ເປັນຫຍັງຜູ້ຕິດເຊື້ອໂຄວິດ-19 ຢູ່ປະເທດຈີນ ຈຶ່ງຫລຸດລົງ
ເມື່ອຈີນປິດປະເທດການເດີນທາງຫລຸດລົງກາກບອນໄດອົກໄຊຫລຸດລົງຄົນເກັບຕົວຢູ່ແຕ່ໃນເຮືອນມະນຸດກຳລັງຜະເຊີນກັບ “ໂຣກລະບາດ” ຄັ້ງໃຫຍ່ ມັນຄືຜົນຈາກການກະທຳຂອງມະນຸດທີ່ໄດ້ລ້ຳເສັ້ນຂອງທຳມະຊາດ ແລະ ຕອນນີ້ທຳມະຊາດກຳລັງລົງໂທດພວກເຮົາແລ້ວປະຕິເສດບໍ່ໄດ້ວ່າ ໄວຣັສ Covid ນັ້ນສົ່ງຜົນກະທົບເສຍຫາຍເປັນວົງກວ້າງຕໍ່ຊີວິດ ແລະ ເສດຖະກິດ ໂດຍທີ່ມາຂອງໂຣກລະບາດ ນັກວິທະຍາສາດ ໄດ້ອອກມາຢືນຢັນແລ້ວວ່າມາຈາກ “ສັດປ່າ”
ໃນທຳມະຊາດສັດປ່າຖືວ່າເປັນແຫລ່ງລວມເຊື້ອພະຍາດຫລວງຫລາຍສາຍພັນ ໂດຍສະເພາະ ເຈຍ, ໜູ ຫລື ໝູປ່າ ແຕ່ສັດເຫລົ່ານີ້ໄດ້ມີການປັບຕົວ ແລະ ວິວັດທະນາການມາດົນນານ ເພື່ອສ້າງພູມຄຸ້ມກັນເຊື້ອພະຍາດ ເຮັດໃຫ້ເຊື້ອພະຍາດຮ້າຍສາມາດຢູ່ໃນໂຕຂອງສັດປ່າໄດ້ ໂດຍສັດປ່າບໍ່ສະແດງອາການເຈັບປ່ວຍໃດໆ.
ແຕ່ມະນຸດນັ້ນ ນັບແຕ່ອະດີດ ມະນຸດໄດ້ເຮັດທຸກວິທີທາງເພື່ອໃຫ້ຕົນເອງຢູ່ລອດ ແລະ ປະດິດສິ່ງຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງຕົນເອງເຊັ່ນ: ການສ້າງເຄື່ອງທຸ່ນແຮງ ດ້ວຍຄວາມສະອາດຫລັກແຫລມຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມະນຸດຢູ່ສູງສຸດໃນຫ່ວງໂຊ່ອາຫານມະນຸດຢູ່ລວມຕົວກັນເປັນສັງຄົມເພື່ອທົດແທນສິ່ງທີ່ຕົນເອງບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້ ພາລະໜ້າທີ່ຕ່າງໆຈຶ່ງຖືກແບ່ງຂຶ້ນພາຍໃນສັງຄົມມະນຸດ.
ນີ້ເປັນເຫດຜົນໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ກ້າວຂຶ້ນສູ່ຈຸດສູງສຸດຂອງລະບົບນິເວດຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ດ້ວຍເຫດຜົນນີ້ ເຮັດໃຫ້ການວິວັດທະນາການຂອງມະນຸດບໍ່ໄດ້ມີການພັດທະນາປ່ຽນແປງໂຄງສ້າງຮ່າງກາຍຈາກເມື່ອກ່ອນ ມະນຸດໃຊ້ເວລາສ່ວນຫລາຍໄປກັບການພັດທະນາສິ່ງພາຍນອກ ໃຫ້ເຂົ້າກັບຕົນເອງ ຕ່າງຈາກສັດທີ່ມີການປັບຕົວເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ.
ມະນຸດໃຊ້ເວລາບໍ່ດົນຈາກຈຸດເລີ່ມຕົ້ນ ກໍໄດ້ຖົງຊັບພະຍາກອນໃນໂລກໃບນີ້ໄປແລ້ວກວ່າ 80% ຊັບພະຍາກອນຖືກທຳລາຍຢ່າງວ່ອງໄວຈາກຄວາມຕ້ອງການທີ່ບໍ່ສິ້ນສຸດຂອງມະນຸດໂລກຈຶ່ງຕອບສະໜອງຕໍ່ການທຳລາຍ ໂດຍການສ້າງມັດຈຸລາດຂຶ້ນມາເພື່ອຢຸດຢັ້ງການທຳລາຍທີ່ມະນຸດກຳລັງດຳເນີນຢູ່ ມັດຈຸລາດໂຕນີ້ມີນາມວ່າ: …..
“ໂຄໂຣນາ ຫລື Covid-19” ໄວຣັສສາຍພັນໃໝ່ທີ່ກາຍພັນມາເພື່ອທຳລາຍການລະບາດນີ້ເລີ່ມຕົ້ນຂຶ້ນເມື່ອທ້າຍປີ 2019 ຈາກຕະຫລາດຄ້າຂາຍສັດປ່າ ໃນມົນທົນອູ່ຮັ່ນ ປະເທດຈີນ ຕະຫລາດແຫ່ງນີ້ມີການຄ້າຂາຍສັດປ່າຫລາຍຊະນິດເຊັ່ນ: ງູເຫລົ່າ, ລິ່ນ ແລະ ເຈຍ ທີ່ຕົກເປັນຈຳເລີຍ.
ແລະ ວັນທີ 3 ມັງກອນ 2020 ຈີນ ໄດ້ປະກາດຢ່າງເປັນທາງການວ່າ ອາການປອດອັກເສບ ເກີດຈາກເຊື້ອພະຍາດຊະນິດໃໝ່ (COVID-19 ໃນປັດຈຸບັນ) ທີ່ວິວັດທະນາການຢ່າງວ່ອງໄວຈົນສາມາດແຜ່ເຊື້ອຈາກຄົນສູ່ຄົນໄດ້ ຫລັງຈາກນັ້ນພຽງບໍ່ດົນ ການແຜ່ລະບາດກໍລຸກລາມໄປຢ່າງວ່ອງໄວ ໂດຍສະເພາະໃນປະເທດຈີນໄດ້ມີການສັ່ງປິດປະເທດເພື່ອຄວບຄຸມການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອພະຍາດ.
ຕົ້ນຕໍຂອງສາເຫດນັ້ນມາຈາກການບໍລິໂພກສັດປ່າ ທັງນີ້ອາດເກີດຈາກການສຳຜັດ, ເລືອດສັດ, ອະໄວຍະວະພາຍໃນ ຫລື ອື່ນໆ.
ຄວາມຢ້ານກົວໃນການບໍລິໂພກສັດໄດ້ຖືກຝັງລົງໄປໃນຈິດໃຕ້ສຳນຶກຄົນເທື່ອລະໜ້ອຍ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ເກີດເຫດການຊ້ຳຮອຍອີກ ປະເທດຈີນໄດ້ມີການສັ່ງປິດຕະຫລາດຄ້າຂາຍສັດປ່າ ແລະ ອອກກົດຫ້າມບໍ່ໃຫ້ປະຊາຊົນກິນ ຫລື ຄ້າຂາຍສັດປ່າ ໂດຍບໍ່ມີຂໍ້ຍົກເວັ້ນ ເຊິ່ງຖືເປັນຄວາມທ້າທາຍຢ່າງໜຶ່ງຂອງຈີນ ແລະ ຫລາຍປະເທດກໍຍັງໄດ້ຮັບບົດຮຽນຈາກເຫດການຄັ້ງນີ້ທົ່ວໂລກຕ້ອງພົບກັບ “ວິກິດເສດຖະກິດ” ທີ່ເກີດຂຶ້ນຈາກພິດຂອງໄວຣັສໂຄໂຣນາ.
ເສດຖະກິດຂະຫຍາຍຕົວຊ້າຢ່າງຈະແຈ້ງ ຫລາຍອາຊີບໄດ້ຮັບຜົນກະທົບໄປຕາມໆກັນ ເຮັດໃຫ້ຄົນໃຊ້ເງິນຫລຸດລົງ ເກັບຕົວຢູ່ແຕ່ໃນເຮືອນບໍ່ອອກໄປໃສ ເພາະຢ້ານຕິດເຊື້ອ ຮ້ານຕ່າງໆຕ້ອງຢຸດກິດຈະການຊົ່ວຄາວ ເຮັດໃຫ້ເມືອງທີ່ເກີດການລະບາດຂອງພະຍາດໜັກ ເກືອບຈະກາຍເປັນ “ເມືອງຮ້າງ” ສົ່ງຜົນຕໍ່ເສດຖະກິດເກີດການຂະຫຍາຍຕົວຊ້າທົ່ວໂລກ.
ແຕ່ໃນທຸກວິກິດຍ່ອມມີເລື່ອງດີໆສະເໝີ ແລະ ເປັນໂອກາດອັນດີສຳລັບໂລກຂອງພວກເຮົາສິ່ງແວດລ້ອມສ່ວນຫລາຍບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກວິກິດນີ້ແຕ່ຢ່າງໃດ ພັດຟື້ນຕົວເຊິ່ງສວນທາງກັບເສດຖະກິດ ຄົນເກັບຕົວຢູ່ໃນເຮືອນ ບໍ່ມີການໃຊ້ລົດໃຊ້ຖະໜົນ ເຮັດໃຫ້ການປ່ອຍກາກບອນໄດອົກໄຊຫລຸດລົງ.
