ເງິນດີງານເດີນ
ໂດຍ: ທິດກໍ່າ
ທິດກໍ່າໄດ້ອ່ານຂ່າວໃນໜັງສືພິມລາວພັດທະນາໃນຄໍລໍາສະບາຍດີຍາມເຊົ້າທີ່ໄດ້ພິມອອກໃນວັນທີ 18 ກັນຍາຜ່ານມາ ເຊິ່ງໄດ້ພາດຫົວຂໍ້ວ່າ: “ຮູ້ບໍ່ວ່າມື້ໜຶ່ງມີຄົນລາວເຮົາໄປຝາກທ້ອງ ແລະ ເກີດລູກຢູ່ໂຮງໝໍປະເທດໃກ້ຄຽງຫລາຍປານໃດ ?” ຕໍ່ກະທູ້ທີ່ໄດ້ຕັ້ງຂຶ້ນນີ້ ມັນເກີນວ່າກິນໃຈທິດກໍ່າ ຍ້ອນວ່າໃນເດືອນຜ່ານມາເຮົາເອງກໍໄດ້ຂຽນບົດໜຶ່ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງການບໍລິການປິ່ນປົວຢູ່ຕາມໂຮງໝໍບ້ານເຮົາ. ເວົ້າແຈ້ງສະພາບຄວາມເປັນຈິງໃນການປິ່ນປົວຂອງແພດໝໍຢູ່ບ້ານເຮົາໃນປັດຈຸບັນກໍເຫັນວ່າມີການປັບປຸງປ່ຽນແປງທີ່ດີຂຶ້ນຫລາຍແລ້ວ ບໍ່ວ່າໃນເລື່ອງຈັນຍາບັນ ກໍຄືໃນດ້ານພື້ນຖານວັດຖຸເຕັກນິກວິຊາການ ເພາະທິດກໍ່າໄດ້ໄປເຫັນຕົວຈິງຢູ່ໂຮງໝໍມະໂຫສົດກັບໂຮງໝໍມິດຕະພາບມາແລ້ວ. ສ່ວນວ່າໂຮງໝໍອື່ນໆທີ່ເປັນຂອງແຂວງ, ຂອງເມືອງ ຫລື ຂອງກົມກອງ ແລະ ຂະແໜງການກ່ຽວຂ້ອງນັ້ນທິດກໍ່າຍອມຮັບວ່າບໍ່ທັນໄດ້ໄປສໍາຜັດເທື່ອ, ແຕ່ກໍເຊື່ອໝັ້ນວ່າຕ້ອງມີການປັບປຸງປ່ຽນແປງໄປໃນທາງທີ່ດີລື່ນແຕ່ກ່ອນແນ່ນອນ.
ໃນສະພາບເງື່ອນໄຂການເຈັບເປັນຂອງຄົນລາວເຮົາໃນຫລາຍປີຜ່ານມາ ກໍຄືສະພາບປັດຈຸບັນຕ້ອງຍອມຮັບວ່າຍັງມີຫລວງຫລາຍພາຍມາກ, ການເຈັບເປັນເຊິ່ງກ່ອນອື່ນໝົດມັນກໍຢູ່ໃນເງື່ອນໄຂສະພາບຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ດ້ອຍພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດ, ແຕ່ຖ້າຈະປຽບທຽບໃສ່ປະເທດເພື່ອນບ້ານທີ່ພວກເພິ່ນມີການພັດທະນາໄປແລ້ວມັນກໍເປັນໄປໄດ້ຍາກ ແລະ ເຊື່ອໝັ້ນວ່າເມື່ອໃດບ້ານເມືອງເຮົາຫາກມີອັນພັດທະນາທີ່ກ້າວໄປໄກເປັນອັນທັນສະໄໝທຸກສິ່ງຢ່າງ ເລື່ອງການເຈັບການເປັນນັບທັງການບໍລິການເບິ່ງແຍງປິ່ນປົວມັນກໍດີຂຶ້ນ ແລະ ພະຍາດ ຫລື ໂລກລະບາດມັນກໍຄ່ອຍໆໝົດໄປຈາກສັງຄົມບ້ານເຮົາ. ໃນຄວາມເປັນຈິງແລ້ວ, ຖ້າບ້ານເມືອງເຮົາມີການພັດທະນາຫັນເປັນອັນທັນສະໄໝແລ້ວ ພົນລະເມືອງລາວກໍຈະເກີດຫລາຍຕາຍໜ້ອຍ ນີ້ຄືສິ່ງທີ່ຢັ້ງຢືນ ແລະ ບົ່ງບອກເຖິງກົດເກນການພັດທະນາ ແລະ ຂະຫຍາຍຕົວຕາມວິວັດທະນາການຂອງປະເທດ. ເທົ່າທີ່ທິດກໍ່າເຫັນຕົວຈິງສະພາບການປິ່ນປົວຢູ່ໂຮງໝໍບ້ານເຮົາມາຮອດດຽວນີ້ກໍຖືວ່າໄດ້ມີການພັດທະນາໄປຫລາຍແລ້ວ, ແຕ່ກໍເຫັນວ່າຖ້າຫາກມີການປັບປຸງທີ່ດີກວ່ານີ້ ເງິນຄໍາທີ່ເປັນລາຍຮັບຂອງຊາດມັນຈະທັ່ງມາເທມາປານປາລົງຕ້ອນ ເມື່ອເຖິງເວລານັ້ນລະເງິນກີບ ແລະ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດມັນກໍຈະບໍ່ຮົ່ວໄຫລອອກໄປຕ່າງປະເທດຄືໃນສະພາບທີ່ເປັນມາ.
