ຄຳສັ່ງຂອງທ່ານນາຍົກ ກ່ຽວກັບ ການປົກປັກປ່າໄມ້ ຮຽກຮ້ອງເຖິງທຸກຄົນພາຍໃນຊາດ ແລະ ຄວາມເດັດຂາດຂອງຜູ້ປົກຄອງແຕ່ລະຂັ້ນ

ໂດຍ: ມຶກບໍ່ແຫ້ງ

ການບຸກລຸກທຳລາຍປ່າໄມ້, ທີ່ດິນປ່າໄມ້ ແລະ ໄຟໄໝ້ລາມປ່າ ທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດປັດຈຸບັນ ເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ຊັບພະຍາກອນປ່າໄມ້ ແລະການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງ ສປປລາວ ເຊິ່ງກາຍເປັນບັນຫາເຄັ່ງຮ້ອນທີ່ຈະຕ້ອງເພີ່ມທະວີການສະກັດກັ້ນ ແລະຄຸ້ມຄອງຢ່າງຈິງຈັງຄັກແນ່.

ເປັນທີ່ໜ້າຍິນດີເມື່ອ ທ່ານນາຍົກໄດ້ອອກ ຄຳສັ່ງ ເລກທີ 11/ນຍ ລົງວັນທີ 21 ກໍລະກົດ 2023 ວ່າດ້ວຍ ການເພີ່ມທະວີຄວາມເຂັ້ມງວດ ໃນການຄຸ້ມຄອງ,​ປົກປັກຮັກສາ, ພັດທະນາ ແລະນຳໃຊ້ ປ່າໄມ້, ທີ່ດິນປ່າໄມ້, ຕ້ານ ແລະ ສະກັດກັ້້ນ ການບຸກລຸກທຳລາຍປ່າໄມ້ ທີ່ດິນປ່າໄມ້ ແລະໄຟໄໝ້ລາມປ່າ.

ຄຳສັ່ງດັ່ງດ່າວໄດ້ອອກມາ ໃນທ່າມກາງການບຸກລຸກທຳລາຍປ່າໄມ້, ທີ່ດິນປ່າໄມ້ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ແພ່ລາມຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແລະຮ້າຍແຮງກວ່າເກົ່າ ເນື່ອງຈາກຫຼາຍປັດໄຈ ໂດຍສະເພາະ ການຂະຫຍາຍການຜະລິດພືດກະສິກຳ ທີ່ຜະລິດງ່າຍ,​ໄດ້ໄວ ໄດ້ລາຄາດີ ແຕ່ບໍ່ຍືນຍົງຄືມັນຕົ້ນ ໂດຍຂາດການຄຸ້ມຄອງ ຈັດສັນທີ່ດີ ເຮັດໃຫ້ ການບຸກລຸກທຳລາຍປ່າໄມ້ ແຜ່ລາມເຂົ້າໄປເຂດປ່າສະຫງວນ ແລະປ່າໄມ້ດັ່ງເດີມຫຼາຍຂຶ້ນຊັກໃຊ້.

ເພາະສະນັ້ນ ນີ້ກໍແມ່ນເລື່ອງທີ່ບໍ່ແປກໃຈເລີຍວ່າ ໃນປີ 2022 ນັ້ນ ສປປລາວ ຖືກຈັດໃນ 10​ ປະເທດທົ່ວໂລກ ທີ່ມີອັດຕາການສູນເສຍປ່າໄມ້ດັ່ງເດີມໄວ ໂດຍເພີ່ມຂຶ້ນຮອດ 31% ຕາມການສຳຫຼວດຂອງ ອົງການຕິດຕາມສະພາບປ່້າໄມ້ໂລກ ຫຼື Global Forest Watch ເຊິ່ງໄດ້ສົ່ງສັນຍານຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ພວກເຮົາຈະຊັກຊ້າ ໃນການສະກັດກັ້ນປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ນີ້ບໍ່ໄດ້ແລ້ວ.

ເປົ້າໝາຍ ການປົກຄຸມປ່າໄມ້ 70% ຂອງ ສປປລາວນັ້ນ ແມ່ນເປັນທີ່ຮັບຮູ້ ແລະຊົມເຊີຍຢ່າງກວ້າງຂວາງຈາກປະຊາຄົມໂລກ ເຖິງຄວາມພະຍາຍາມຂອງ ລັດຖະບານ ສປປລາວ ແມ່ນວ່າຈະເປັນປະເທດນ້ອຍ ສ້າງມົນລະພິດໜ້ອຍ ແຕ່ກໍຢາກປະກອບສ່ວນທີ່ສຳຄັນໃນການຮັກສາ ລະບົບນິເວດ ແລະຊີວະນານາພັນ ອັນອຸດົມສົມບູນຂອງຕົນໄວ້. ຢ່າງໃດກໍຕາມ ຈາກທ່າອ່ຽງປັດຈຸບັນ ທີ່ປ່າໄມ້ລາວກຳລັງຫຼຸດໜ້ອຍຖອຍລົງຢ່າງໄວວາ ໄດ້ສ້າງຄວາມກັງວົນໃຈວ່າພວກເຮົາຈະສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍອັນໂດ່ງດັ່ງນັ້ນໄດ້ບໍ່ ?

