ທ່ຽວບຸນກິນຈຽງ ຊົມປະເພນີ ວັດທະນະທຳເຜົ່າມົ້ງ

ໂດຍ: ທິດກ່ຳ

ພໍເຖິງເດືອນຈຽງຕໍ່ໃສ່ ເດືອນຍີ່ລາວເຮົາ, ເຊິ່ງກົງກັບເດືອນທັນວາຫາເດືອນ ມັງກອນຂອງທຸກໆປີຊົນເຜົ່າ ໃນທຸກທ່ອງຖິ່ນເຂດແຂວງ ນັບແຕ່ຕົວເມືອງຮອດຊົນນະບົດຕ່າງກໍຈະພາກັນຈັດ ເທສະການກິນຈຽງຕາມຮີດຄອງປະເພນີທີ່ມີມາແຕ່ດຶກດຳບັນ.

ບຸນກິນຈຽງ ເປັນປະເພນີທີ່ມີຄວາມໝາຍທາງດ້ານວັດທະນະທຳຂອງຊົນ ເຜົ່າມົ້ງ, ເປັນການ-ສະຫລອງຜົນການເກັບກ່ຽວ ໃນແຕ່ລະປີເຊັ່ນ: ຜົນຜະລິດເຂົ້າໄຮ່, ເຂົ້ານາ, ເຜືອກມັນ ແລະ ຜົນຜະລິດອື່ນໆ ກໍມາຈາກການປູກຝັງ, ລ້ຽງສັດນັ້ນເອງ.

ເນື້ອໃນ ແລະ ພິທີການ ຂອງບຸນກິນຈຽງນອກຈາກ ການຄອບໄຄວໄຫວ້ຜີໃນ ເຮືອນຊານ, ກິນອາຫານ ຫວານ ຄາວດື່ມເຫລົ້າຕາມ ຮີດຕາມຄອງແລ້ວແຕ່ສິ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ກໍແມ່ນການຊົນ ງົວ, ໂຍນໝາກຄອນຂອງຄູ່ ຍິງຊາຍບ່າວສາວ ຫລື ແຂກ ຄົນທີ່ໄດ້ໄປຮ່ວມຢ່າງສະໜຸກສະໜານ.

ພໍຕົກມາເຖິງຍຸກພັດທະນາຄືປັດຈຸບັນນີ້ເທສະການ ກິນຈຽງຂອງພີ່ນ້ອງຊົນເຜົ່າມົ້ງເຮົາຍິ່ງກາຍເປັນງານທີ່ ສຳຄັນຄົບເຄື່ອງເຊັ່ນ ມີການ ສະແດງສິລະປະວັນນະຄະດີ, ແຂ່ງຂັນຄັດເລືອກນາງງາມ ຂອງຊົນເຜົ່າ, ແຂ່ງກິລາຕີ ໝາກຂ່າງ, ຍິງໜ້າເກັກອັນ ເປັນກິລາຍອດນິຍົມຂອງຊົນເຜົ່າ ແລະ ອື່ນໆອີກທີ່ໜ້າເບິ່ງໜ້າຊົມ.

ຕາມຕຳນານກ່າວຂານຂອງເຖົ້າແກ່ເຊັ່ນ ປູ່ຍ່າຕານາຍ ເຮົາໃນຍາມຫລິ້ນບຸນກິນຈຽງຍັງມີການລັກພາຕົວເອົາຍິງສາວໄປເປັນເມຍ ຖືກຜູ້ມັກກໍຍັງພໍໄຄແດ່, ແຕ່ຖືກຜູ້ບໍ່ພໍໃຈກໍທັງຮ້ອງທັງໄຫ້ທຸກໄຮ້ເຂັນໃຈ.

ແຕ່ພໍຕົກມາຮອດຍຸກ ນີ້ກໍຄ່ອຍໆ ປະລະປ່ຽນໄປ ຕາມກົດເກນຂອງສັງຄົມ ເຊິ່ງການກະທຳທີ່ວ່ານີ້ເບິ່ງ ຢ່າງໜຶ່ງມັນເປັນການຝືນ ສິດທິ ແລະ ຝືນກົດໝາຍ ອັນໃດຄວນອັນໃດບໍ່ຄວນນີ້ ລະເຂົາເອີ້ນວ່າການພັດທະນາເລືອກເອົາສິ່ງຍອດຍິ່ງລົບ ລ້າງອັນເກົ່າແກ່ຫລ້າຫລັງຫັນມາພັດທະນາ ແລະ ຄັດ ເລືອກເອົາສິ່ງທີ່ດີໆໃໝ່ໆໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຍຸກສະໄໝ.

