ສິງກະໂປໃຊ້ລະບົບ “ນັກສືບ” ກຳຈັດໂຣກໂຄວິດ-19 ແນວໃດ
ສິງກະໂປເປັນປະເທດທຳອິດທີ່ຕ້ອງຜະເຊີນກັບວິກິດໄວຣັສໂຄໂຣນາສາຍພັນໃໝ່ແຜ່ລະບາດ, ແຕ່ຖ້ານັບຮອດວັນທີ 16 ມີນາ ຍັງມີຜູ້ຕິດເຊື້ອພຽງ 243 ຄົນ ແລະ ຍັງບໍ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດ ປັດໄຈໜຶ່ງມາຈາກການໃຊ້ທີມ “ນັກສືບ” ຊ່ວຍແກະຮອຍຜູ້ຕິດເຊື້ອ ແລະ ຜູ້ສ່ຽງຕິດເຊື້ອ ພວກເຂົາເຮັດໄດ້ແນວໃດ ແລະ ຊ້າເກີນໄປບໍ່ທີ່ທົ່ວໂລກຈະປະຕິບັດຕາມ.
ກາງເດືອນມັງກອນ ກຸ່ມນັກທ່ອງທ່ຽວຈີນເດີນທາງມາສິງກະໂປໃນຊ່ວງຕຸດຈີນ ໜຶ່ງໃນຮ້ານທີ່ພວກເຂົາແວ່ຊື້ເຄື່ອງເປັນຮ້ານຂາຍຢາສະໝຸນໄພຈີນ ພະນັກງານຂາຍຄົນໜຶ່ງໃຫ້ນັກທ່ອງທ່ຽວລອງສິນຄ້າດ້ວຍການນວດນ້ຳມັນທີ່ມີສ່ວນປະສົມຂອງຢາລົງເທິງແຂນຄົນຈີນຄົນນັ້ນ. ຫລັງຈາກນັ້ນ ກຸ່ມນັກທ່ອງທ່ຽວນີ້ກໍເດີນທາງກັບຈີນໄປ.
ໃນເວລານັ້ນ ສິງກະໂປມີຜູ້ຕິດເຊື້ອ 18 ຄົນ ແຕ່ວັນທີ 4 ກຸມພາ ລັດຖະບານສິງກະໂປພົບວ່າມີການແຜ່ເຊື້ອແບບກະຈຸກຕົວຢູ່ເຂດຮ້ານຂາຍຢາສະໝຸນໄພຈີນດັ່ງກ່າວ ທັງຜູ້ມາທ່ຽວໃນພື້ນທີ່ ແລະ ພະນັກງານຂາຍຄົນນັ້ນບໍ່ສະບາຍ.
ບໍ່ພຽງເທົ່ານັ້ນ ຍັງມີອີກ 9 ຄົນຕິດເຊື້ອນຳ ທັງຜົວຂອງພະນັກງານຂາຍ, ລູກອາຍຸ 6 ເດືອນຂອງນາງ ແລະ ແມ່ບ້ານຊາວອິນໂດເນເຊຍພ້ອມພະນັກງານອີກສອງຄົນໃນຮ້ານກໍຕິດເຊື້ອເຊັ່ນກັນ.
ຕອນນີ້ ທັງໝົດປິ່ນປົວດີແລ້ວ ສະຖານະການຈະຮຸນແຮງກວ່ານີ້ ຖ້າສິງກະໂປບໍ່ມີລະບົບການສືບສວນຕິດຕາມອັນສັບຊ້ອນ ແລະ ຄວບຄຸມທົ່ວເຖິງ ສາມາດຕາມຮອຍໄວຣັສຈາກຄົນໜຶ່ງໄປສູ່ອີກຄົນໜຶ່ງ ລະບຸຄົນສ່ຽງຕິດເຊື້ອ ແລະ ສັ່ງໃຫ້ຄົນເຫລົ່ານັ້ນ ລວມທັງຄົນໃກ້ຊິດກັກຕົນເອງ ກ່ອນຈະແຜ່ໄວຣັສໄປຫລາຍກວ່າເກົ່າ.
