“ການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວ” ມີຄວາມໝາຍແນວໃດ?

ໂດຍ: ມຶກບໍ່ແຫ້ງ

ໃນຄຳວ່າ“ການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວ”ກາຍເປັນຄຳເວົ້າທີ່ໜ້າອອນຊອນແລະລຶ້ງຫູຂອງບັນດາຜູ້ສ້າງນະໂຍບາຍທາງດ້ານເສດຖະກິດບໍ່ວ່າໃນປະເທດທຸກຍາກແລະຮັ່ງມີກໍຄືກັນຮວມທັງປວງຊົນທົ່ວໄປກໍໄດ້ຍິນຄຳນີ້ຖີ່ຂຶ້ນ.

ໃນຫວ່າງຊຸມປີຜ່ານມາລັດຖະບານໄດ້ເນັ້ນໜັກໃຫ້ ການເຕີບໂຕຕາມທິດທາງສີຂຽວເປັນນະໂຍບາຍໜຶ່ງທີ່ສຳຄັນຂອງການພັດທະນາປະເທດເຮົາ ແລະ ໃນກອງປະຊຸມໂຕະມົນເມື່ອສອງສາມປີຜ່ານມາລັດຖະບານ  ແລະ ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາໄດ້ຕົກລົງກ່ຽວກັບວຽກງານບູລິມະສິດໃນການພັດທະນາ 4 ຂົງເຂດແລະໜຶ່ງໃນນັ້ນກໍແມ່ນ “ການ ເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວ”ນີ້ເອງແລະໃນຕົ້ນປີ 2019 ຍຸດທະສາດການເຕີບ ໂຕສີຂຽວຂອງສປປລາວກໍໄດ້ຮັບການຮັບຮອງ.

ເຖິງແນວໃດກໍດີຫຼາຍຄົນຍັງສົງໄສວ່າການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວນີ້ ມີຄວາມໝາຍແນວໃດ? ໃນບົດຄວາມນີ້ ຜູ້ ຂຽນຂໍແລກປ່ຽນບາງທັດສະນະ ກ່ຽວກັບຄວາມໝາຍຂອງນະໂຍບາຍດັ່ງກ່າວວ່າມີເນື້ອໃນແນວໃດແນ່

ສຳລັບຜູ້ສ້າງນະໂຍບາຍທາງດ້ານເສດຖະກິດໃນທົ່ວໂລກແລ້ວໃນຄຳວ່າ“ເຕີບໂຕຕາມທິດທາງສີຂຽວ” ນັ້ນປຽບດັ່ງມົນຄາຖາທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຢ່າງໝັ້ນທ່ຽງໂດຍມີຜົນກະທົບດ້ານລົບຕໍ່ສິ່ງ ແວດລ້ອມໜ້ອຍທີ່ສຸດ. ໃນປີ  2012, ກອງປະຊຸມສະຫະປະຊາ ຊາດດ້ານການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງທີ່ເມືອງຣີໂອເດີຈາເນໂຣປະເທດເບຼຊິນ (Rio+20) ກໍໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ “ການຫັນປ່ຽນໄປສູ່ການເຕີບໂຕຕາມທິດ ສີຂຽວແມ່ນກຸນແຈສຳຄັນຕໍ່ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງແລະຄວາມມັ່ງຄັ່ງ”.

ພ້ອມນັ້ນ, ທາງດ້ານທະນາຄານໂລກກໍໄດ້ຕີພິມປຶ້ມທີ່ມີຊື່ວ່າ“ການເຕີບ ໂຕຕາມທິດສີຂຽວທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມ: ເສັ້ນທາງສູ່ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ” ໃນເດືອນພຶດສະພາ 2012 ແລະຍັງໄດ້ສ້າງຂອບຄວາມຮູ້ ກ່ຽວກັບການ ເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວຮ່ວມກັບອົງການການຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດ ແລະການພັດທະນາ (OECD), ອົງການສິ່ງແວດລ້ອມສະຫະປະຊາຊາດ (UNEP) ແລະສະຖາບັນການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວສາກົນ (Global Green Growth Institute) ແລະບາງປະເທດກໍໄດ້ ຢືນຢູ່ແຖວໜ້າ ໃນການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານດັ່ງກ່າວໂດຍສະເພາະ ສ ເກົາຫຼີທີ່ໄດ້ດຳເນີນ ນະໂຍບາຍການຟື້ນຟູເສດຖະກິດຂອງຕົນຕາມຍຸດທະສາດການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວເຊິ່ງປະກາດໃນເດືອນມິຖຸນາ 2009 ທີ່ຜ່ານມາແລະປະເທດດັ່ງ ກ່າວຍັງໄດ້ສົ່ງເສີມແນວທາງນີ້ ໃນເວທີສາກົນຢ່າງແຂງແຮງ.