ຄຳສັ່ງທ່ານນາຍົກ ເລກທີ 11 ນີ້ ມີລັກສະນະໜັກແໜ້ນ ແລະຮັດກຸມພໍສົມຄວນ ໂດຍລະບຸວ່າ “ການຄຸ້ມຄອງ, ປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ ແລະທີ່ດິນປ່າໄມ້ ບໍ່ໃຫ້ຖືກທຳລາຍ ເປັນໜ້າທີ່ການເມືອງ, ເປັນຕົວຊີ້ວັດ ຕໍ່ຜົນໄດ້ ຜົນເສຍ ໃນການນຳພາ-ຊີ້ນຳ ຂອງຄະນະພັກ ແລະອົງການປົກຄອງທຸກຂັ້ນ” ນັ້ນກໍໝາຍວ່າ ການປົກປັກຮັກປ່າໄມ້ ແມ່ນໜ້າທີ່ອັນສຳຄັນ ຕັດສິນຊີ້ຂາດຂອງການປະຕິບັດໜ້າທີ່ຂອງການນຳທຸກຂັ້ນ, ຖ້າເຮັດບໍ່ໄດ້ກໍຕ້ອງ ມີຄວາມຮັບຊອບຕໍ່ໜ້າທີ່.

ນອກນັ້ນ, ຄຳສັ່ງ ສະບັບນີ້ ຍັງເນັ້ນໜັກໃຫ້ການເຜີຍແຜ່ ແລະການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍ, ກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເປັນຂອດສຳຄັນ. ພ້ອມນັ້ນ ກໍລະບຸ ໜ້າທີ່ຂອງ ແຕ່ລະກະຊວງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຈະແຈ້ງເຊັ່ນ ກະຊວງກະສິກຳ ແລະປ່າໄມ້ຕ້ອງໄດ້ “ກວດກາຄືນ ເຂດແດນປ່າໄມ້ ແລະທີ່ດິນປ່າໄມ້ ໃຫ້ລະອຽດ ແລະ ຮີບຮ້ອນດຳເນີນການສະຫຼວດ ແລະວາງແຜນຄຸ້ມຄອງ ໃຫ້ຖືກຕ້ອງ ແລະສອດຄ່ອງ”.​ ບັນດາຖານຂໍ້ມູນ, ຄວາມລະອຽດຊັດເຈນ ແລະຖືກຕ້ອງທັນການກ່ຽວກັບວຽກງານປ່າໄມ້ ແລະທີ່ດິນນັ້ນ ຍັງແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍມາໂດຍຕະຫຼອດແຕ່ຄິດວ່າຈາກຄຳສັ່ງນີ້ ຈະເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາເຂັ້ມແຂງ ໃນການສ້າງຖານຂໍ້ມູນ ອັນລະອຽດ ແລະທັນການ ແຕ່ອາດຕ້ອງໃຊ້ງົບປະມານ ແລະວິຊາການຢ່າງເໝາະສົມ.

ພ້ອມນັ້ນ ກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນເປັນໃຈກາງໃນການ “ກຳນົດແຜນພັດທະນາ ໃນແຕ່ລະເຂດ ຕາມທ່າແຮງ ແລະເງື່ອນໄຂຈຸດພິເສດຂອງແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ ເພື່ອຮອງຮັບການເຄື່ອນຍ້າຍຂອງພົນລະເມືອງ ຕິດພັນກັບ ການພັດທະນາອາຊີບໃໝ່ ທີ່ໝັ້ນຄົງ ປ່ຽນແທນອາຊີບທີ່ອາໄສກະສິກຳເປັນຕົ້ນຕໍ” ແນ່ນອນ ປາກທ້ອງຂອງປະຊາຊົນ ຕ້ອງມາກ່ອນ ສິ່ງອື່ນໃດໝົດ, ການສົ່ງເສີມ ແລະປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ທີ່ດີ ທີ່ຍືນຍົງ ຍ່ອມສາມາດຫຼຸດຜ່ອນການບຸກລຸກ ທຳລາຍປ່າໄມ້ໄດ້ສ່ວນໜຶ່ງ, ຍ້ອນຄວາມທຸກຍາກປາກໝອງ ປະຊາຊົນ ຈຶ່ງບໍ່ມີທາງເລືອກ ຈຳເປັນຕ້ອງຖາງປ່າ ທຳການຜະລິດ, ສະນັ້ນ ການພັດທະນາ ຊົນນະບົດຢ່າງ ມີຈຸດສຸມ ແລະຕໍ່ເນື່ອງ ແມ່ນຈຳເປັນທີ່ສຸດ.