ປະມານ 40% ຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອ 243 ຄົນ ໄດ້ຮັບການຕິດຕໍ່ຈາກກະຊວງສາທາລະນະສຸກໂດຍກົງບອກໃຫ້ພວກເຂົາເຂົ້າຮັບການກວດເຊື້ອ ແລະ ກັກຕົນເອງ. ເຖິງຕອນນີ້ ມີຄົນທັງໝົດ 6.000 ຄົນທີ່ຖືກຕິດຕາມສອບສວນ ໃຊ້ທັງລະບົບກ້ອງວົງຈອນປິດການສືບສວນໂດຍຕຳຫລວດ ເປັນວຽກນັກສືບແບບສະໄໝເກົ່າ ເລີ່ມຕົ້ນດ້ວຍການໂທໄປຫາຜູ້ສ່ຽງຕິດເຊື້ອ.
ໂທລະສັບຈາກຄົນແປກໜາ
ເມລິຊາ (ນາມສົມມຸດ) ເປີດຄູສອນໂຢຄະຈາກສະຫະຣາຊະອານາຈັກຜູ້ອາໄສຢູ່ສິງກະໂປ, ນາງເລົ່າວ່າ: ຢູ່ດີໆ ຕອນບ່າຍວັນເສົາມີຄົນໂທມາຫາ ແລະ ບອກວ່ານາງສ່ຽງຕິດເຊື້ອ.
“ມັນເຫລືອເຊື່ອຫລາຍ ພວກເຂົາຖາມຂ້ອຍວ່າ ເຈົ້າຢູ່ໃນຕັກຊີຕອນ 18:47 ໂມງ ໃນວັນພຸດແມ່ນບໍ່”
ຈາກນັ້ນ ເມລິຊາ ເລີ່ມຈື່ໄດ້ວ່ານາງຂີ່ລົດຕັກຊີຕອນນັ້ນແທ້ ແລະ ໄດ້ຄົ້ນຫາຈາກແອບພິເຄຊັນເອີ້ນລົດຕັກຊີຕົນເອງ ແລະ ພົບວ່າຕົນເອງຢູ່ໃນລົດຕັກຊີພຽງ 6 ນາທີເທົ່ານັ້ນ.
ນັ້ນເປັນໂທລະສັບຈາກເຈົ້າໜ້າທີ່ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ມື້ຕໍ່ມາມີເຈົ້າໜ້າທີ່ 3 ຄົນມາຫານາງຢູ່ເຮືອນ ໃສ່ເສື້ອຄຸມ ແລະ ຜ້າອັດປາກ ມາໃຫ້ຄຳສັ່ງວ່ານາງຕ້ອງກັກຕົວແນວໃດ ບອກວ່າຫ້າມອອກຈາກເຮືອນ ບໍ່ສະນັ້ນຈະຖືກປັບໄໝ ຫລື ຈຳຄຸກ.
ສອງອາທິດຜ່ານໄປ ເມລິຊາ ບໍ່ໄດ້ມີອາການໂຣກໂຄວິດ-19 ແລະ ສາມາດອອກຈາກເຮືອນໄດ້ແລ້ວ.
ຢູ່ສິງກະໂປ ຄົນສ່ວນຫລາຍມີຄົນຮູ້ຈັກທີ່ຖືກສືບສວນຕິດຕາມຕົວ ຈາກຈຳນວນປະຊາກອນເກືອບ 8 ພັນຄົນຕໍ່ ຕຳຫລວດກົດໝາຍ ນີ້ເປັນປະເທດທີ່ມີປະຊາກອນໜາແໜ້ນທີ່ສຸດປະເທດໜຶ່ງ ແລະ ມີທ່າອ່ຽງແຜ່ລະບາດໄດ້ງ່າຍ ຖ້າບໍ່ສາມາດຫາຕົ້ນຕໍຂອງເຊື້ອໄວຣັສໄດ້.
ໄຂປິດສະໜາ
ການຄົ້ນຫາຕົ້ນຕໍເລີ່ມຈາກແພດໝໍຢູ່ໂຮງໝໍທີ່ຈະຖາມຄົນໄຂ້ວ່າໄດ້ໄປໃສມາແດ່, ພົບປະຜູ້ໃດແດ່ ຫລັງຈາກໄດ້ຜົນກວດຂອງຄົນໄຂ້ວ່າຕິດເຊື້ອ ພວກເຂົາຈະສົ່ງຂໍ້ມູນໄປໃຫ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ເຊິ່ງມີໜ້າທີ່ຫາຂໍ້ມູນຕໍ່ຈາກຄົນໄຂ້ ວຽກຈະຍິ່ງຍາກຂຶ້ນຖ້າຄົນໄຂ້ອາການໜັກເກີນກວ່າຈະສາມາດຕອບຄຳຖາມໄດ້. ຈາກນັ້ນ ທີມສືບສວນອາຊະຍາກຳຂອງສິງກະໂປຈະເຂົ້າມາຮ່ວມນຳ ໂດຍກົມສືບສວນອາຊະຍາກຳຈະປະຊຸມກັບກະຊວງສາທາລະນະສຸກທຸກມື້ ເພື່ອແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນກັນ.