ໄວຣັສໂຄໂຣນາເຮັດໃຫ້ຈີນຕ້ອງປິດປະເທດ ມີການສຶກສາພົບວ່າການປິດປະເທດຂອງຈີນສາມາດຫລຸດການປ່ອຍແກັສກາກບອນໄດອົກໄຊລົງໄດ້ເຖິງ 6% ຈາກການຈູດເຜົາຖ່ານຫີນ ແລະ ການເດີນທາງທີ່ຫລຸດລົງ. ປີ 2020 ໃນຊ່ວງຫລັງເທສະການຕຸດຈີນ ມີການຈູດເຜົາຖ່ານຫີນຕໍ່າທີ່ສຸດເມື່ອທຽບໃສ່ປີຜ່ານມາ.
ເມື່ອຄົນເກັບຕົວ ບໍ່ໄດ້ອອກໄປເຮັດວຽກຕາມປົກກະຕິ ກໍບໍ່ມີການເດີນທາງ ການໃຊ້ຍານພາຫະນະຕ່າງໆ ລວມທັງນ້ຳມັນກໍຫລຸດລົງ ກິດຈະກຳຕ່າງໆຖືກໂຈະໄວ້ກ່ອນ ໂຮງງານຢຸດການຜະລິດເຮັດໃຫ້ຊັບພະຍາກອນບໍ່ຖືກທຳລາຍເພີ່ມ ແລະ ບໍ່ປ່ອຍຂອງເສຍ ຂີ້ເຫຍື້ອຈາກການບໍລິໂພກກໍໜ້ອຍລົງເຊັ່ນກັນ.
ໂລກໄດ້ມີໂອກາດພັກຫາຍໃຈ ເພື່ອຟື້ນຟູຕົນເອງຈາກການທຳລາຍຂອງມະນຸດ ຢຸດການສູນເສຍ ພັງທະລາຍ ໂລກໄດ້ປົກປ້ອງຕົນເອງດ້ວຍການສ້າງມັດຈຸລາດຂຶ້ນມາ.
ມະນຸດສ້າງເສດຖະກິດຂຶ້ນຕອບສະໜອງຕົນເອງ ແຕ່ເສດຖະກິດທີ່ເຕີບໃຫຍ່ໂດຍບໍ່ຄຳນຶງເຖິງສິ່ງແວດລ້ອມ ການເຕີບໃຫຍ່ແບບກ້າວກະໂດດພາຍໃນໄລຍະເວລາບໍ່ດົນ ຍ່ອມບໍ່ແມ່ນຜົນດີ ຜົນຈາກຄວາມຕ້ອງການທີ່ບໍ່ຄຳນຶງເຖິງສິ່ງໃດກຳລັງຢ້ອນກັບມາຫາເຮົາຢ່າງຊ້າໆ ປະຕິເສດບໍ່ໄດ້ວ່າ ວິກິດຂອງພະຍາດລະບາດນີ້ເກີດຈາກ “ມະນຸດ” ທີ່ເປັນຕົວເລັ່ງໃຫ້ເກີດການລະບາດ.
ບົດຮຽນຈາກ COVID-19 ຄືໜຶ່ງໃນເຫດການທີ່ທຳມະຊາດບອກເຮົາ ຫາກເມື່ອເຫດການນີ້ສະຫງົບລົງແລ້ວ ມະນຸດຍັງບໍລິໂພກສັດປ່າ ແລະ ໃຊ້ຊັບພະຍາກອນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງບໍ່ມີການປ່ຽນແປງ ໃນອະນາຄົດໂລກຈະສ້າງມັດຈຸລາດໂຕໃໝ່ຂຶ້ນມາ ເພື່ອຢຸດຢັ້ງ ແລະ ມັດຈຸລາດໂຕຕໍ່ໄປຈະມີພະລັງທີ່ຮຸນແຮງກວ່າໂຕເກົ່າແນ່ນອນ…
ຂໍ້ຄິດຈາກ: ຄົນເຂົ້າປ່າ
“ທຳມະຊາດບໍ່ເຄີຍກ້າວກະໂດດ ຖ້າກ້າວໄປຢ່າງວ່ອງໄວສິ່ງນັ້ນຈະພົບຈຸດຈົບຢ່າງວ່ອງໄວເຊັ່ນກັນ”
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ເລື່ອງເລົ່າຄົນເຂົ້າປ່າ
