ແຕ່ລະປີມີມັດຈຸລາດສັງຫານຄົນຕາຍນັບພັນ
ໂດຍ: ທິດກ່ຳ
ຕາມການເປີດເຜີຍຂອງທ່ານ ບຸນຈັນ ສິນທະວົງ ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ໂຍທາລິການ ແລະ ຂົນສົ່ງທັງເປັນປະທານຄະນະກຳມະການ ແຫ່ງຊາດດ້ານຄວາມປອດ ໄພທາງຫລວງໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ນັບແຕ່ປີ 2014 ຫາ 2018 ແຕ່ລະປີໄດ້ມີຄົນຕາຍຍ້ອນອຸ ປະຕິເຫດເຖິງ 1.000 ຄົນ ກໍສະແດງວ່າໃນ 5 ປີ ຜ່ານມາມີຄົນຕາຍຍ້ອນອຸປະຕິເຫດເຖິງ 5.000 ຄົນ ເມື່ອມາ ບວກລົບຄູນຫານໃສ່ການຕາຍ ຍ້ອນກໍລະນີອື່ນໆໃສ່ຕື່ມກໍຈະປະມານຫລາຍແສນຄົນ. ເມື່ອສົມທຽບໃສ່ລະ ຫວ່າງການຕາຍກັບການເກີດກໍຈະບໍ່ຫລຸດລື່ນກັນຫລວງ ຫລາຍພໍເທົ່າໃດ.
ຕາມເຮົາວ່າ ການຕາຍ ນີ້ມັນເກີດຂຶ້ນຍ້ອນຫລາຍສາເຫດ ແລະ ຫລາຍປັດໄຈເຊັ່ນ: ດື່ມສິ່ງມືນເມົາແລ້ວຂັບລົດ, ລະເມີດກົດຈາລະຈອນ, ຂັບ ໄວເກີນກຳນົດ, ລ່ວງໄຟອຳນາດພາໃຫ້ລົດເຈືອກ, ລົດຕຳ, ຍ້ອນເສັ້ນທາງຢູ່ ບ້ານ ເຮົາຫລາຍເສັ້ນບໍ່ທັນໄດ້ ມາດຕະຖານ, ທາງແຄບ, ທາງລຸບ, ທາງໂນນ, ທາງ ເປັນບວກຂຸມ, ຂຶ້ນພູລົງຫ້ວຍ, ບາງເສັ້ນຍາມແລ້ງມີແຕ່ຂີ້ ຝຸ່ນ, ຍາມຝົນພັດມີແຕ່ຂີ້ຕົມ, ປ້າຍສັນຍານບາງບ່ອນບໍ່ມີ, ໂດຍສະເພາະຈຸດທາງຄົດ, ທາງລ້ຽວ, ທາງແຄບ, ຂົວ ຕີບ, ເສັ້ນທາງມ້າລາຍ, ເສັ້ນ ແບ່ງຂີດຂັ້ນບອກເຕືອນຄວາມ ໄວຄວາມຊ້າອື່ນໆ.
ນອກຈາກກໍລະນີນີ້ ແລ້ວ, ສະເພາະລົດ ແລະ ຜູ້ ຂັບຂີ່ບາງຄົນ, ບໍ່ໄດ້ມາດຖານ ຕາມລະບຽບການ ແລະ ກົດໝາຍວາງໄວ້, ທຸກສິ່ງ ຢ່າງທີ່ກ່າວມານີ້, ລ້ວນແລ້ວແຕ່ເປັນປັດໄຈ ແລະ ຕົ້ນເຫດເຮັດໃຫ້ຜູ້ຂັບຂີ່ນຳໃຊ້ລົດໃຊ້ຖະໜົນພາກັນຕາຍ ຍ້ອນຄວາມປະໝາດ ເລີ້ນເລີຈຶ່ງເປັນທີ່ມາຂອງຄວາມເຈັບເປັນລົ້ມຫາຍຕາຍຈາກ ໃນໂລກວາຕະສົງສານ.
