ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງພະທາດຫລວງ

ໂດຍ: ຊາຍພະເນຈອນ.    

ພະທາດໂລກະຈຸລະມະ ນີ ຫຼືພະທາດຫຼວງແມ່ນ ສຸດ ຍອດແຫ່ງສິລະປະສະຖາ ປັດຕະຍະກໍາລາວ ທີ່ເປັ່ງກະ ກາຍສີຄໍາຮຸ່ງເຮືອງເຫຼືອງ ເຫຼື້ອມ, ເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ຢ່າງໂດດ ເດັ່ນ ແລະ ສະຫງ່າຜ່າເຜີຍ ໃນເຂດໃຈກາງນະຄອນ ຫຼວງ ວຽງຈັນ, ເປັນປູສະນິຍະສະ ຖານບູຮານທີ່ສັກສິດ, ເປັນ ສັນຍາລັກຂອງປະເທດ ລາວ, ເປັນພະທາດທີ່ບັນຈຸ ພະສາ ລີຣິກະທາດ ຂອງພະ ພຸດທະເຈົ້າ, ເຊິ່ງເຄີຍໄດ້ຈັດ ງານສະເຫຼີມສະຫຼອງຂຶ້ນ ໃນວັນເພັງເດືອນສິບສອງ ຂອງທຸກໆປີທີ່ສືບທອດກັນ ມາແຕ່ບູຮານນະການຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ ແລະ ໄດ້ກາຍເປັນ ສູນລວມແຫ່ງຈິດວິນຍານ, ເປັນມິ່ງຂວັນອັນລໍ້າຄ່າຂອງ ປວງຊົນລາວທັງຊາດ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຜູ້ຄົນທົ່ວທຸກສາລະ ທິດຕ່າງກໍປາດຖະໜາໄດ້ ມາຮ່ວມງານບຸນນະມັດສະ ການພະທາດຫຼວງວຽງຈັນ ດ້ວຍນໍ້າໃຈໄມຕີຈິດມິດຕະ ພາບ ແລະ ຄວາມສາມັກຄີ ຮັກແພງອົບອຸ່ນ.

+ ຫໍແຈກໄມ້ເກົ່າວັດພະທາດອີງຮັງໄດ້ຮັບການປະຕິສັງຂອນສຳເລັດແລ້ວ2017/

+ ເຊີນທ່ຽວຊົມ-ນະມັດສະການພະທາດສີໂຄດຕະບອງ2018/

ຕາມການບອກເລົ່າ ຂອງ ພະອາຈານ ດໍາລົງ ຮອງປະ ທານ ອພສ ຢູ່ວັດທາດຫຼວງ ເໜືອ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ກ່ອນຈະ ສ້າງພະທາດຫຼວງນີ້ຂຶ້ນມາ ແມ່ນໄດ້ມີພະອໍລະຫັນ 5 ອົງ ມາຈາກປະເທດອິນເດຍ ໂດຍ ນໍາເອົາພະສາລີຣິກະທາດ ຂອງພະພຸດທະເຈົ້າມາພ້ອມ ເພື່ອປະດິດສະຖານໄວ້ ຢູ່ ເມືອງຈັນທະບູລີ, ເຊິ່ງແຕ່ ກ່ອນມີແຕ່ບ້ານຮ່ອງແກໃນ ປັດຈຸບັນ.

