ໂຣກລະບາດມັນເກີດຈາກສະພາວະແວດລ້ອມ
ທິດກໍ່າ:
ມະຫັນຕະໄພອັນເກີດຈາກພະຍາດສາຍພັນໃໝ່ເອີ້ນວ່າ: ເຊື້ອໄວຣັສໂຄໂຣນາ ທີ່ພວມສັງຫານຄົນຢູ່ເມືອງອູ່ຮັນປະເທດຈີນຕາຍໄປແລ້ວ 200 ກວ່າສົບ ແລະ ຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າຈະເພີ່ມຂຶ້ນເປັນເທົ່າໃດກວ່າຈະຢັບຢັ້ງ ຫລື ປາບມັນລົງໄດ້ຢ່າງສິ້ນເຊີງ. ໃນວັນທີ 29 ມັງກອນຜ່ານມາ ໄດ້ມີຂ່າວຜ່ານສື່ອອນລາຍວ່າມີຜູ້ໜຶ່ງສາມາດປິ່ນປົວໃຫ້ຫາຍຂາດຈາກພະ ຍາດດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ເປັນລາຍທຳອິດ ແລະ ຫລ້າສຸດກໍມີແຫລ່ງຂ່າວຜ່ານສື່ ອອນລາຍຕື່ມອີກວ່າ: ມາຮອດປັດຈຸບັນສາມາດຄົ້ນພົບຢາວັກແຊັງປິ່ນປົວ ຫລື ຢັບຢັ້ງໄວຣັສໂຄໂຣນາໄດ້ແລ້ວ. ເມື່ອເປັນດັ່ງວ່ານີ້ ຄວາມຫວັງຂອງຜູ້ທີ່ກຳລັງເຈັບເປັນ ແລະ ຜູ້ທີ່ບໍ່ທັນຕິດເຊື້ອໄວຣັສດັ່ງ ກ່າວກໍຍັງພໍມີຄວາມຫວັງຕໍ່ອະນາຄົດ ສາມາດຕໍ່ຍອດເອົາຊີວິດອິນຊີໄປອີກໃນບົນໂລກວາຕະສົງສານທີ່ພວມປ່ຽນແປງໄປຢ່າງສັບສົນອົນທະການໃນແຕ່ລະໄລຍະ.
ແນວໃດກໍຕາມ, ໃນເມື່ອພວກເຮົາສາມາດປາບພະຍາດນີ້ລົງໄດ້ແລ້ວ ໃນອະນາຄົດຕໍ່ໜ້າອີກຈັກເດືອນ, ຈັກປີຈະມີເຊື້ອໂຣກຊະນິດໃໝ່ມາເປັນມັດຈຸລາດຂ້າຄົນຕື່ມອີກ ເພາະວ່າໃນໄລຍະຜ່ານມານັ້ນ ໄດ້ເກີດມີເຊື້ອໂຣກຊະ ນິດຕ່າງໆໄດ້ສັງເວີຍຊີວິດອິນຊີຄົນເຮົາມາຫລາຍໝື່ນຫລາຍແສນຄົນແລ້ວເຊັ່ນ: ພະຍາດອີໂບລາຂ້າຄົນຕາຍເຖິງ 13.562 ຄົນ, ພະຍາດລະບົບຫາຍໃຈຕາເວັນອອກກາງ (ເມີສ໌ MERS) ຂ້າໄປແລ້ວ 858 ຄົນ, ພະຍາດອັກເສບສະໝອງນີປາ (NIPAh) ຕາຍ 398 ຄົນ, ພະຍາດລະບົບຫາຍໃຈກະທັນຫັນຮຸນແຮງ (ຊາຣ໌ SARS) ໄດ້ສັງຫານ 774 ຄົນ ແລະ ຈາກເຊື້ອໄວຣັສໂຄໂຣນາກໍຕາຍໄປແລ້ວເຖິງ 300 ກວ່າຄົນ. ເມື່ອສັງລວມແລ້ວກໍປະມານເກືອບ 2 ໝື່ນຄົນ. ຕາມການຄົ້ນຄວ້ານັກວິທະຍາສາດ, ທ່ານໝໍຜູ້ຊ່ຽວຊານທັງຫລາຍກໍວ່າ: ສາເຫດອັນເປັນທີ່ມາຂອງເຊື້ອໄວຣັສໂຄໂຣນາແມ່ນມາຈາກໂຕເຈຍເປັນຕົ້ນເຫດ ເພາະວ່າຢູ່ເມືອງອູ່ຮັນມີໂຕເຈຍຫລາຍ ແລະ ຊາວເມືອງອູ່ຮັນກໍມັກເອົາໂຕເຈຍມາປຸງແຕ່ງເປັນອາຫານຊະນິດຕ່າງໆ ເກືອບວ່າເປັນປະເພນີຍອດນິຍົມ.
ແນວໃດກໍດີ, ຕາມເຮົາຄິດ ຖ້າໂຕເຈຍເປັນຕົ້ນເຫດແທ້ໆ ຂັ້ນຕໍ່ໄປຄົນທັງຫລາຍກໍອາດຈະຫລຸດຜ່ອນກິນໂຕເຈຍ, ພົນລະເມືອງເຈຍກໍອາດຈະເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ອີກປະການໜຶ່ງ ພົນລະເມືອງເຈຍທັງຫລາຍກໍອາດຈະບໍ່ຖືກບຸກລຸກຮາວີຈາກເງື່ອມມືຂອງພວກມະນຸດຄືດັ່ງທຸກວັນນີ້. ເວົ້າເຖິງຄົນມັກກິນໂຕເຈຍກໍບໍ່ສະເພາະແຕ່ຊາວຈີນ, ຊາວລາວເຮົາກໍມັກກິນເໝືອນກັນ, ສະເພາະຢູ່ລາວເຮົາທັງຊອກຫາຍາກລາຄາກໍແພງ. ໃນສະໄໝນີ້ ຄົນລາວບາງຄົນໄດ້ກິນໝົກເຈຍຖືວ່າໂຊກດີ ທັງເປັນອາຫານຍອດນິຍົມອີກດ້ວຍ. ເວົ້າເຖິງການເກີດໂຣກລະບາດ ຫລືວ່າ ການເປັນພະຍາດບາດເຍົາຂອງຄົນເຮົາສະໄໝນີ້ມັນມີທີ່ໄປທີ່ມາຫລາຍອັນພັນຢ່າງ ແຕ່ອັນທີ່ແນ່ແທ້ມັນກໍເກີດມາຈາກສະພາບແວດລ້ອມອ້ອມຕົວເຮົານັ້ນເອງ ເປັນຕົ້ນວ່າຈາກທຳມະຊາດມາສູ່ຄົນ, ຈາກຄົນໄປສູ່ສັດ, ຈາກສັດໄປສູ່ທຳມະຊາດໃນສາມຢ່າງນີ້ກາຍເປັນວົງຈອນອັນເປັນທີ່ມາຂອງພະຍາດຊະນິດຕ່າງໆມາທຳລາຍຊີວິດອິນຊີຂອງມວນມະນຸດໃນໂລກ. ໃນສະໄໝພໍ່ແມ່ປູ່ຍ່າຕາ ນາຍເຮົາເອີ້ນວ່າ: ຮ່າເຂົ້າບ້ານ. ບາງທ້ອງຖິ່ນເມື່ອເກີດໂຣກລະບາດຂຶ້ນມາຍາມໃດ ມີຄົນຕາຍຫລາຍຈົນເຖິງຂັ້ນຍ້າຍບ້ານ ຫລື ບາງທ້ອງຖິ່ນທີ່ມີການເຊື່ອຖືແບບງົມງວາຍກໍວ່າເປັນນຳຜີເຂັດຜີຂວງ.
