ບົດຮຽນທີ່ລ້ຳຄ່າຍອດຕຳລາອັນວິເສດຈາກເຂື່ອນທະລຸ

ໂດຍ: ກ້ອງສ່ອງ ອິດສະຫລະ

ຈາກເຫດການເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍທະລຸຢູ່ທີ່ ເມືອງສະໜາມໄຊ ແຂວງ ອັດຕະປືຖືວ່າເປັນມະຫາ ອຸທົກກະໄພໃນປະຫວັດສາດຂອງຊາດລາວເຮົາ.

ເຖິງວ່າໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຈະມີສະພາບຝົນຕົກ, ນ້ຳ ຖ້ວມ ແລະ ມີເຂື່ອນນ້ຳອ້າວ ແຕກໃນປີຜ່ານມານັ້ນ, ຖືວ່າ ບໍ່ທັນຮ້າຍແຮງ ແລະ ມີຜົນ ກະທົບຢ່າງໜ້ອຍຕໍ່ຊີວິດ ແລະ ຊັບສິນຂອງປະຊາ ຊົນບັນດາເຜົ່າທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງ, ແຕ່ພໍຕົກມາປີນີ້, ເຮົາເຫັນ ວ່າສະພາບການປ່ຽນແປງ ຂອງດິນຟ້າອາກາດໂດຍສະ ເພາະແມ່ນບັນຫາເລື່ອງຝົນ ກໍຍິ່ງນັບມື້ມີການປ່ຽນແປງ ແລະ ມີລັກສະນະຮຸນແຮງ ຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ຈົນເປັນເຫດ ໃຫ້ຫລາຍທ້ອງຖິ່ນເຂດ ແຂວງຕ້ອງປະເຊີນໜ້າ ກັບເຫດການນ້ຳຖ້ວມຢ່າງ ໜັກໜ່ວງ.
ຕາມເຮົາວ່າ, ເຫດການ ເຂື່ອນທະລຸຢູ່ເມືອງສະໜາມໄຊ ແຂວງອັດຕະປືແມ່ນມາ ຈາກຫລາຍສາເຫດ ແລະ ຫລາຍປັດໄຈ, ແຕ່ອັນຕົ້ນຕໍ ທີ່ສຸດກໍແມ່ນມາຈາກການ ປະເມີນສະພາບການປ່ຽນ ແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ໃນສະເພາະໜ້າ ແລະ ຍາວ ນານ, ນັບທັງການປະເມີນ ຄວາມແຮງຂອງມວນນ້ຳ ຈາກທີ່ສູງລົງມາຫາທີ່ຕ່ຳ ແລະ ອື່ນໆ.

+ ຫລາຍເຂື່ອນໄດ້ປ່ອຍນໍ້າເພື່ອຄວາມປອດໄພ

+ ຈົ່ງມີສະຕິ ເຂື່ອນແຕກບັນຫາບໍ່ໄກຕົວ

ຫາກຍັງພໍໄຄແດ່ແຕ່ວ່າ, ໃນສ່ວນທີ່ບ່ອນມັນແຕກນີ້ ເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງເຂື່ອນ ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຖ້າແມ່ນຕົວເຂື່ອນ ໃຫຍ່ແທ້ໆ ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າ ປະຊາຊົນທີ່ຢູ່ລຽບນ້ຳເຊ ປ່ຽນ, ເຊກອງລາມໄປຮອດ ນ້ຳຂອງຕອນໃຕ້, ຢ້ານວ່າຈະ ບໍ່ມີຫຍັງເຫລືອອີກແລ້ວ, ສະ ເພາະຈຸດຕົວເຂື່ອນໃນຍ່ານ ທີ່ວ່າມັນທະລຸນີ້, ເປັນພຽງ ຄູຝາຍກັນນ້ຳ ເຊິ່ງກໍ່ຂຶ້ນ ດ້ວຍ ດິນມີຄວາມຍາວ 770 ກວ່າ ແມັດ, ສູງຈາກໜ້າດິນ 16 ແມັດ ແລະ ຕົວສັນເຂື່ອນ ກວ້າງ 8 ແມັດລົດສາມາດ ແລ່ນສວນທາງກັນໄປມາໄດ້, ແຕ່ວ່າຄວາມໜາຂອງຄູດ້ານ ລຸ່ມເພິ່ນບໍ່ໄດ້ບອກວ່າ ມີຄວາມ ກວ້າງທໍ່ໃດ?