ກ່ອນຈະສ້າງທາດ, ຈັນ ທະບູລີ ປະສິດທິສັກ ຫຼື ບູລີ ຈັນ ເຈົ້າເມືອງວຽງຈັນພ້ອມ ດ້ວຍພະອໍລະຫັນທັງ 5 ອົງ ໄດ້ພ້ອມກັນອະທິຖານວ່າ: ຖ້າຢາກໃຫ້ເອົາພະສາລີຣິ ກະທາດປະດິດສະຖານໄວ້ ທີ່ເມືອງນີ້ຂໍໃຫ້ພື້ນທີ່ດິນ ບໍລິເວນແຫ່ງນີ້ແຍກອອກ ຈາກກັນ, ພໍແຕ່ອະທິຖານ ສິ້ນສຸດລົງພື້ນທີ່ດິນກໍໄດ້ ຍະອອກຈາກກັນທີ່ມີເລິກ ເຖິງ 5 ວາ ແລະ ກວ້າງ 5 ວາ, ຈາກນັ້ນ ພະອໍລະຫັນ ທັງ 5 ກໍໄດ້ເອົາແຜ່ນເງິນ ລົງໄປປູເຕັມພື້ນ, ບູລີຈັນ ເຈົ້າ ເມືອງວຽງຈັນໄດ້ເອົາແຜ່ນ ຄໍາລົງວາງໃສ່ເຕັມພື້ນ, ນາງ ອິນທະສະຫວ່າງລົງຮອດ ເມຍເຈົ້າເມືອງວຽງຈັນໄດ້ ເອົາຮູບປັ້ນໂຕສິງທີ່ປັ້ນ ດ້ວຍຄໍາ ຕັ້ງຢອງໄວ້ເທິງ ແຜ່ນຄໍາ, ເຈົ້າເມືອງວຽງຈັນ ຈຶ່ງເອົາອູບແກ້ວຢອງເທິງ ໂຕສິງຄໍາ ແລະ ເອົາແຜ່ນ ຄໍາມາວາງເທິງອູບແກ້ວ ແລ້ວ ເອົາດອກໄມ້ທູບທຽນ ມາບູຊາໄວ້ແລ້ວເອົາຄໍາມາ ອັດຢອງເທິງອູບແກ້ວໄວ້ອີກ, ຈາກນັ້ນ ເສນາອາມາດຈຶ່ງ ເອົາແຜ່ນເງິນມາວາງປົກ ໄວ້ແລ້ວເອົາຫີນໝາກຄອມ ມາຖົມ ຈຶ່ງເລີ່ມສ້າງທາດເຈ ດີກວມເອົາໄວ້ ແລະ ສ້າງ ຂຶ້ນທໍາອິດເມື່ອປີ ພສ 236, ມີລວງກວ້າງ 10 ແມັດ ແລະ ສູງ 9 ແມັດເອີ້ນວ່າ: ອຸໂມງ ພະທາດຫຼວງ.

ຕົກມາຮອດໄລຍະໜຶ່ງ, ພະຍາມະຫາໂສກ ກໍໄດ້ນໍາ ເອົາພະສາລີຣິກະທາດຂອງ ພະພຸດທະເຈົ້າມາປະດິດສະ ຖານໄວ້ຕື່ມອີກ ແລະ ກໍໄດ້ ມາສ້າງພະເຈດີຕື່ມເປັນຄັ້ງ ທີສອງ. ມາຮອດສະໄໝ ເຈົ້າ ໄຊຍະເຊດຖາທິຣາດ ໄດ້ສະ ເດັດມາຈາກເມືອງຊຽງ ດົງ-ຊຽງທອງ (ຫຼວງພະ ບາງ)ໄດ້ມາສ້າງພະຣາຊະ ວັງ ຫໍພະແກ້ວ, ຈາກນັ້ນໄດ້ ສ້າງພະເຈດີໃໝ່ທີ່ໃຫຍ່ກວ່າ ເກົ່າກວມເອົາພະເຈດີເກົ່າ ເອີ້ນວ່າ: ມະຫາເຈດີໃຫຍ່ ອົງປະເສີດເໝືອນພະເກດ ແກ້ວຈຸລະມະນີໃນເມືອງມະນຸດ. ຫຼັງຈາກສ້າງສໍາເລັດ ແລ້ວເພິ່ນກໍໄດ້ພາກັນສະເຫຼີມ ສະຫຼອງກັນ 7 ມື້ເຈັດຄືນ ໃນວັນເພັງເດືອນສິບສອງ.

ນັບຈາກນັ້ນມາເພິ່ນ ຈຶ່ງ ໄດ້ມີການຈັດພິທີສະເຫຼີມ ສະຫຼອງບຸນນະມັດສະການ ພະທາດຫຼວງຂຶ້ນໃນວັນເພັງ ເດືອນສິບສອງຂອງທຸກໆປີ ສືບທອດກັນມາຈົນຮອດປັດຈຸບັນ, ເຊິ່ງມັນໄດ້ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມເຫຼື້ອມ ໃສໃຈສັດທາຂອງຊາວພຸດ ທັງຫຼາຍທີ່ມາຮ່ວມເຮັດບຸນ ກຸສົນອັນເປັນປາງບຸນໃຫຍ່ ເພື່ອອຸທິດສ່ວນບຸນກຸສົນເຖິງດວງວິນຍານຂອງບັນພະບູ ລຸດ, ນັກບວດ, ພະອໍລະຫັນ ໃນແຕ່ລະຍຸກແຕ່ລະສະໄໝ ທີ່ມີ ຄຸນງາມຄວາມ ດີໄດ້ສ້າງ ພະທາດຫຼວງນີ້ຂຶ້ນມາເພື່ອ ເປັນສີລິມົງຄຸນຄູ່ບ້ານຄູ່ ເມືອງ ອັນໄດ້ຕິດພັນກັບຮີດ ຄອງປະເພນີ ແລະ ວັດທະ ນະທໍາອັນດີງາມຂອງຊາດ ລາວເຮົາຕະຫຼອດມາ.