ເບິ່ງມາດຕະການແກ້ໄຂ ເຫລົ້າໂວດກາປອມຢູ່ຣັດເຊຍ
ໂດຍ: ວິເສດ ສະແຫວງສຶກສາ
ມື້ນີ້ຜູ້ຂຽນໄດ້ສັງລວມເອົາບັນດາມາດຕະການເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາສິນຄ້າປອມ ແລະ ສິນຄ້າຜິດກົດໝາຍຢູ່ສະຫະພັນຣັດເຊຍ ວ່າຢູ່ປະເທດນີ້ເຂົາເຮັດກັນແນວໃດ ແລະ ມີຫຍັງພໍຖອດໄວ້ເປັນບົດຮຽນ ເພາະບັນຫາສິນຄ້າປອມສິນຄ້າຜິດກົດໝາຍ ກໍຄືສິນຄ້າເສຍຄຸນນີ້ຢູ່ລາວພວກເຮົາກໍບໍ່ໜ້ອຍໜ້າໃຫ້ປະເທດອື່ນໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ. ສຳລັບຢູ່ສະຫະພັນຣັດເຊຍນັ້ນແມ່ນເລື່ອງບັນຫາເຫລົ້າໂວດກາປອມ. ໂວດກາ (ບໍ່ແມ່ນໂວນກາຄືຫລາຍຄົນເຂົ້າໃຈ) ນັ້ນ ແມ່ນຜະລິດຕະພັນສັນຍາລັກທີ່ໂດດເດັ່ນປະເພດເຫລົ້າເດັດທີ່ມີລົດຊາດເປັນເອກະລັກບໍ່ຄືໃຜ ແລະ ບໍ່ມີໃຜຄື. ມີບາງປະເທດໄດ້ພະຍາຍາມຮຽນແບບ, ທັງຊື້ ແລະ ວິທີປຸງແຕ່ງເຫລົ້າໂວດກາ ແຕ່ສຳລັບຄໍໂວດກາແລ້ວຕ່າງກໍບອກວ່າ ບໍ່ມີໃຜຮູ້ໂວດກາຣັດເຊຍໄດ້ເລີຍ. ເມື່ອຫລາຍປີຜ່ານມາ ເຄີຍມີບັນຫາລະດັບສາກົນ (ໃນກຸ່ມປະເທດທີ່ຜະລິດເຫລົ້າໂວດກາ) ເລື່ອງວ່າ: ເຫລົ້າໂວດການັ້ນຕ້ອງຜະລິດຈາກເຂົ້າ (ເຂົ້າບະເລ), ຖ້າຜະລິດຈາກວັດຖຸດິບແນວອື່ນແລ້ວບໍ່ຄວນເອີ້ນວ່າ “ໂວດກາ” ເພາະມີບາງປະເທດໃຊ້ວັດຖຸດິບແນວອື່ນ ແຕ່ຕັ້ງຊື່ວ່າ “ໂວດກາ”. ໃນໄລຍະຫລັງໆມານີ້ (ໜັງສືພິມ The Nation 25/12/2016) ໄດ້ເວົ້າກ່ຽວກັບສິ່ງທ້າທາຍໃຫຍ່ທີ່ທາງການຣັດເຊຍຕ້ອງແກ້ໄຂ ເພື່ອຮັກສາເອກະລັກແທ້ຂອງເຫລົ້າໂວດກາ ເພາະເກີດມີບັນຫາໂວດກາປອມລົ້ນເມືອງທີ່ຂາຍກັນໃນລາຄາຖືກໆພຽງປະມານ 2 ໂດລາສະຫະລັດຕໍ່ 1 ແກ້ວ, ຖືກກວ່າລາຄາທາງການ 3 ເທົ່າຕົວ. ໃນເດືອນທັນວາປີ 2016 ທາງການຣັດເຊຍໄດ້ຢຶດເຫລົ້າໂວດກາປອມໄດ້ຫລາຍກວ່າ 1 ແສນແກ້ວ ເຊິ່ງຜະລິດຢູ່ໂຮງງານແຫ່ງໜຶ່ງນອກນະຄອນຫລວງມົດສະກູ, ເປັນໂວດກາປອມມີກາໝາຍ ແລະ ມີໃບເສຍພາສີຄັກແນ່. ນອກຈາກເຮັດໃຫ້ເສຍລາຍຮັບແລ້ວ ເຫລົ້າໂວດກາປອມເຫລົ່ານີ້ຍັງກາຍເປັນມັດຈຸລາດຂ້າຊີວິດຊາວຣັດເຊຍທີ່ຕ້ອງການຂອງຖືກເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ ຍ້ອນມີສ່ວນປະສົມເປັນພິດ. ຕົວຢ່າງໃນອາທິດສຸດທ້າຍຂອງເດືອນທັນວາປີ 2016 ເຫລົ້າປອມໄດ້ຂ້າຊີວິດຄົນໃນເມືອງອຽກກຸດ (ຢູ່ເຂດຊີເບຣີ) ຈຳນວນ 71 ຄົນ. ການແກ້ໄຂບັນຫາຄົນຂີ້ເຫລົ້າຢູ່ຣັດເຊຍໃນ 2-3 ປີຜ່ານມານີ້ ເລີ່ມດ້ວຍການຫ້າມຂາຍເຫລົ້າໃນເວລາຄໍ່າຄືນໄປພ້ອມໆກັບການປັບຂຶ້ນພາສີເຫລົ້າ. ແຕ່ຈະຢຸດຢູ່ພຽງສໍ່ານີ້ບໍ່ໄດ້ ເພາະຈະມີພວກຫົວໃສຜະລິດເຫລົ້າປອມອອກຈຳໜ່າຍ. ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງຕ້ອງມີມາດຕະການເຄື່ອນໄຫວເລີກຮື້ບ່ອນຜະລິດ ແລະ ຈຳໜ່າຍເຫລົ້າເຖື່ອນ ເຊິ່ງກໍໄດ້ຮັບຜົນທັນຕາເຫັນ ຄືສາມາດປິດຮ້ານຈຳໜ່າຍເຫລົ້າໄດ້ 170 ແຫ່ງ, ຢຶດເຫລົ້າເຖື່ອນໄດ້ກວ່າ 37 ລ້ານລິດ (ສະຖິຕິແຕ່ເດືອນຕຸລາ 2015-ທ້າຍປີ 2016). ສຳຄັນໄປກວ່ານັ້ນ ທາງການຣັດເຊຍຍັງໄດ້ອອກຄຳສັ່ງໃຫ້ຜູ້ປະກອບການຜະລິດເຫລົ້າຈົດທະບຽນຜະລິດຕະພັນດ້ວຍລະບົບເອເລັກໂຕຣນິກສຳລັບເຫລົ້າແຕ່ລະແກ້ວ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດຕິດຕາມ ນັບແຕ່ເວລາຜະລິດຈົນຮອດເວລາຂາຍໃຫ້ລູກຄ້າ. ມາດຕະການເດັດຂາດດັ່ງກ່າວໃນທີ່ສຸດກໍໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ເຫລົ້າໂວດກາຖືກກົດໝາຍ ສາມາດຄອງຕະຫລາດຄືນມາໄດ້ພາຍຫລັງໄດ້ຊຸດໂຊມມາເປັນເວລາຫລາຍປີ, ສ່ວນເຫລົ້າໂວດກາໃນຕະຫລາດມືດນັ້ນໄດ້ຖືກຕີຖອຍເທື່ອລະກ້າວ.