ກໍໝາຍຄວາມວ່າໃນຈຸດນີ້, ມັນເປັນພຽງຝາຍກັນ ນ້ຳແບບທົ່ວໄປຊື່ໆ ຈຶ່ງບໍ່ສາ ມາດຮັບນ້ຳໜັກຂອງມວນ ນ້ຳອັນມະຫາສານສົມທົບ ກັບເກີດພາຍຸຝົນຕົກຢ່າງໜັກຈຶ່ງເປັນເຫດໃຫ້ສັນເຂື່ອນ ເກີດຊຳລຸດ ແລະ ກະທົບກັບ ແຮງດັນບໍ່ໄຫວສຸດທ້າຍມວນນ້ຳປະມານ 5 ລ້ານແມັດກ້ອນ ຈຶ່ງທະລຸຊຸ່ທັ່ງທະລັງທະລາຍ ໄປເຖິງດິນດອນຕອນຫຍ້າ, ທຳມະຊາດ, ນັບທັງເຮືອນ ຊານບ້ານຊ່ອງ, ສັດສາວາ ສິ່ງ, ໄຮ່ນາຮົ້ວສວນ ແລະ ວັດຖຸສັບສິນເກີດເສຍຫາຍ ແລະ ສູນເສຍຊີວິດຢ່າງໜ້າ ສັງເວດ.
ຊ້ຳບໍ່ໜຳໃນໄລຍະເວລາ ເຂື່ອນແຕກນ້ຳທະລຸໄຫລພັດແມ່ນຍາມກາງຄືນຄົນກຳລັງນອນຫລັບນອນຝັນບາງຄົນ ກໍຕາຍໄຫລນ້ຳຢ່າງບໍ່ຮູ້ສຶກ ຕົວ, ບໍ່ຈັກເດັກນ້ອຍຜູ້ໃຫຍ່, ຜູ້ເຖົ້າ, ຜູ້ໜຸ່ມພາກັນໜີຕາຍ ແບບເອົາຕົວລອດສາລະພັດ ຢ່າງໜັກໜ່ວງເປັນຕາສົມ ເພດເວດທະນາກວ່າໝູ່ກໍແມ່ນ ຜູ້ເຖົ້າ ແລະ ເດັກນ້ອຍທີ່ບໍ່ສາ ມາດກຸ້ມຕົນເອງໄດ້.

ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ຕາມ ແຫລ່ງຂ່າວທີ່ບໍ່ທັນເປັນທາງການກໍວ່າຍັງມີເຖິງ 1.000 ກວ່າຄົນບໍ່ທັນພົບເຫັນສ່ວນ ຜູ້ຕາຍກັບຜູ້ຫາຍສາບສູນ ນັ້ນກໍຍັງບໍ່ທັນຮູ້ແນ່ນອນ, ເຊິ່ງປັດຈຸບັນກຳລັງກູ້ໄພພວມ ເຂັ້ມຂຸ້ນເລັ່ງດ່ວນ. ນີ້ລະຄື ຄວາມຫາຍຍານະຍ້ອນໄພ ທຳມະຊາດແນວໃດກໍດີ, ໃນ ອະນາຄົດເປົ້າໝາຍຂອງພັກ ແລະ ລັດຖະບານເຮົາແມ່ນ ຈະເຮັດໃຫ້ປະເທດລາວກາຍ ເປັນໝໍ້ໄຟອາຊຽນ, ນອກ ຈາກນັ້ນ, ການສ້າງສາພັດ ທະນາໃນດ້ານອື່ນໆ ກໍຈະ ຄວບຄູ່ກັນໄປຢ່າງມີຈັງຫວະ ແລະ ໜັກແໜ້ນ.

ກົງກັນຂ້າມຖ້າພວກເຮົາບໍ່ເຮັດບໍ່ສ້າງ ບ້ານເມືອງກໍບໍ່ ຈະເລີນຮັ່ງມີ, ຕົກທຸກໄດ້ຍາກ ແລະ ດ້ອຍພັດທະນາເໝືອນ ດັ່ງຊາຕາກຳທີ່ເປັນມາໃນປະຫວັດສາດ. ແຕ່ວ່າເຮັດແນວ ໃດກໍເຮັດສຳຄັນຢູ່ບ່ອນ ວ່າ ເວລາລົງມືເຮັດຕ້ອງເອົາຄຸນນະພາບມາດຕະຖານ ແລະ ຄວາມຍືນຍົງມາເປັນຫລັກ.

ບັນຫາເຂື່ອນເຊປຽນ- ເຊນ້ຳນ້ອຍທະລຸນັ້ນແມ່ນບົດຮຽນອັນລ້ຳຄ່າເປັນຍອດຕຳລາອັນວິເສດໃຫ້ພວກເຮົາຮູ້ ແລ້ວຕໍ່ໄປຖ້າຫາກຍັງພາກັນລວາດແຂ້ວເຕົ່າມົວເມົານຳ ແຕ່ຄວາມຢາກໂດຍທີ່ບໍ່ຄິດໜ້າ ຄິດຫລັງ ສຸດທ້າຍຄວາມຫວັງ ທີ່ຕັ້ງໃຈໄວ້ກໍອາດຈະພັງທະລາຍລົງໄດ້./.