ລະເບີດລູກຫວ່ານຍັງເປັນໄພງຽບຈາກສົງຄາມ ຍັງເປັນອຸປະສັກກີດຂວາງການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງ ສປປ ລາວ ຕະຫຼອດມາ ບໍ່ຮູ້ວ່າເມື່ອໃດຈຶ່ງຈະໝົດໄປ

(ຄົບຮອບ 15 ປີ ທີ່ລາວເຂົ້າເປັນລັດພາຄີສົນທິສັນຍາອົດສະໂລ່ ວັນທີ1.8.2008-1.8.2023)

ດັ່ງທີ່ຮູ້ນຳກັນວ່າ ສປປ ລາວເປັນປະເທດໜຶ່ງທີ່ຕົກເຂົ້າໃສ່ວັງວົນຂອງສົງຄາມອິນດູຈີນທີ່ຈັກກະພັດອາເມລິກາກໍ່ຂຶ້ນ, ແຕ່ປີ 1964 ຈົນຮອດ ປີ 1973 ເປັນເວລາ 9 ປີ ທີ່ຖືກລະເບີດທຳລາຍ ເກືອບ 3 ລ້ານໂຕນ, ສະເລ່ຍໃສ່ພົນລະເມືອງລາວເວລານັ້ນ 3 ລ້ານກວ່າຄົນ ແມ່ນຖືກຜູ້ໜຶ່ງ ເກືອບ 1 ໂຕນ ,ໃນນັ້ນມີລະເບີດລູກຫວ່ານ 270 ລ້ານໜ່ວຍ, ນັກວິຊາການດ້ານລະເບີດຄາດຄະເນວ່າ 30% ຍັງບໍ່ທັນແຕກ ໝາຍວ່າຫຼັງສິ້ນສຸດສົງຄາມຍັງມີລະເບີດລູກຫວ່ານປະມານ 80 ລ້ານໜ່ວຍ ບໍ່ທັນແຕກ ແລະ ຕົກຄ້າງ ຢູ່ແຜ່ນດິນລາວ, ຍັງເປັນອຸປະສັກ ຕໍ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງປະເທດ, ຕໍ່ການດຳລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນມາຈົນທຸກວັນນີ້ ແລະ ຍັງບໍ່ຮູ້ລະອຽດໄດ້ວ່າມື້ໃດຈຶ່ງຈະໝົດ.

ເຖິງວ່າສົງຄາມຈະຢຸດຕິລົງເປັນເວລາ 5 ທົດສະວັດແລ້ວກໍ່ຕາມ ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກທີ່ຕົກຄ້າງນັ້ນຍັງເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າລວມທັງເດັກນ້ອຍໄຮ້ດຽງສາ ຕົກເປັນເຫຍື່ອຂອງໄພງຽບຈາກສົງຄາມປີລະຫຼາຍສິບຄົນ ມີທັງຜູ້ເສຍຊີວິດ ແລະ ບາດເຈັບ, ເສຍອົງຄະ ກາຍເປັນຄົນພິການໄປຕະຫຼອດຊີວິດ, ລວມແລ້ວ 6 ເດືອນຂອງປີນິີ້ ມີຜູ້ປະສົບອຸປະຕິເຫດຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກທົ່ວປະເທດທັງໝົດ 19 ຄົນ, ເສຍຊີວິດ 4 ຄົນ,  ບາດເຈັບ15 ຄົນ, ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນເກີດຈາກລະເບີດລູກຫວ່ານ ແລະ ເຖິງວ່າຜູ້ເຄາະຮ້າຍເຫຼົ່ານີ້ຈະໄດ້ຮັບການເບີ່ງແຍງປິ່ນປົວຈາກພາກລັດຖະບານກໍຕາມແຕ່ກໍ່ຍັງບໍ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ບາດແຜທາງຈິດໃຈຂອງເຂົາເຈົ້າດີປົກກະຕິເໝືອນເດີມ.