“ໂດຍສະເລ່ຍແລ້ວມີເຈົ້າໜ້າທີ່ 30-50 ຄົນທີ່ເຮັດວຽກຕິດຕາມສອບສວນຄົນໃນແຕ່ລະວັນ ແຕ່ບາງເທື່ອມີຫລາຍກວ່າ 100 ຄົນ” ທ່ານ ລຽມ ກິມ ຫົວ ຜູ້ຊ່ວຍອະທິບໍດີກົມສອບສວນອາຊະຍາກຳສິງກະໂປ ກ່າວ.
ການຕິດຕາມສືບຫາຜູ້ສ່ຽງຕິດເຊື້ອເປັນວຽກເພີ່ມມາຈາກກໍລະນີທີ່ຕຳຫລວດສິງກະໂປເຮັດຢູ່ປະຈຳແລ້ວ ນີ້ເປັນເຫດຜົນວ່າເປັນຫຍັງສິງກະໂປຈຶ່ງມີອັດຕາການກໍ່ອາຊະຍາກຳຕໍ່າ ບາງຄັ້ງຕຳຫລວດຍັງຂໍການຊ່ວຍເຫລືອຈາກໜ່ວຍປາບປາມຢາເສບຕິດ ແລະ ໜ່ວຍຂ່າວລັບນຳອີກ.
ຕິດເຊື້ອ 1 ຄົນ ສັງເກດອາການ 50 ຄົນ
ປະສິດທິພາບຂອງລະບົບສາທາລະນະສຸກສິງກະໂປເຫັນໄດ້ຈາກກໍລະນີຂອງ ຈູລີ ເຊິ່ງຕິດເຊື້ອໄວຣັສໂຄໂຣນາໃນຕົ້ນເດືອນກຸມພາ, ມີເຈົ້າໜ້າທີ່ໂທມາຖາມຂໍ້ມູນຈາກນາງຢ່າງລະອຽດ ຂະນະທີ່ນາງນອນຢູ່ໂຮງໝໍ ຖາມວ່ານາງເຮັດຫຍັງ ແລະ ພົບປະໃຜແດ່ໃນໄລຍະ 7 ວັນຜ່ານມາ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ຕ້ອງການຮູ້ເຖິງຄົນທີ່ນາງມີປະຕິສຳພັນນຳ ຄົນທີ່ນາງໃຊ້ເວລາຢູ່ນຳຫລາຍກວ່າເຄິ່ງຊົ່ວໂມງ ແລະ ຢູ່ໃກ້ໃນໄລຍະ 2 ແມັດ. ໂດຍລວມແລ້ວ ນາງໃຊ້ເວລາໂອ້ລົມກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ 3 ຊົ່ວໂມງ ນາງລະບຸຊື່ຄົນ 50 ຄົນ ໂດຍກະຊວງສາທາລະນະສຸກຕິດຕໍ່ຫາທຸກຄົນ ແລະ ທັງໝົດກໍກັກຕົວຢູ່ໃນເຮືອນເປັນເວລາ 14 ວັນ. ທ້າຍທີ່ສຸດແລ້ວ ບໍ່ມີໃຜສະແດງອາການແຕ່ຢ່າງໃດ.
ມາດຕະຖານດີຫລາຍ
ອົງການອະນາໄມໂລກຍ້ອງຍໍວິທີການຮັບມືຂອງສິງກະໂປນັບແຕ່ຍັງບໍ່ກວດພົບຜູ້ຕິດເຊື້ອ, ມີການແກະຮອຍທ່ວງທັນກ່ອນທີ່ເຊື້ອຈະແຜ່ລະບາດໃນຊຸມຊົນ ຄືບໍ່ກັບຢູ່ອາເມລິກາ ແລະ ຫລາຍບ່ອນຢູ່ເອີຣົບ. ແຕ່ວ່າບໍ່ແມ່ນທຸກປະເທດຈະເຮັດໄດ້ຄືສິງກະໂປ, ອົງການອະນາໄມໂລກບອກວ່າ: ມີບໍ່ເທົ່າໃດປະເທດທີ່ຈະມີລະບົບສອດສ່ອງເບິ່ງແຍງຢ່າງເຂັ້ມງວດຄືສິງກະໂປ. ນອກຈາກນີ້ ປະຊາຊົນສ່ວນຫລາຍທີ່ມີທ່າອ່ຽງຈະປະຕິບັດຕາມຄຳຂໍຂອງລັດຖະບານ.
ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍໂຣກຕິດຕໍ່ (Infectious Diseases Act) ຂອງສິງກະໂປ ຍັງກຳນົດອີກວ່າ: ເປັນເລື່ອງຜິດກົດໝາຍ ຖ້າໃຜປະຕິເສດບໍ່ໃຫ້ການຮ່ວມມືກັບລັດໃນການລວບລວມຫາຂໍ້ມູນ ໂດຍມີໂທດປັບໄໝ 10.000 ໂດລາສິງກະໂປ ຫລື ຕິດຄຸກ 6 ເດືອນ ຫລື ທັງສອງຢ່າງ ແລະ ເຄີຍມີຊາວຈີນສອງຄົນທີ່ຖືກຕັ້ງຂໍ້ຫາມາແລ້ວ ຫລັງໃຫ້ຂໍ້ມູນປອມກັບເຈົ້າໜ້າທີ່.
ແຕ່ຂະບວນການແບບນີ້ອາດຈະເປັນເລື່ອງຍາກສຳລັບປະເທດອື່ນໆໃນອາຊີທີ່ມີຈຳນວນປະຊາກອນຫລາຍ, ລະບົບສາທາລະນະສຸກຫລ້າຫລັງ ແລະ ບໍ່ມີລະບົບການສອດສ່ອງທີ່ດີ.
ຕາມຕົວບໍ່ໄຫວ
ເຖິງຢ່າງໃດກໍດີ, ສິງກະໂປຍັງມີຈຳນວນຜູ້ຕິດເຊື້ອເພີ່ມສູງຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ແຕ່ລັດຖະບານຍັງບອກວ່າ ຂະບວນຕິດຕາມສືບຫານີ້ຍັງມີປະໂຫຍດຢູ່ ເພາະສາມາດເອົາຂໍ້ມູນໄປໃຊ້ໃນການຕັດສິນໃຈຄິດກົນລະຍຸດຮັບມືໃໝ່ໄດ້. ປັດຈຸບັນ ຍັງບໍ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດຢູ່ສິງກະໂປ ເປັນຜົນມາຈາກບຸກຄະລາກອນທາງການແພດ ແຕ່ເປັນຜົນຈາກຂະບວນການຕິດຕາມຜູ້ຕິດເຊື້ອນຳ ສາມາດຊື້ເວລາໃຫ້ແພດທີ່ຕ້ອງການປິ່ນປົວຄົນທີ່ຕ້ອງການການຊ່ວຍເຫລືອແທ້ໆກ່ອນ.
ແຕ່ຖ້າຕົວເລກຜູ້ຕິດເຊື້ອສູງຂຶ້ນແທ້ ສິງກະໂປຈະຕ້ອງຍົກເລີກໃຊ້ລະບົບຕິດຕາມນີ້ ທັງມີຄ່າໃຊ້ຈ່າຍສູງ, ໃຊ້ແຮງງານຫລາຍ ແລະ ເຖິງຈຸດໜຶ່ງ ໄວຣັສຈະແຜ່ລາມໄປໄວກວ່າການເຮັດວຽກຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່. ແຕ່ເມື່ອເວລານັ້ນຍັງບໍ່ມາເຖິງ ນີ້ເປັນການແຂ່ງຂັນຕໍ່ສູ້ກັບ “ອາຊະຍາກຳທີ່ເບິ່ງບໍ່ເຫັນ” ເຈົ້າໜ້າທີ່ສາທາລະນະສຸກຮູ້ດີວ່າ ຖ້າມີກໍລະນີຜູ້ຕິດເຊື້ອບໍ່ຫລາຍທີ່ພວກເຂົາບໍ່ສາມາດຢ້ອຍຫາຄົນສ່ຽງຕິດເຊື້ອໄດ້ ເຊື້ອໄວຣັສຈະແຜ່ເຂົ້າໄປຢູ່ນຳປະຊາຊົນແບບບໍ່ສາມາດແຍກອອກໄດ້ອີກ.
