ຜະລິດຕະພັນຄຸນນະພາບຈາກພູມປັນຍາຂອງຊາວບ້ານ
ຄໍາວ່າປູກມອນ-ລ້ຽງມ້ອນ ຄົງເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີຂອງຄົນລາວ ເພາະເມື່ອກ່ອນຄົນລາວສ່ວນ ຫຼາຍກໍພາກັນເຮັດອາຊີບປູກ ຕົ້ນມອນໄວ້ເກືອໂຕມ້ອນເພື່ອ ເອົາເສັ້ນໄໝແຕ່ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ການປູກມອນ-ລ້ຽງມ້ອນສາມາດຕອບສະໜອງໃຫ້ເຮົາເຖິງ 8 ຊະນິດສິນຄ້າຄືດັ່ງຄອບຄົວຂອງ ທ່ານ ສົມພອນ ຈັນທະດາລາ ພະນັກງານບໍານານ ບ້ານແກ້ວກູ່ເມືອງ ແກ້ວອຸດົມ ແຂວງວຽງ ຈັນ ໄດ້ກາຍເປັນຄອບຄົວຕົວ ແບບໃນອາຊີບປູກມອນ-ລ້ຽງ ມ້ອນກາຍເປັນສິນຄ້າໂອດ໊ອບ.
+ ລາວຍື່ນຄຳຮ້ອງຂໍຈົດທະບຽນຖິ່ນກໍາເນີດຜະລິດຕະພັນນໍາສາກົນ
+ ໂຮງງານຜະລິດທອງ-ຄຳພູຄຳ ຕັ້ງເປົ້າຜະລິດທອງໃຫ້ໄດ້ 90 ພັນໂຕນໃນທ້າຍປີນີ້
ທ່ານ ສົມພອນ ໃຫ້ສໍາພາດ ວ່າ: ຄອບຄົວຂອງຕົນໄດ້ລິເລີ່ມ ປູກມອນ-ລ້ຽງມ້ອນມາແຕ່ປີ 2000 ດ້ວຍເນື້ອທີ່ດິນປູກມອນ ຈໍານວນ 2 ເຮັກຕາ, ດ້ວຍຄວາມ ອົດທົນພະຍາຍາມຈົນມາຮອດ ປີ 2013. ໄດ້ເປັນຄອບຄົວຕົວ ແບບຂອງທ້ອງຖິ່ນເຖິງປານນັ້ນ ຜະລິດຕະພັນຂອງຕົນກໍຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບການຢືນຢັນເປັນສິນຄ້າໂອ ດ໊ອບໄດ້ ແລະ ສັງຄົມກໍຍັງບໍ່ໃຫ້ການຍອມຮັບ, ຂາຍໄດ້ໜ້ອຍ. ແຕ່ພາຍຫຼັງທີ່ພັກ-ລັດໄດ້ມີນະ ໂຍບາຍສົ່ງເສີມໂດຍສະເພາະແມ່ນກະຊວງອຸດສາຫະກໍາການຄ້າ, ອໍານາດການປົກຄອງແຂວງ ແລະ ເມືອງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ກະຕຸກ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ເປັນສິນຄ້າໂອດ໊ອບເປັນສິນຄ້າໜຶ່ງ ເມືອງໜຶ່ງພະລິດຕະພັນ, ຜະລິດສະບຽງອາຫານ ຜ່ານການຢືນຢັ້ນຂອງ ອຢ ດ້ານ ຄວາມສະອາດ ແລະ ປອດສານ ພິດ. ແລ້ວໄດ້ຊ່ວຍເຮັດໃຫ້ຜະລິດ ຕະພັນຂອງຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ນໍາໃຊ້ ກາໝາຍສິນຄ້າໂອດ໊ອບໃນປີ2001 ແລະ ກໍໄດ້ຮັບຄໍາເຊີນເຂົ້າ ຮ່ວມງານວາງສະແດງສິນຄ້າ ລາວ-ໄອ ເຕັກຫຼາຍຄັ້ງ ແລະ ຫຼັງ ຈາກໄດ້ນິຕິກໍາດັ່ງກວ່າມານີ້ ຈຶ່ງ ເຮັດໃຫ້ສັງຄົມໃຫ້ການຍອມຮັບ ແລະ ຂາຍໄດ້ດີຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ. ຈາກປີລະ 40-50 ລ້ານກີບ. ມາ ເປັນປີລະ 70-80 ລ້ານກີບ ແລະ ຍັງສາມາດນໍາສົ່ງຜະລິດຕະພັນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນຊາຂີ້ໂຕມ້ອນ (ຊາ ຝຸ່ນມ້ອນ) ໄປຍັງອາເມລິກາ ຊ່ວຍບໍາລຸງສາຍຕາ, ເຮັດໃຫ້ລະ ບົບໄຫຼວຽນຂອງ ເລືອດດີ ແລະ ຊາໃບມອນຍັງສາມາຫຼຸດຄວາມ ດັນເລືອດໄດ້ດີເປັນສະໝູນໄພອີກ ຢ່າງໜຶ່ງເພື່ອສຸຂະພາບ.ຜະລິດຕະພັນແຕ່ລະຊະນິດ ຈະຂາຍລາຄາແຕກຕ່າງກັນເຊັ່ນ: ເສັ້ນໄໝກິໂລລະ 7 ແສນກີບ, ໝາກ ເບັງທີ່ເຮັດດ້ວຍຟັກດອກມ້ອນເລີ່ມແຕ່ລາຄາຄູ່ລະ 20.000ກີບ-2ລ້ານກີບ, ຊາ ມ້ອນກິໂລລະ 2 ແສນກີບ, ຊາໃບມອນ ແລ້ວອົບແຫ້ງ ກິໂລລະ 2 ແສນກີບ, ນໍ້າໝາກມອນລິດລະ 1 ແສນກີບ, ນໍ້າໝາກມອນແກ້ວ 120.000 ກີບ, ໝາກ ກ້ວຍທີ່ເຮັດ ດ້ວຍຟັກດອກມ້ອນ(ເພື່ອບູຊາ) ລາຄາ 10.000-15.000 ກີບ, ພວງມະໄລຄ້ອງ ຄໍລາຄາ10.000-40.000 ກີບ ແລະມີຮັງນົກນໍາໂຊກລາຄາ 15.000 ກີບຕໍ່ 1 ອັນ.
ທ່ານສົມພອນໃຫ້ຮູ້ອີກວ່າ: ຜະລິດຕະພັນທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິ ຍົມຫຼາຍທີ່ສຸດແມ່ນ:ໝາກເບັງ ນ້ອຍສໍາລັບບູຊາ, ພວງມະໄລ ສໍາລັບບູຊາ ແລະ ອື່ນໆ.
ການເຮັດເຄື່ອງປະດັບຄົວ ເຮືອນຈາກຟັກດອກມ້ອນນີ້ ແມ່ນ ໃຊ້ສີທໍາມະຊາດແທ້ມີຢູ່ສອງສີ (ສີຂາວ ແລະ ສີເຫຼືອງ) ແຕ່ຖ້າຫາກລູກຄ້້າຕ້ອງການຢາກ ໄດ້ສີອື່ນແລ້ວແມ່ນເຮົາຈໍາເປັນ ຕ້ອງໄດ້ຍ້ອມແບບປະສົມປະ ສານລະຫວ່າງສີທໍາມະຊາດ ແລະເຄມີທີ່ບໍ່ເປັນພິດ ແລະ ລູກຄ້າສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຕ້ອງການສີ ທໍາມະຊາດ ເຊິ່ງໃນຕໍ່ໜ້າທາງຄອບຄົວຍັງຈະສືບຕໍ່ຂະແໜງ ການປູກມອນລ້ຽງມ້ອນໃຫ້ ຫຼາຍຂຶ້ນຕື່ມອີກເພື່ອສາມາດ ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງສັງຄົມໄດ້ພຽງພໍ.