OECD ໄດ້ນິຍາມການພັດທະນາຕາມທິດສີຂຽວແມ່ນ: “ການສົ່ງເສີມ ການເຕີບໃຫຍ່ທາງດ້ານເສດຖະກິດແລະການພັດທະນາໂດຍຮັບປະກັນວ່າຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດສາມາດສືບຕໍ່ສະໜອງຄວາມຕ້ອງການເພື່ອຄວາມເປັນຢູ່ທີ່ດີແກ່ພວກເຮົາ”ເຊິ່ງນິຍາມນີ້ກໍຄ້າຍຄືກັນກັບນິຍາມຂອງການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງຕາມບົດລາຍງານບຼຸນແລນປີ 1987 (Brundland Report 1987)ເຊິ່ງພວກເຮົາຮູ້ດີທີ່ວ່າ: “ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງແມ່ນຄວາມພຽງ ພໍກັບຄວາມຕ້ອງການໃນປັດຈຸບັນໂດຍປາສະຈາກການປະນິປະນອມຂອງຄົນຮຸ່ນສືບທອດຕໍ່ຄວາມຕ້ອງການຂອງເຂົາເຈົ້າ”.

ພ້ອມນັ້ນທະນາຄານໂລກ(WB) ກໍນິຍາມການເຕີບໂຕຕາມທິດສີ ຂຽວວ່າ: “ການເຕີບໂຕທີ່ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນຢ່າງມີປະສິດທິພາບ, ຫຼຸດຜ່ອນມົນລະພິດ, ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງໃນການຮັບມືກັບໄພທຳມະຊາດ ແລະ ການເຕີບໂຕນີ້ຕ້ອງດຳເນີນໄປຕາມຮູບແບບການມີສ່ວນຮ່ວມເພື່ອ ທີ່ຈະສາມາດລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກແລະຫຼີກລ່ຽງຜົນເສຍຫາຍທາງສິ່ງ ແວດລ້ອມຢ່າງແທ້ຈິງ”. ທາງດ້ານທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ(ADB) ກໍໃຫ້ນິຍາມການພັດທະນາຕາມທິດສີຂຽວວ່າ: “ແມ່ນການພັດທະນາທີ່ ແຍກການເຕີບໂຕທາງດ້ານເສດຖະກິດຈາກການປ່ອຍກາກບອນ, ມົນລະ ພິດແລະການນຳໃຊ້ ຊັບພະຍາກອນແລະສົ່ງເສີມການເຕີບໂຕຜ່ານການ ສ້າງຜະລິດຕະພັນທີ່ເປັນມິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມ, ສ້າງຕົວແບບທາງດ້ານອຸດສາຫະກຳແລະທຸລະກິດທີ່ສາມາດປັບປຸງຄຸນນະ ພາບຊີວິດຂອງປະຊາກອນ”.

ສະນັ້ນ, ເຖິງແມ່ນວ່ານິຍາມກ່ຽວກັບການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວຈະ ແຕກຕ່າງກັນເລັກນ້ອຍແຕ່ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວ່າແນວຄວາມຄິດການເຕີບໂຕຕາມທິດສີຂຽວກໍແມ່ນການຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດໂດຍຜ່ານການນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດໃຫ້ເກີດຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດຄຽງຄູ່ກັບ ການປົກປັກຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມແລະຍົກສູງຄຸນນະພາບຊີວິດຂອງປະ ຊາຊົນໃຫ້ດີຂຶ້ນເຊິ່ງເປັນສິ່ງທີ່ພັກ-ລັດເຮົາກຳລັງສຸມໃສ່. ເບິ່ງຄືວ່າມັນ ເປັນແນວຄວາມຄິດທີ່ໜ້າຊື່ນຊົມແທ້ໆ ແຕ່ກ່ອນທີ່ເຮົາຈະສາມາດບັນລຸໄດ້ ຕາມເປົ້າໝາຍນັ້ນມັນບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍແຕ່ກໍບໍ່ໝາຍຄວາມວ່າມັນເປັນໄປບໍ່ໄດ້, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີແຜນງານທີ່ດີ, ມີທຶນຮອນ ແລະ ມີສ່ວນ ຮ່ວມແລະເຮັດວຽກໜັກຂອງທຸກພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.