ຕາມທິດກໍ່າວ່າ, ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ກໍຄືປັດຈຸບັນຍັງມີຄົນລາວເຮົາພາກັນມັກເຫີ່ໄປນໍາໃຊ້ການບໍລິການປິ່ນປົວຢູ່ໂຮງໝໍປະເທດເພື່ອນບ້ານສະເລ່ຍແລ້ວເດືອນໜຶ່ງບໍ່ຕໍ່າກວ່າ 500- 1.000 ຄົນ ສະເພາະຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ, ແຕ່ຖ້າບວກລົບຄູນຫານໃນທົ່ວປະເທດມັນຊິມີຈັກຄົນ ແລະ ແຕ່ລະທິດ, ແຕ່ລະເດືອນຄົນລາວເຮົາໄດ້ຂົນເອົາເງິນຕາໄປປະເທດເພື່ອນບ້ານຫລາຍໝື່ນຫລາຍລ້ານ. ນອກຈາກຈະໄປປິ່ນປົວສຸຂະພາບແລ້ວ ຜູ້ທີ່ໄປຈັບຈ່າຍຊື້ສິນຄ້າ ແລະ ສິ່ງຂອງຕ່າງໆ ຕະຫລອດຮອດການນໍາໃຊ້ການບໍລິການດ້ານອື່ນໆກໍຫລາຍຮ້ອຍຫລາຍພັນລ້ານຕໍ່ເດືອນ. ເມື່ອຖາມວ່າດ້ວຍສາເຫດໃດມັນຈຶ່ງເປັນຄືແນວນີ້ ? ຄໍາຕອບແມ່ນມີຫລາຍເຫດຜົນ ແຕ່ອັນຕົ້ນຕໍແມ່ນເວົ້າເລື່ອງການປິ່ນປົວພະຍາດຂອງແພດໝໍຢູ່ບ້ານເຂົາ ເວລາເຫັນຄົນເຈັບປານເຫັນເທວະດາ ວ່າຊັ້ນ ! ຂໍ້ນີ້ຕາມທິດກໍ່າຄິດມັນກໍຂອງແມ່ນ ເພາະເຂົາໄດ້ເງິນເຕັມໄຖ່ເຕັມຖົງຍ້ອນເຮົາ ເຊິ່ງມັນບໍ່ຕ່າງຫຍັງກັບນັກທຸລະກິດເຫັນລູກຄ້າ, ບາດມາທຽບໃສ່ແພດໝໍບ້ານໂຕມັນລະຍັງໄກກັນຫລາຍຮ້ອຍໂຢບ. ເມື່ອຕັ້ງໂຈດຖາມເປັນຫຍັງແພດໝໍລາວຈຶ່ງເປັນແນວນັ້ນ ? ເຂົາກໍພາກັນຕອບແບບດຽວວ່າ ຍ້ອນເງິນເດືອນໜ້ອຍບໍ່ກຸ້ມກິນ, ໝົດເດືອນມາບໍ່ຈັກຄ່ານ້ຳຄ່າໄຟ, ຄ່າລູກໄປໂຮງຮຽນ, ນ້ຳມັນໃສ່ລົດທຽວການ, ງານສັງຄົມຄົນເຈັບຄົນຕາຍ, ງານແກ່ວງານດອງ. ບາງທີກັບຮອດບ້ານຜົວເຈ່ຍລູກເກືອເປັດເກືອໄກ່, ເມຍໄປຂາຍເລກຕາມແຄມຖະໜົນຊຸມຊົນ ນີ້ລະຄືຊີວິດຈິງຂອງແພດໝໍລາວ ກໍຄືພະນັກງານປາຍແຖວທີ່ເຮັດໜ້າທີ່ດ້ວຍຄວາມຮັກຊາດ. ແຕ່ເຖິງປານນັ້ນໝົດເດືອນມາມັນກໍຈັບໜ້າວິດຫລັງ, ຈັບຫລັງວິດໜ້າ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍດີ, ຕາມທິດກໍ່າວ່າ ນີ້ແມ່ນປາກົດການຕະປິດຕະປີ່ທີ່ມັນຍັງເກີດມີ ແລະເກາະຫ້ອຍຢູ່ໃນຖັນແຖວແນວຄິດ ແລະ ການກະທໍາຂອງພະນັກງານແພດໝໍລາວ. ແຕ່ເມື່ອໃດຫາກຊີວິດການເປັນຢູ່ດີຂຶ້ນກວ່ານີ້ ໜ້າວຽກກໍຈະຫ້າວຫັນຂຶ້ນປານມ້າມະນີກາບ. ແຕ່ສິ່ງທີ່ທິດກໍ່າຢາກຕັ້ງເປັນບັນຫານໍາກັນນັ້ນມັນກໍເຖິງເວລາແລ້ວທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງໄດ້ພ້ອມກັນຄິດ, ພ້ອມກັນແກ້. ຖ້າພວກເຮົາຫາກພາກັນອີງໃສ່ແຕ່ຜົນປະໂຫຍດສ່ວນຕົວເປັນຫລັກມັນກໍບໍ່ມີມື້ສິ້ນສຸດ. ສຸດທ້າຍເງິນຄໍາມະຫາສານທີ່ຈະເປັນແຮງງານຂອງຕົນເອງ ແລະ ລາຍຮັບຂອງຊາດມັນກໍນັບມື້ຫລັ່ງໄຫລໄປຫາປະເທດອື່ນຍ້ອນຕາຫລັກໄດ້ຕາໄບ້ເສຍນັ້ນແລ້ວ.