ສຳລັບ ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມນັ້ນຕ້ອງໄດ້ “ກວດກາຄືນ ການອອກໃບຕາດິນ, ໃບຢັ້ງຢືນ ການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ຫຼື ໃບຢັ້ງຢືນການພັດທະນາທີ່ດິນ ແລະ ເອກະສານອື່ນ ກ່ຽວກັບ ການຄອບຄອງນຳໃຊ້ທີ່ດິນ, ການເຊົ່າ ຫຼື ສຳປະທານທີ່ດິນໃນເຂດທີ່ດິນປ່າໄມ້,​ ຫາກເຫັນວ່າ ການອອກອະນຸຍາດ ຫຼື ການໄດ້ມາ ໂດຍບໍ່ຖືກຕ້ອງ ແມ່ນໃຫ້ລົບລ້າງ ແລະດຳເນີນຄະດີຕາມກົດໝາຍ” ຜູ້ຂຽນຄິດວ່າ ເປັນໝາກຫົວໃຈໜຶ່ງ ຂອງການແກ້ໄຂບັນຫາການບຸກລຸກປ່າໄມ້ໃນປະເທດເຮົາ, ຂໍໃຫ້ຄຳສັ່ງ ຂໍ້ນີ້ສັກສິດ ໃນເບື້ອງການປະຕິບັດ ໂດຍສະເພາະ ແກ້ໄຂບັນຫາ ການສຳປະທານທີ່  ຫຼາຍເທື່ອ ກໍແນ່ໃສ່ແຕ່ ເຂດທີ່ມີປ່າແກ່, ປ່າໄມ້ດັ່ງເດີມ ຫຼືມີແຮ່ທາດ.

ເຊິ່ງສິ່ງດັ່ງກ່າວ ແມ່ນກ່ຽວກັບພັນໂດຍກົງກັບ ຂໍ້ທີ 14 ຂອງຄຳສັ່ງນີ້ ທີ່ວ່າ “ບໍ່ອະນຸຍາດ ໃຫ້ບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ຫຼື ການຈັດຕັ້ງ ດຳເນີນກິດຈະການ ຊອກຄົ້ນ, ສຳຫຼວດ ແລະຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ໃນເຂດອຸທິຍານແຫ່ງຊາດ, ປ່າສະຫງວນ ແລະປ່າປ້ອງກັນ” ເຊິ່ງເປັນບັນຫາ ທີ່ຟົດຮ້ອນ ໃນກອງປະຊຸມສະພາແຫ່ງຊາດ ທີ່ຫາກໍປິດລົງ, ບັນດາທ່ານຜູ້ແທນ ໄດ້ຍົກບັນຫາຕົວຈິງຂຶ້ນຢູ່ຫຼາຍທ້ອງຖິ່ນ ກ່ຽວກັບ ການຂຸດຄົ້ນ ບໍ່ແຮ່ຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ ຊະຊາຍ ກາຍເປັນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ປ່າໄມ້ ແລະລະບົບນິເວດ ຖືກທຳລາຍ ແລະ ຊຸດໂຊມ. ຖ້າເປັນໄປໄດ້ ຜູ້ຂຽນຢາກໃຫ້ມີ ກະຊວງ ພະລັງງານ ແລະບໍ່ແຮ່ ມີໜ້າທີ່ຕ້ອງຮັບຜິດຊອບ ໃນຄຳສັ່ງນີ້ ໂດຍ ຫ້າມເດັດຂາດ ອະນຸມັດ ໂຄງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ໃນຂອບເຂດທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນຄຳສັ່ງສະບັບນີ້.

ໃນຄຳສັ່ງນີ້ ຍັງມີຫຼາຍຂໍ້ທີ່ສຳຄັນ ທີ່ຜູ້ຂຽນບໍ່ຍົກຂຶ້ນມາໃນບົດນີ້ ແຕ່ສິ່ງສຳທີ່ສຸດ ແມ່ນເລື່ອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ, ປະຈັກຕາ ເພາະຜ່ານມາ ຄວາມສັກສິດ ນັ້ນຍັງມີບໍ່ຫຼາຍ ແຕ່ຫໍຫວັງວ່າ ຄຳສັ່ງສະບັບນີ້ ຈະໄດ້ຮັບການ ເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງຈິງຈັງ ຈາກການນຳທຸກຂັ້ນ ເພື່ອຂະຫຍາຍ ເຮັດຫຼ້ອນໜ້າທີ່ຂອງຕົນ ຕໍ່ກັບການຮັກສາປ່າໄມ້ ອັນແສນມີຄ່າ ຂອງພວກເຮົາໄວ້ໃຫ້ໄດ້.