ຢູ່ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ເຮົາເຜົ່າມົ້ງເປັນຊົນເຜົ່າ ໜຶ່ງໃນວົງສາຄະນາຍາດ ແຫ່ງຊາດ ເຊິ່ງມາຮອດປັດ ຈຸບັນ ນີ້ພົນລະເມືອງລາວ ປະກອບໄປດ້ວຍ 50 ຊົນເຜົ່າ ເຊິ່ງແຕ່ກ່ອນມີພຽງ  49 ຊົນເຜົ່າມາຮອດກອງ ປະຊຸມສະໄໝ ສາມັນເທື່ອທີ 6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ XIII ໄດ້ຮັບຮອງ ເອົາຊົນເຜົ່າບຣູເຂົ້າຕື່ມ  ແລະ ແຕ່ລະເຜົ່າກໍມີຮີດຄອງປະເພນີວັດທະນະທຳທີ່ ແຕກຕ່າງກັນໄປປຽບເໝືອນ ດອກໄມ້ດອກດຽວທີ່ມີຫລາຍສີສັນ.

ແນວໃດກໍດີ, ຕາມທິດກ່ຳ ວ່າເທສະການກິນຈຽງ ຫລື ວ່າບຸນກິນຈຽງ ຂອງຊົນ ເຜົ່າມົ້ງແມ່ນປາງບຸນໜຶ່ງ ຂອງຊາວລາວເຮົາທີ່ຄວນໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ປັບປຸງສົ່ງເສີມ  ແລະ ພັດທະນາ ໃຫ້ດີຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ເພາະມັນເປັນປະເພນີຮີດຄອງ ແລະ ເປັນວັດທະນະທຳອັນດີງາມກາຍເປັນ ຈຸດໜຶ່ງຂອງການທ່ອງທ່ຽວ ທາງດ້ານວັດທະນະທຳ.

ສຳລັບງານສະຫລອງ ສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ຂອງຊາວເຜົ່າມົ້ງປີນີ້ ສະເພາະຢູ່ນະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ ທີ່ບ້ານຊຳເກດ  ເມືອງ ນາຊາຍທອງກໍແມ່ນ ຈຸດໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມມ່ວນຊື່ນ ຄຶກຄື້ນ ແລະ ຈັດຂຶ້ນຢ່າງຍິ່ງໃຫຍ່ສົມຄວນ.

ງານໄດ້ເລີ່ມເປີດມາແຕ່ ວັນທີ 28 ທັນວາ 2018ແລ້ວຈະໄປປິດທ້າຍໃນມື້ວັນ ທີ 6 ຂອງເດືອນມັງກອນ 2019. ສ່ວນຢູ່ເຂດ ແຂວງ ອື່ນໆ ນັ້ນກໍຈະທະຍອຍ ກັນຈັດຕາມເງື່ອນໄຂ ແລະ  ຄວາມເປັນຈິງຂອງແຕ່ລະ ທ້ອງຖິ່ນ.

ຜ່ານໄລຍະ 43 ປີແຫ່ງ ການສ້າງສາ ແລະ ພັດທະນາປະເທດຊາດພາຍໃຕ້ ການນຳພາຂອງພັກ ແລະ  ລັດຖະບານເຮົາອັນມີທຸງກາວົງເດືອນເປັນສັນຍາລັກ ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າຕ່າງ  ພາກັນຍູທ່າງສ້າງສາ ແລະ ທຳມາຫາກິນ.

ດ້ວຍຄວາມສະຫງົບ ຮ່ົມເຢັນໄປມາທາງໃດ, ຂຶ້ນ ເໜືອລ່ອງໃຕ້ເຫັນປະເທດ ຊາດມີຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງ ເຮືອງສະຫງົບປອດໄພ, ມີປະເພນີວັດທະນະທຳທີ່  ຫລາກຫລາຍ ແລະ ພັດທະ    ນາ ໄປຢ່າງກ້າວໄກພວກ ເຮົາຕ່າງກໍດີໃຈທີ່ໄດ້ເກີດມາ ເປັນຄົນລາວຢູ່ຜືນແຜ່ນດິນ        ລາວ ທີ່ແສນຮັກ ແລະ ຫວງ ແຫນແຫ່ງນີ້./.