ມີຜູ້ເສຍຊີວິດຈາກໂຄວິດ-19 ຫນ້ອຍທີ່ສຸດ.
ພວກເຂົາໄດັຮັບຄວາມຍ້ອງຍໍທັດສະນະຄະດີ ແລະ ມາດຕະການທີ່ປະກາດໃຊ້ເພື່ອຮັບມືກັບວິດກິດ ບົດຄວາມໃນນິຕະຍະສານ Forbsເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ພວກເຂົາເປັນຜູ້ນຳຕົວຢ່າງທີ່ແທ້ຈິງ.
ນັກວິເຄາະເບິ່ງວ່າ ເຫັນໄດ້ສັດເຈນວ່າຜູ້ນຳທີ່ສອບຜ່ານບົດທົດສອບວິກິດໄວຣັສໂຄໂຣນ່າ ມັກມີແມ່ຍິງທົ່ວໂລກ ທີ່ມີຜູ້ນຳປະເທດຮ້ອຍລະ 7 ເທົ່ານັ້ນ.
ປັດໄຈອີຫຍັງ? ທີ່ເຮັດໃຫ້ຜູ້ນຳຍິງເບິ່ງຄືຈະປະສົບຄວາມສຳເລັດໃນການຕໍ່ສູ້ໂຄວິດ-19ຫລາຍທີ່ສຸດ.
ແກ້ບັນຫາໄດ້ໄວ
ເຖິງວ່າໄອແລນມີປະຊາກອນແຕ່ 3,6 ແສນຄົນ ແຄທຣິນ ທ່ານ ນາງ ຍາດອບ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ອອກນະໂຍບາຍໃຫ້ກວດເຊື້ອໄວຣັສໂຄໂຣນ່າເປັນວົງກວ້າງ ຫ້າມມີການຮ່ວມໂຕຂອງປະຊາຊົນຕັ້ງແຕ່ 20 ຄົນເລີ່ມແຕ່ທ້າຍເດືອນ ມັງກອນ ເຖິງຈະບໍ່ທັນພົບຜູ້ຕິດເຊື້ອໃນປະເທດເທື່ອ, ປະທາທໍບໍດີ ໄຊ່ ອິງເຫວິນ ໃຕ້ຫວັນ ໄດ້ຕັ້ງສູນຄວບຄຸມໂຣກລະບາດຢ່າງໄວວາ ແລະ ອອກມາດຕະການຄວບຄຸມ ແລະ ຕິດຕາມຜູ້ຕິດເຊື້ອ ນອກຈາກນີ້ຍັງເລັ່ງຜະລິດອຸປະກອນປ້ອງກັນກໍຄືຫນ້າຜ້າອັດປາກອະນາໄມ ປັດຈຸບັນ ໃຕ້ຫວັນມີຜູ້ເສຍຊີວິດຈາກໂຄວິດ-19 ມີແຕ່ 6 ຄົນ ຈາກປະຊາຊົນທັງຫມົດ 24 ລ້ານຄົນ.
ແທນທີ່ຈະພະຍາຍາມຫລຸດຈຳນວນຜູ້ຕິດເຊື້ອລາຍໃຫມ່ແບບທີ່ຫລາຍປະເທດເຮັດ ຈາຊິນດາ ອາເດີຣນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ນິວຊີແລນ ຕັ້ງໃຈຈະຢຸດການແຜ່ລະບາດໂດຍປະກາດໃຊ້ມາດຕະການລ໊ອກດາວຕອນທີ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດໃນປະເທດມແຕ່ 6 ຄົນ.
ຮອດວັນທີ 20 ເມສາ ນິວຊີແລນ ມີຜູ້ເສຍຊີວິດເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 12 ລາຍ.
ແຕ່ນອກຈາກການມີຜູ້ນຳເປັນແມ່ຍິງແລ້ວ ສິ່ງທີ່ປະເທດເລົ່ານີ້ມີລະບົບເສດຖະກິດຄືກັນທີ່ພັດທະນາແລ້ວ ມີລະບົບສະຫວັດດີການ ແລະ ນອກຈາກນີ້ ປະເທດເລົ່ານີ້ ກໍມັກຈະມີລະບົບສາທາລະນາສຸກທີ່ດີຫລາຍໃນການຮັບມືກັບສະຖານະການສຸກເສີນນຳຄວາມຫລາກຫລາຍ.
ນັກວິເຄາະເບິ່ງວ່າ ວິທີການດຳເນີນວຽກງານການເມືອງຂອງຜູ້ນຳຍິງກໍມີສ່ວນຮ່ວມ.
ດຣ. ກີຕ້າ ກຸບຕາ ຜູ້ອຳນວຍການບໍລິຫານໂຄງການເພື່ອເດັກ ແລະ ແມ່ຍິງ 3D Programs for Girls and Women ແລະ ສະມາຊິກອາວຸໂສ ຂອງມູນນິທິ ປະຊາຊາດ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ແມ່ຍິງມີສະຕາຍການບໍລິຫານທີ່ແຕກຕ່າງຈາກຜູ້ຊາຍ ແຕ່ຜູ້ນຳແມ່ຍິງຈະຕັດສິນໃຈອີຫຍັງເປິດຮັບຄວາມຮັບຮູ້ຫລາຍກວ່າ.
ເຊິ່ງມັນແຕກຕ່າງຈາກຜູ້ຊາຍບາງຄົນແບບໂດນັດ ທຣຳ ສະຫະລັດ ແລະ ຊາອີ ໂບລໂຊນາໂຣ ຂອງບຣາຊິນ ທີ່ມັກປະຕິເສດບໍ່ເຊື້ອຫລັກການວິທະຍາສາດ ແລະ ມີທ່າທີເວົ້າໃຫຍ່ໂພດ.
ການເມືອງແບບລູກຜູ້ຊາຍ.
ໂຣຊີ ແດມເບລ ຜູ້ອຳນວຍການສະຖາບັນຄວາມເປັນຜູ້ນຳແມ່ຍິງ (Global institute for women’s leadership) ມະຫາວິທະຍາໄລລອນດອນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ແນວປະຊານິຍົມ ໃນການເອີ້ນສຽງສະໜັບສະໜູນຈາກປະຊາຊົນ.
ໃນບາງທີ່ຜູ້ນຳທີ່ເປັນຜູ້ຊາຍຄື: ສະຫະລັດ, ບຣາຊິນ, ອີສະແອວ ແລະ ຮົງກາລີ ເລືອກການໂທດ (ປັດໄຈພາຍນອກ) ເຊັ່ນໃຫ້ຮູ້ວ່າ ປະຊາຊົນຕ່າງປະເທດເປັນຜູ້ເອົາເຊື້ອໄວຣັສເຂົ້າມາ ແທນທີ່ຈະຍອມຮັບວ່າເປັນຄວາມພິດພາດຂອງໂຕເອງ.
(ທຣຳ ແລະ ໂບລໂຊນາໂຣເລືອກທີ່ຈະໃຊ້ບຸກຄະລິກແບບລູກຜູ້ຊາຍເຂັ້ມແຂງ ມັນບໍ່ໄດ້ຖືກກຳນົດໄວ້ໃນພັນທຸກຳ ແຕ່ພວກເຂົາເລືອກທີ່ຈະມີປະພຶດຕິກຳແບບນັ້ນ).
ສ. ແຄມເບລ ບອກວ່າ ນອກຈາກ ມາຮີນ ເລີ ເປັນແນວໂຮມແຫ່ງຊາດປະເທດຝຣັ່ງແມ່ຍິງທີ່ມີແນວໂນ້ມທີ່ການຄັດຂວາງໜ້ອຍກ່ອນຫລາຍ.
(ໂດຍລວມແລ້ວ ມັນກ່ຽວຂ້ອງກັບສະໄຕການຫລິ້ນການເມືອງແບບລູກຜູ້ຊາຍ ແບບສະເພາະຕົວ) ແຕ່ໃນບາງກໍລະນີ ເພດຂອງຜູ້ນຳກໍບໍ່ໄດ້ເປັນປັດໄຈ ເຫດຜົນຫນຶ່ງທີ່ແຕ່ລະປະເທດຮັບມືກັບໂຄວິດ-19 ບໍ່ຄືກັນເປັນເພາະສະຖານະການທາງສັງຄົມການເມືອງ ແລະ ຊັບພະຍາກອນທີ່ມີຕ່າງກັນ.
ດ້ວຍເຫດນີ້ ຜູ້ນຳຊາຍໃນປະເທດເລົ່ານີ້ກໍບໍ່ໄດ້ໄປຕາມແຜນແບບເວົ້າລວມທີ ສ. ແຄມເບລວ່າໄວ້
ສ. ເກົາຫລີ ການຈັດການວິກິດຂອງປະທານາທິບໍດີ ມຸນ ເຈອິນ ຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຂົາຊະນະການເລືອກຕັ້ງຢ່າງທະຫລົ່ມທະລາຍໃນວັນທີ 15 ເມສາ.
ດີຣີອາດອສ ມິດໂຊທາດິສ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ກຣິຊ ໄດ້ຮັບຄວາມຍ້ອງວ່າຈັດການວິດກິດໄດ້ດີ ມີຜູ້ເສຍຊີວິດປະມານ 114 ຄົນ (ຮອດວັນທີ 20 ເມສາ) ຈາກຈຳນວນປະຊາກອນ 11 ລ້ານຄົນ.
ການຕັດສິນໃຈທີ່ຍາກລຳບາກ
ມາດຕະການຮັບມືທີ່ເດັດຂາດ ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ ການປິດປະເທດເຮັດໃຫ້ລະບົບເສດຖະກິດຫລຸດຫລ້າຖອຍລົງ ແລະ ຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ນຳສູນເສຍແຮງສະໜັບສະໜູນທາງການເມືອງໃນເວລາສັ້ນ ເຊິ່ງ ສ. ແດມເບລບອກວ່ານີ້ ບໍ່ແມ່ນສິ່ງທີ່ຜູ້ນຳແບບປະຊານິຍົມຕ້ອງການ.
ແຕກຕ່າງກັນ ຜູ້ນຳຍິງບາງຄົນຊະນະໃຈປະຊາຊົນຍ້ອນຄຳເວົ້າຢ່າງເປີດເຜີຍວ່າປະເທດຊາດກຳລັງພົບຄວາມທ້າທາຍກັບຫຍັງຢູ່?.
ອັງເກລາ ແມຮ໌ເດິລ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເຢຍລະມັນ ອອກມາຍອມຮັບຢ່າງໄວວາ ໂຣກໂຄວິດ-19 ເປັນໄພທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດ, ປະກາດໃຫ້ມີການກວດເຊື້ອ ຕິດຕາມ ແລະ ກັກໂຕຜູ້ຕິດເຊື້ອ ຫລາຍກວ່າ ປະເທດອື່ນໃນເອີຣົບ ມີຜູ້ເສຍຊີວິດຫລາຍກວ່າ 4,6 ພັນຄົນ ເຊິ່ງມີປະຊາກອນ 83ລ້ານຄົນ.
ຍັງມີອີກຫລາຍທ່າເທື່ອ ທີ່ເຮັດໃຫ້ຜູ້ນຳຍິງແຕກຕ່າງຈາກຜູ້ນຳຊາຍເຊັ່ນ: ທ່ານ ນາງ ເວີນາ ໂຊລເບີຣ໌ ປະເທດ ນໍເວ ແລະ ເມຕ໌ ເຟສເດີຣິກ ແລະ ປະເທດແດນມາກ ເຮັດໃຫ້ມີການຖະແຫລງຂ່າວສຳລັບເດັກໂດຍສະເພາະຫ້າມຜູ້ໃຫຍ່ເຂົ້າຮ່ວມຕັດສິນໃຈກ່ອນປະມານ 70% ຂອງຄົນເຮັດວຽກດ້ານສາທາລະນາສຸກ ທົ່ວໂລກເປັນຜູ້ຍິງ ແຕ່ຂໍ້ມູນໂດຍສະຫະພາບລັດສະພາ (Interparliamentary Union) ປີ 2018 ມີຜູ້ນຳຍິງພຽງ 10 ຄົນ ຈາກຜູ້ນຳປະເທດທີ່ມາຈາກການເລືອກຕັ້ງ 153 ປະເທດ ທົ່ວໂລກມີແມ່ຍິງເປັນສະມາຊິກສະພາຜູ້ແທນ ພຽງ 1 ໃນ 4 ເທົ່ານັ້ນ.
ດຣ. ກີຕ້າເຮົາ ກຸບຕາ ເຊິ່ງເປັນປະທານໂຄງການ WomenLift Health ມູນນິທິ ແລະ ເມລິນດາ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ແມ່ຍິງໄດ້ຮັບເລືອກໃຫ້ເປັນຜູ້ນຳຫລາຍຂຶ້ນ ເພາະຈະຊ່ວຍໃຫ້ມີຂະບວນການໃນການຕັດສິນໃຈທີດີ.
ລາວອະທິບາຍວ່າ: ໃນຖານະແມ່ຍິງ ເປັນຜູ້ນຳປະເທດເຄີຍຜ່ານຫນ້າທີ່ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ເຊິ່ງສັງຄົມກຳນົດໄວ້ວ່າເປັນຂອງຜູ້ຍິງມາແລ້ວ ດັ່ງນັ້ນທັດສະນະຄະຕິ ແລະ ຂະບວນການຕັດສິນກໍມີແນວໂນ້ມຈະໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກປະສົບການ ດຣ. ກຸບຕ້າ ເຕືອນວ່າ ວິກິດໂຄວິດ-19 ຈະສ້າງຜົນກະທົບດ້ານສັງຄົມ ແລະ ເສດຖະກິດຕໍ່ຜູ້ຊາຍ ແລະ ແມ່ຍິງຢ່າງແຕກຕ່າງກັນ ມີຄວາມຮຸນແຮງໃນບ້ານຫລາຍຂຶ້ນ ຄົນທຸກຍາກຫລາຍຂຶ້ນ ແລະ ບັນຫາເລື່ອງຊ່ອງຫວ່າງທີ່ມີລາຍຮັບລະຫວ່າງເທດກໍເລີ່ມດີຂຶ້ນ ກັບທົດຖອຍລົງ.
ດຣ. ກຸບຕ້າ ບອກວ່າ ບັນຫາທີ່ມີຢູ່ເລົ່ານີ້ຈະຫລຸດລົງ ແລະ ແຮງບໍ່ດີຫາກບໍ່ຮັບກັບວິກິດໂດຍພິຈາລະນາ ເຖິງປະເດັນເລົ່ານີ້.
