ທາງເພ ເສດຖະກິດກໍເລີຍເຍ້
ໂດຍ: ມຶກບໍ່ແຫ້ງ
ເສັ້ນທາງມີບົດບາດສຳຄັນຢ່າງຍິ່ງຕໍ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງຊາດ, ເມື່ອເສັ້ນທາງຂາດການຕະຫລາດກໍບໍ່ກ້າວໜ້າຈຶ່ງພາໃຫ້ເສດຖະກິດອ່ອນໂຕລົງ. ເສັ້ນທາງປຽບເໝືອນເສັ້ນເລືອດທີ່ຫລໍ່ລ້ຽງຮ່າງກາຍເຮົາ, ເມື່ອໃດເສັ້ນເລືອດອຸດຕັນເມື່ອນັ້ນສະພາວະຮ່າງກາຍກໍບໍ່ສາມາດເຮັດວຽກຢ່າງປົກກະຕິ, ຮ້າຍແຮງໄປກວ່ານັ້ນກໍເຖິງຂັ້ນເສຍຊີວິດໄດ້, ດັ່ງດຽວກັນນັ້ນສັງຄົມເຮົາຕ້ອງການຂັບເຄື່ອນໄປມາຫາສູ່ກັນ, ການຂົນສົ່ງສິນຄ້າທີ່ແລກປ່ຽນກັນ ເພື່ອເສີມສ້າງທາງດ້ານເສດຖະກິດໃຫ້ເຂັ້ມແຂງ ເຊິ່ງທັງໝົດນັ້ນຕ້ອງການເສັ້ນທາງທີ່ດີ ແລະ ພຽງພໍ.
ແຕ່ເຖິງປານນັ້ນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ບູລະນະເສັ້ນທາງຢູ່ ປະເທດເຮົາຍັງມີສິ່ງທ້າທາຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. ເມື່ອຫລາຍປີຜ່ານມາ ພວກເຮົາພົບພໍ້ບັນຫາທີວ່າເສັ້ນທາງລາຄາສູງກາຍເຫດ ແຕ່ຄຸນນະພາບກົງກັນຂ້າມກັບລາຄາ, ແບບວ່າເມັດງາບໍ່ສົມເມັດເຂົ້າ ທຳນອງນັ້ນລະ. ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຫລາຍເສັ້ນທາງ ເມື່ອສ້າງສຳເລັດແລ້ວນໍາໃຊ້ບໍ່ພໍເທົ່າໃດກໍເປ່ເພເສຍຫາຍບໍ່ເປັນທ່າ.
ນອກນັ້ນ ການກໍ່ສ້າງມີຄວາມຫລ້າຊ້າ, ຜູ້ຂຽນບໍ່ອາດລົງເລິກວ່າດ້ວຍເຫດຜົນໃດດອກ ແຕ່ຜົນອອກມາປັດຈຸບັນກໍຄືຫຼາຍເສັ້ນທາງຫລ້າຊ້າເກີນກວ່າແຜນ, ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນພົບພໍ້ກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການໄປມາຍົກຕົວຢ່າງເສັ້ນທາງ ແຕ່ຕານມີໄຊຊອດໃສ່ເສັ້ນທາງເລກທີ 13 ເໜືອຄ້າງຄາມາດົນສົມຄວນແລ້ວ ເຊິ່ງ ໂດຍພື້ນຖານແລ້ວເສັ້ນ ທາງດັ່ງກ່າວແມ່ນມີບົດບາດ ສຳຄັນຫລາຍທາງດ້ານເສດຖະກິດ ເພາະເນັ່ງມາຈາກສາງທ່ານາແລ້ງຜ່ານທາງ 450 ປີ ຊອດໃສ່ເສັ້ນທາງເລກທີ 13 ເມືອພາກເໜືອຂອງລາວນັບວ່າເປັນເສັ້ນທາງການຈໍລະຈອນສິນຄ້າທີ່ສຳຄັນ. ແຕ່ການກໍ່ສ້າງຊັກຊ້າ ເຮັດໃຫ້ເຮົາເສຍໂອກາດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ພ້ອມນັ້ນພວກເຮົາກໍຍັງເຫັນປະຊາຊົນອອກມາຈົ່ມເລື້ອຍໆວ່າພວກເຂົາຫຍຸ້ງຍາກພຽງໃດທີ່ຕ້ອງທົນທຸກກັບການດົມຂີ້ຝຸ່ນມາເປັນເວລາດົນ, ເຮືອນຊານບ້ານຊ່ອງ, ຫ້າງຮ້ານຕາມແຄມທາງບໍ່ເປັນເອົາ ແລະ ອີກຢ່າງໜຶ່ງພວກເຮົາກໍຮູ້ວ່າ ຂີ້ຝຸ່ນຈາກ ເສັ້ນທາງນັ້ນກໍມີອົງປະກອບ ຂອງຝຸ່ນລະອອງຂະໜາດນ້ອຍ (PM2.5) ເຊັ່ນກັນທີ່ເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ສຸຂະພາບ ຢ່າງຍິ່ງ.