ວັນທີ 1 ສິງຫາ ຊຶ່ງເປັນວັນປະກາດໃຊ້ ສົນທິສັນຍາ ອົດສະໂລ່ ຫຼື ສັນຍາວ່າດ້ວຍ ການເກືອດຫ້າມນຳໃຊ້ລະເບີດລູກຫວ່ານ ຄົບຮອບ 15 ປີ ບໍ່ເທົ່າໃດມື້, ຄືທ້າຍເດືອນແລ້ວນີ້ກໍມີເດັກນ້ອຍຢູ່ເມືອງພຽງ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ປະສົບອຸບັດເຫດລະເບີດແຕກໃສ່ເຮັດໃຫ້ເສຍຊີວິດ 2 ຄົນ ແລະ ບາດເຈັບ 3 ຄົນ ແລະ ວັນທີ 29 ກໍລະກົດ ພັດພົບເຫັນລະເບີດໃຫຍ່ລູກໜຶ່ງຢູ່ໃກ້ສວນສາລີຂອງປະຊາຊົນ ເມືອງກາສີ ແຂວງວຽງຈັນ ແລະ ຫຼ້າສຸດວັນທີ 30 ກໍລະກົດກໍພົບເຫັນລະເບີດອີກ 1 ລູກຄາດວ່າຝັງດິນປະມານ 40 ກວ່າປີ ຈົນເຂົ້າຂີ້ໝ້ຽງຢູ່ທາງວັດສົມສະອາດ ບ້ານພັດທະນາຫົວແຊ ເມືອງບາຈຽງຈະເລີນສຸກ ແຂວງຈຳປາສັກ ນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ທົ່ວທຸກຫຍ່ອມຫຍ້າຂອງຜືນດິນ ສປປ ລາວ ໂດຍສະເພາແຂວງທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກສົງຄາມໃນເມື່ອກ່ອນແມ່ນເຕັມໄປດ້ວຍລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ທີ່ຍັງເປັນບັນຫາກົດໜ່ວງຖ່ວງດຶງການພັດທະນາປະເທດເຮົາ.

ທ່ານ ສະເຫຼີມໄຊ ກົມມະສິດ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດເວົ້າວ່າ: ຜ່ານມາໃນຖານະທີ່ ສປປ ລາວເປັນພາຄີຂອງສົນທິສັນຍາອົດສະໂລ່ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນການປະຕິບັດພັນທະຂອງຕົນ ເປັນຕົ້ນການໂຄສະນາໃຫ້ປະຊາຊົນຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມອັນຕະລາຍຂອງລະເບີດລູກຫວ່ານ ແລະ ລະເບີດທີ່ບໍ່ທັນແຕກທຸກຊະນິດ ລວມເຖິງຄວາມເອົາໃຈໃສ່ໃນການເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກທີ່ຍັງຕົກຄ້າງຢູ່ແຕ່ລະພື້ນທີ່ໃນທົ່ວປະເທດ, ນອກຈາກນີ້ ໃນໂອກາດເປັນປະທານກອງປະຊຸມຄັ້ງປະຖົມມະລຶກຂອງລັດພາຄີສົນທິສັນຍາ ອົດສະໂລ່ ໄດ້ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມໃຫ້ບັນດາປະເທດໃນໂລກເຂົ້າເປັນພາຄີຂອງສົນທິສັນຍານີ້, ເຖິງວ່າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານຂອງລາວເຮົາໃນຖານະເປັນລັດພາຄີຂອງສົນທິສັນຍານີ້ ເຮັດໃຫ້ການເກັບກູ້ ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກນັບມື້ໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດ ແຕ່ມັນກໍ່ຍັງມີຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ ເພາະມີຄວາມຈຳກັດທາງດ້ານງົບປະມານ ຂະນະທີ່ການເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກຕ້ອງໃຊ້ງົບປະມານຈຳນວນຫຼາຍ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຈຳເປັນອາໄສການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ເພາະວ່າວຽກງານນີ້ໄດ້ນຳໃຊ້ງົບປະມານຢ່າງມະຫາສານ, ຜ່ານມາລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ມີງົບປະມານສະເພາະໃນການເກັບກູ້ ໂຄສະນາ ຊ່ວຍເຫຼືອປິ່ນປົວຜູ້ເຄາະຮ້າຍ.

ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມຄວາມຄືບໜ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານນີ້ຍັງຊັກຊ້າຢູ່ ແລະ ຍັງມີຫຼາຍອັນທີ່ພວກເຮົງຍັງປະເຊີນກັບສິ່ງທ້າທາຍໂດຍສະເພາະແມ່ນທຶນຮອນງົບປະມານທີ່ຈະເອົາມານຳໃຊ້ເຂົ້າໃນວຽກງາານນີ້ ແຕ່ກໍຢືນຢັນວ່າ ລັດຖະບານຈະສືບຕໍ່ປະຕິບັດຕາມສົນທິສັນຍາອົດສະໂລ່ ແລະ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ວົງຄະນາຍາດສາກົນ ຈົ່ງສືບຕໍ່ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອທາງດ້ານງົບປະມານເພື່ອນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນວຽກງາານເກັບກູ້ລະເບີດລູກຫວ່ານກໍຄືລະເບີດບໍ່ທັນແຕກຕື່ມອີກ ເພາະລະເບີດລູຫວ່ານບໍ່ໄດ້ເກີດຂື້ນເອງຕາມທຳມະຊາດ ແຕ່ເກີດມາຈາກມີຜູ້ເອົາມານຳໃຊ້ໃນສະໄໝສົງຄາມເຮັດໃຫ້ລາວເປັນປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກ ລະເບີດລຸກຫວ່ານຫຼາຍທີ່ສຸດໃນໂລກ.