ເມື່ອຕັ້ງໂຈດກັນວ່າ: ເພື່ອຫລີກລ່ຽງໂຣຄາພະຍາດ ຫລື ໂຣກລະບາດຕ່າງໆ ເຮົາຕ້ອງພາກັນເຮັດແນວໃດ ? ຄຳຕອບກໍຄື ຕ້ອງພາກັນປົກປັກຮັກສາສະພາວະແວດລ້ອມໃຫ້ດີຢູ່ສະເໝີ ເປັນຕົ້ນຢູ່ສະອາດ, ກິນສະອາດ, ປົກປັກຮັກສາທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມໃຫ້ດີຍືນຍົງ ແລະ ເປັນມິດກັບທຳມະຊາດ ເພາະສິ່ງເຫລົ່ານີ້ເປັນບໍ່ເກີດຂອງຄວາມສົດຊື່ນປາສະຈາກໂຣກໄພໄຂ້ເຈັບຕ່າງໆ. ໄປຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ເຮົາກໍຕ້ອງເປັນຄົນຕັ້ງຫລັກຢູ່ໃນສິນທຳ ບໍ່ທຳລາຍທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມຈົນເກີນເຫດ, ບໍ່ບຽດບຽນສັດ ແລະ ມະນຸດທີ່ຢູ່ບົນໂລກນີ້ດ້ວຍກັນ ເພາະການທີ່ບໍ່ບຽດບຽນເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນນັ້ນ ຄືເສັ້ນທາງແຫ່ງຄວາມສຸກ ແລະ ຄວາມຍືນຍົງຂອງຊີວິດ.
ນັບແຕ່ປະເທດຊາດບ້ານເມືອງຂອງພວກເຮົາກ້າວສູ່ການສ້າງສາພັດທະ ນາຕະຫລອດໄລຍະ 40 ກວ່າປີມານີ້, ພັກ ແລະ ລັດຖະບານເຮົາໄດ້ວາງແນວທາງສ້າງສາປະເທດຊາດດ້ວຍການເພິ່ງຕົນເອງ, ກຸ້ມຕົນເອງ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ວຍຕົນເອງ. ໃນການສ້າງສາເສດຖະກິດຂອງຊາດນັ້ນຕ້ອງເປັນມິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມ, ຢູ່ແບບຍືນຍົງ, ການຜະລິດທຸກຢ່າງຕ້ອງຫັນຈາກການນຳໃຊ້ເຄມີໄປສູ່ຊີວະພາບທີ່ສະອາດສົດໃສ ອັນເປັນທີ່ມາຂອງການດຳລົງຊີວິດແບບຍືນຍົງຍາວນານ. ເພາະສະນັ້ນ ກໍຂໍຊົມເຊີຍການນຳນະຄອນຫລວງວຽງຈັນທີ່ມີເປົ້າສ້າງນະຄອນຫລວງ 5 ສີຂຽວຄື: ເສັ້ນທາງສີຂຽວ, ສຳນັກງານອົງການ, ເຄຫາສະຖານ, ໂຮງຮຽນໂຮງໝໍ ແລະ ວັດວາສີຂຽວ, ສວນສາທາລະນະສີຂຽວ, ສວນປູກຕົ້ນໄມ້ ແລະ ຟື້ນຟູປ່າສີຂຽວ ແລະ ໂຮງຈັກໂຮງງານສີຂຽວ. ຖ້າຫາກພາກັນເຮັດໄດ້ຕາມຄຳຂວັນ, ຄຳເວົ້າຄຳວ່າອີ່ຫລີ ບໍ່ວ່າແຕ່ນະຄອນ ຫລວງວຽງຈັນຈະມີຄວາມສວຍງາມສີຂຽວຢ່າງດຽວ ທັງມີອາກາດສົດຊື່ນ, ປອດສານພິດຕ່າງໆ ສິ່ງນີ້ລະທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ຄົນນະຄອນຫລວງຢູ່ແບບຍືນຍົງ ບໍ່ພາກັນປົບໜີຍ້ອນໂຣກລະບາດອະສໍຣະພິດຕ່າງໆ.