ນອກນັ້ນ, ເມື່ອເສັ້ນທາງເປ່ເພການບູລະນະ ຫລື ສ້ອມແປງຄືນຍັງຊັກຊ້າ. ຕົວຢ່າງ ເມື່ອລະດູຝົນຜ່ານມາ ຍ້ອນຝົນ ຕົກໜັກ ແລະນໍ້າຖ້ວມເຮັດໃຫ ເສັ້ນທາງຂອບເຂດທົ່ວປະເທດໂດຍສະເພາະ ເສັ້ນທາງຫລວງ ເລກທີ 13 ທັງໃຕ້ ແລະເໜືອເປ່ເພຫລາຍເຮັດໃຫ້ການສັນຈອນໄປມາຊັກຊ້າ ແລະ ມັກເກີດອຸປະຕິເຫດ, ລົດເປ່ເພ ແຕ່ການສ້ອມແປງແມ່ນຍັງຊັກຊ້າ ທຽບໃສ່ຄວາມຕ້ອງການ.
ສິ່ງດັ່ງກ່າວມັນສ້າງຜົນ ເສຍຫາຍຕໍ່ເສດຖະກິດໂດຍກົງ. ການເກັບລາຍຮັບທີ່ຫລຸດຄາດໝາຍຂອງແຂວງຄຳມ່ວນ ເມື່ອສົກປີຜ່ານມາກໍເປັນຕົວຢ່າງໜຶ່ງ. ຜ່ານການໃຫ້ສຳພາດຂອງທ່ານ ສົມຈິນດາ ຫົວໜ້າພາສີ (ອ້າງອີງຈາກໜັງສືພິມວຽງຈັນທາມ) ຢູ່ ດ່ານຂົວມິດຕະພາບລາວ-ໄທແຫ່ງທີ 3 ແຂວງຄຳມ່ວນໄດ້ກ່າວວ່າ “ສິ່ງທ້າທາຍທີ່ເປັນອຸ ປະສັກໃນການເກັບລາຍຮັບຢູ່ດ່ານຂົວມິດຕະພາບລາວ-ໄທແຫ່ງທີ 3 ແມ່ນບັນຫາພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ເສັ້ນທາງເລກທີ 12 ຢູ່ເຂດນາພ້າວ ເຊິ່ງມີໄລຍະທາງ 15 ກິ ໂລແມັດ. ເຂດດັ່ງກ່າວ ເສັ້ນທາງເປ່ເພກໍ່ໃຫ້ເກີດອຸປະຕິເຫດ ແລະ ການຂົນສົ່ງສິນຄ້າຊັກຊ້າຫຼາຍ”.
ເພາະສະນັ້ນ, ເລື່ອງເສັ້ນທາງເຮົາຕ້ອງສ້າງໃຫ້ມັນດີກວ່ານີ້ ແລະ ມີງົບປະມານແຮໄວ້ເພື່ອການສ້ອມແປງ. ທັງໝົດນັ້ນ ເຖິງວ່າມັນຈະມີສິ່ງທ້າທາຍຫລາຍຢ່າງ ແຕ່ມັນຂຶ້ນກັບເຮົາເລືອກ. ເຮົາຈະເລືອກເອົາບໍລິສັດທີ່ລົງທຶນລາຄາສູງຄຸນນະພາບຕໍ່າບໍ່? ຫລື ເຮົາຈະເລືອກເອົາຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງຊາດ ?