ການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳ 4.0 ແມ່ນຫຍັງ ?
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ລູກເມືອງພວນ
ເວົ້າເຖິງ ການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳ 4.0, ຄົນລາວເຮົາສ່ວນໜຶ່ງແມ່ນບໍ່ທັນມີຄວາມລຶ້ງເຄີຍ ແລະ ເຂົ້າໃຈ ຄວາມໝາຍຂອງມັນວ່າແມ່ນຫຍັງ. ແຕ່ບັນດາປະເທດ ອຸດສາຫະກຳທີ່ທັນສະໄໝ ແລະ ກ້າວໜ້າແລ້ວ ແມ່ນເຂົ້າໃຈດີ.
ໃນໄລຍະ 1-2 ປີມານີ້, ຄຳວ່າ: “ ການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳ 4.0 ” ຫຼື ຍຸກ 4.0 ນັ້ນ ໄດ້ກາຍເປັນຄຳເວົ້າທີ່ລຶ້ງຫູຂອງທຸກຄົນໄປແລ້ວ ແຕ່ບໍ່ທັນເຂົ້າໃຈຄວາມໝາຍຂອງມັນວ່າແມ່ນຫຍັງ?
Gartner ໃຫ້ຄຳນິຍາມ 4.0 ວ່າ:ມັນແມ່ນການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ຫຼື ເອີ້ນວ່າ ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ ໄລຍະທີ 4, ຊຶ່ງຄຳເວົ້ານີ້ແມ່ນອອກມາຈາກ ພາສາອັງກິດທີ່ວ່າ: “Industrie 4.0” ໃນບົດລາຍງານສະບັບໜຶ່ງຂອງລັດຖະບານເຢຍລະມັນ ໃນປີ 2013. “Industrie 4.0” ໄດ້ລວບລວມເອົາລະບົບຝັງຕົວ ເຂົ້າກັບ ພື້ນຖານການຜະລິດ ທີ່ສະຫຼາດ ເພື່ອສ້າງການຄົບກັນ(ເຊື່ອມຈອດກັນ) ລະຫ່ວາງ ດີຈິຕອນ ແລະ ອຸດສາຫະກຳ. ທ່ານ Klaus Schwab ໃຫ້ຄຳນິຍາມ 4.0 ວ່າ: “ ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີ 1 ແມ່ນອຸດສາຫະກຳໃຊ້ພະລັງງານນໍ້າ ແລະ ອາຍນໍ້າ ເຂົ້າໃນການຜະລິດ. ການປະຕິວັດອຸດສາຫະຫຳຄັ້ງທີ 2 ແມ່ນອຸດສາຫະກຳໃຊ້ພະລັງງານໄຟຟ້າເຂົ້າໃນການຜະລິດ. ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີ 3 ແມ່ນອຸດສາຫະກຳ ອີເລັກໂທຼນິກ ແລະ ເທັກໂນໂລຢີການສື່ສານ ເພື່ອຫັນເປັນອັດຕະໂນມັດ ໃນການຜະລິດ. ປັດຈຸບັນແມ່ນການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີ 4 ຊຶ່ງເກີດຂຶ້ນຕໍ່ເນື່ອງຈາກການປະຕິວັດຄັ້ງທີສາມ, ມັນລວບລວມເອົາ ບັນດາເທັກໂນໂລຢີເຂົ້າກັນ, ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ ຟີຊິກສາດ, ດີຈິຕອນ ແລະ ຊີວະວິທະຍາ ເຊື່ອມຈອດເຂົ້າຫາກັນ ”.
ການກະໂດດຂັ້ນຂອງການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ໃນປັດຈຸບັນແມ່ນການປະຕິວັດທີ່ “ ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນໃນປະຫວັດສາດ”. ຖ້າຫາກສົມທຽບການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ໃສ່ກັບການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳກ່ອນນັ້ນ ມັນແມ່ນການປະຕິວັດກະໂດດຂັ້ນ ແບບທະວີຄູນ. ຍິ່ງກວ່ານັ້ນ, ມັນກຳລັງຫັນປ່ຽນຂະແໜງການອຸດສາຫະກຳໃນທົ່ວໂລກ ເພື່ອນຳໄປສູ່ການປ່ຽນແປງລະບົບການຜະລິດ, ການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການບໍລິຫານທຸລະກິດທັງໝົດ.
ການປະຕິວັດ 4.0 ຈະດຳເນີນໄປຢູ່ໃນ 3 ຂົງເຂດຕົ້ນຕໍ ຊຶ່ງລວມມີ: ເທັກໂນໂລຢີ ຊີວະວິທະຍາ, ດີຈິຕອນ ແລະ ຟີຊິກສາດ.
ປັດໃຈຕົ້ນຕໍຂອງ ດີຈິຕອນ ຂອງການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ແມ່ນ: ສະຕິປັນຍາປອມ(AI), ທຸກສິ່ງຢ່າງລ້ວນແຕ່ມີການເຊື່ອມຕໍ່ (Internet of Things (IoT)) ແລະ ຂໍ້ມູນໃຫ່ຍ (Big Data).
ຢູ່ໃນຂົງເຂດ ຊີວະວິທະຍາ, ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ຈະສຸມໃສ່ຄົ້ນຄ້ວາ ບາດກ້າວກະໂດດຂັ້ນທາງດ້ານກະສິກຳ, ສິນທະເລ, ການແພດ, ການປຸງແຕ່ງອາຫານ, ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມ, ພະລັງງານໝູນວຽນ, ເຄມີສາດ ແລະ ວັດຖຸສິ່ງຂອງຕ່າງໆ.
ຢູ່ໃນຂົງເຂດ ຟີຊິກ ຈະສຸມໃສ່ຄົ້ນຄ້ວາກ່ຽວກັບ ຫຸ່ນຍົນ ( robot ) ຍຸກໃໝ່, ເຄື່ອງພິມ 3D, ລົດແລ່ນດ້ວຍຕົວມັນເອງ, ວັດສະດຸໃໝ່ (graphene, skyrmions…) ແລະ ເທັກໂນໂລຢີ ນາໂນ(nano)
ປັດຈຸບັນ ການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳ 4.0 ກຳລັງດຳເນີນໄປຢູ່ໃນທຸກປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ ເຊັ່ນ: ສະຫະລັດອາເມລິກາ, ທະວິບເອີຣົບ ແລະ ທະວິບ ອາຊີຈຳນວນໜຶ່ງ. ການປະຕິວັດ 4.0 ມີທັງໂອກາດ ແລະ ມີທັງສິ່ງທ້າທາຍໃຫ້ແກ່ມວນມະນຸດຂອງພວກເຮົາຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບມັນ.
ເຖິງແມ່ນການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳ 4.0 ຈະເປັນການປະຕິວັດທີ່ລໍ້າໜ້າ ແລະ ນຳເອົນຜົນປະໂຫຍດອັນລໍ້າຄ່າມາໃຫ້ມະນຸດກໍຕາມ ແຕ່ກໍມີດ້ານກົງກັນຂ້າມຂອງມັນເຊັ່ນ: ເຮັດໃຫ້ສັງຄົມບໍ່ມີຄວາມສະເໝີພາບ ໂດຍສະເພາະມັນຈະທັບມ້າງຕະຫຼາດແຮງງານ. ໃນເມື່ອຫັນເປັນອັດຕະໂນມັດຫຸ່ນຍົນປ່ຽນແທນແຮງງານຂອງຄົນໃນການຜະລິດ ຈະເຮັດໃຫ້ແຮງງານຫຼາຍລ້ານຄົນໃນໂລກ ວ່າງງານ(ຕົກງານ) ໂດຍສະເພາະແມ່ນຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ໃນຂົງເຂດ: ປະກັນໄພ, ນາຍໜ້າອະສັງຫາລິມະສັບ, ທີ່ປຶກສາດ້ານການເງິນ, ຄົມມະນາຄົມ.
ບົດລາຍງານເສດຖະກິດຂອງໂລກ ໄດ້ຍົກບັນຫາການວ່າງງານໃນທົ່ວໂລກວ່າ: ເບື້ອງຕົ້ນອາດຈະເປັນການວ່າງງານຂອງແຮງງານທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ໃນຂົງເຂດຫ້ອງການ, ພວກປັນຍາຊົນ, ແຮງງານເຕັກນິກ. ໄລຍະທີ ສອງ ແມ່ນແຮງງານຂັ້ນຕໍ່າ. ດ້ວຍການເຄື່ອນໄຫວຂອງການປະຕິວັດ 4.0 ໄລຍະ 15 ປີທີ່ຈະມາເຖິງນີ້ ໂລກອາດຈະມີໃບໜ້າໃໝ່, ມັນຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຕ້ອງຫັນປ່ຽນຕົນເອງ.
ຄວາມບໍ່ສະຫງົບດ້ານເສດຖະກິດທີ່ເກີດມາຈາກການປະຕິວັດ 4.0 ນັ້ນ ຈະນຳໄປສູ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບທາງດ້ານຊີວິດການເປັນຢູ່. ຜົນໄດ້ຮັບກໍຄື ຄວາມບໍ່ສະຫງົບທາງດ້ານການເມືອງ. ຖ້າລັດຖະບານແຕ່ລະປະເທດຫາກບໍ່ເຂົ້າໃຈ ແລະ ຕຽມຮັບມືກັບການປະຕິວັດ ອຸດສາຫະກຳ 4.0 ແລ້ວ ການຈະເກີດຄວາມບໍ່ສະຫງົບທົ່ວທັງໂລກອາດຈະເກີດຂຶ້ນໄດ້.
ໄປຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ການປ່ຽນແປງການພົວພັນ ກັບອິນເຕີແນດ ກໍອາດຈະເຮັດໃຫ້ ເກີດຄວາມອັນຕະລາຍທາງດ້ານການເງິນ, ສຸຂະພາບ. ຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງບຸກຄົນຖ້າບໍ່ມີການປ້ອງກັນ ກໍອາດຈະໄດ້ຮັບຜົນຮ້າຍຕາມມາ. ການປະຕິວັດ ຄັ້ງທີ 4 ເຕັມໄປດ້ວຍໂອກາດ ແຕ່ກໍເຕັມໄປດ້ວຍການທ້າທາຍທົດສອບໃຫ້ແກ່ມວນມະນຸດ.