ໃນຄວາມເປັນ ຈິງແລ້ວ, ນັບແຕ່ປະເທດຊາດຂອງພວກເຮົາມີການເປີດກວ້າງການສ້າງສາພັດທະນາແຕ່ປີ 1986 ມານີ້ຕ້ອງຍອມຮັບວ່າປະເທດເຮົາໄດ້ກ້າວໜ້າໄປໄວ, ພົນລະເມືອງໄດ້ ເພີ່ມຂຶ້ນ, ລົດລາງພາຫະນະໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນໃນແຕ່ລະປີ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນປະເທດ ຊາດຂອງພວກເຮົາໄດ້ ເຊື່ອມ ໂຍງກັບພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນໄປໃນທຸກດ້ານບໍ່ວ່າ, ເສດຖະກິດ-ການເມືອງ ສັງຄົມ, ວັດທະນະທຳໄດ້ຂະຫຍາຍ ຕົວໄປຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ຄວາມຮັ່ງມີຂອງຊາດ ແລະ ປະຊາຊົນກໍນັບມື້ດີຂຶ້ນ, ຄວາມສະຫງົບສຸກຮົ່ມເຢັນຂອງບ້ານ ເມືອງມີສະເຖຍລະພາບ, ນັບທັງການແກ້ງແຍ່ງແຂ່ງຂັນຊອກຢູ່ຫາກິນຂອງປະຊາຊົນ, ບັນດາເຜົ່າກາຍ ເປັນປັດໄຈ ຂອງການພັດທະນາໃຫ້ປະເທດຊາດນັບມື້ມີຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງໄປ ຕິກໆ.
ຈາກປັດໄຈ, ສິ່ງແວດ ລ້ອມພາຍໃນພາຍນອກທີ່ ກ່າວມານີ້ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຄົນ ລາວມີຄວາມຈະເລີນທາງ ດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈນັບມື້ ດີຂຶ້ນເທື່ອລະກ້າວ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍດີ, ໄປຄຽງ ຄູ່ກັບຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈ ທີ່ໄດ້ກ່າວມາຂ້າງເທິງພວກ ເຮົາກໍບໍ່ອາດປະຕິເສດໄດ້ຕໍ່ ສິ່ງຫຍໍ້ທໍ້ທີ່ກາຍເປັນອຸປະ ສັກກິດຂວາງກົດໜ່ວງລ້າງ ຜານຊີວິດອິນຊີຂອງຄົນລາວເຮົາເອງ ເຊິ່ງໜຶ່ງໃນບັນຫາ ດັ່ງກ່າວ ກໍຄືອຸປະຕິເຫດໃນ ທ້ອງຖະໜົນໃນແຕ່ລະວັນ, ແຕ່ລະເດືອນ ແລະ ແຕ່ລະ ປີດັ່ງຕົວເລກ ທີ່ສະແດງໃຫ້ ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງ.
ເມື່ອຕັ້ງໂຈດກັນວ່າ ຕໍ່ປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ດັ່ງກ່າວພວກເຮົາຈະພ້ອມກັນແກ້ໄຂແນວໃດ? ຊາທິດກ່ຳຄິດ, ມັນກໍຂຶ້ນ ຢູ່ກັບພວກເຮົາເອງເປັນທີ່ມາຂອງເຫດກັບຜົນຄົນເຮົາ ຈະຢູ່ໃສ ເຮັດຫຍັງມັນກໍຂຶ້ນກັບສະພາບແວດລ້ອມສະຕິ ປັນຍານັ້ນເປັນເລີດ, ມີເຫດກໍຍ່ອມມີຜົນ, ດັ່ງສິນທຳໄດ້ ກ້າວວ່າເຫດ ແລະ ຜົນເປັນຕົ້ນກຳຂອງຄົນເຮົາກຳນັ້ນກໍຄືການກະທຳ, ການນຳໃຊ້ລົດໃຊ້ຖະໜົນກໍຕ້ອງມີສະຕິ ຮອບຄອບ, ປະຕິບັດກົດໝາຍ ບ້ານເມືອງໃຫ້ ດີທີ່ສຸດໂດຍ ສະເພາະແມ່ນກົດລະບຽບຈາລະຈອນນອກຈາກນັ້ນ, ກໍຕ້ອງມີຄຸນສົມບັດ ວັດທະນະທຳໃນການໄປມາ, ກິນຢູ່ເອົາ ໝູ່ໃສ່ໃຈເຮົາ, ເອົາໃຈເຮົາໃສ່ໃຈໝູ່ກາຍເປັນວັດທະນະທຳ, ວິຖີຊີວິດຂອງຄົນໃນຊາດ, ບໍ່ປະໝາດເລີ້ນເລີອັນເປັນ ທີ່ມາຂອງ ຄວາມສຸກ, ປັດສະ ຈາກອະບາຍຍະມຸກທີ່ຈະມາລ້າງຜານຊີວິດອິນຊີນີ້ຄືຫົນ ທາງແຫ່ງຄວາມຍືນຍົງ ຂອງຊີວິດທັງປັດສະຈາກ ຄວາມຈິບຫາຍໃນຍຸກໂລ ກາພິວັດ./.
