ຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບທົດລອງ ລາວເຮົາຕົກຢູ່ໃນທ່າເສຍປຽບ ແລະ ມີຜົນເສຍຫາຍມະຫາສານຍ້ອນຂາດການຄຸ້ມຄອງທີ່ລະອຽດ

ທ່ານ ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ມີຄຳເຫັນກ່ຽວກັບການຂຸດຄົ້ນແຮ່ຢູ່ປະເທດເຮົາໃນໄລຍະຫລາຍປີຜ່ານມາ ກໍຄືໃນປັດຈຸບັນ ແລະ ອະນາຄົດວ່າ: “ບໍ່ຢາກໃຫ້ສືບຕໍ່ອີກ ໂຄງການທົດລອງຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ເພາະມັນເປັນຊັບສິນທີ່ບໍ່ສາມາດທົດລອງໄດ້ ໝົດກໍໝົດໄປເລີຍ ອັນໃດທີ່ເຮັດທົດລອງກໍຂໍໃຫ້ມີເວລາຈຳກັດຄັກແນ່ ແລະ ຄວນຮັກສາແຮ່ທາດທີ່ມີຄຸນຄ່າແຮ່ຫາຍາກ, ມີລາຄາສູງ ຄວນກຳນົດເຂດຮັກສາໄວ້ໃນອະນາຄົດໃຫ້ລູກຫລານລາວລຸ້ນຕໍ່ໄປ…”.

ດັ່ງທີ່ຮູ້ນຳກັນແລ້ວວ່າ, ໃນປັດຈຸບັນ ປະເທດລາວມີບໍລິສັດຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ 99 ບໍລິສັດ ໃນນີ້ມີ 26 ບໍລິສັດທີ່ອ່ອນທີ່ສຸດສົມຄວນແກ້ໄຂໃຫ້ຍົກເລີກ. ນອກນັ້ນ ກໍຍັງມີບໍລິສັດທີ່ຈັດຢູ່ໃນປະເພດປານກາງ ສົມຄວນມີການກວດກາຄືນ ຄວນຮັກສາໄວ້ ຫລື ຈະຍົກເລີກ. ສ່ວນບໍລິສັດທີ່ຈັດຢູ່ໃນປະເພດດີ ມີຄຸນນະພາບ ແມ່ນມີໜ້ອຍ ແລະ ຄວນມີການກວດກາຄຸ້ມຄອງໃຫ້ດີ, ມີການດຳເນີນໄປຕາມກົດໝາຍຢ່າງເຄັ່ງຂັດ. ທ່ານປະທານສະພາກ່າວຢ້ຳ.

ຢ່າງໃດກໍດີ, ເວົ້າເລື່ອງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຢູ່ປະເທດເຮົາ ເຖິງວ່າມີຫລາຍບໍລິສັດໄດ້ລົງທຶນສຳປະທານຂຸດຄົ້ນ ມັນກໍມີທັງຂໍ້ດີ ແລະ ຂໍ້ເສຍ, ແຕ່ເທົ່າທີ່ຮູ້ເຫັນສະພາບຄວາມເປັນຈິງໃນໄລຍະຜ່ານມານັ້ນເຫັນວ່າອັນທີ່ເສຍມັນຫລາຍກວ່າອັນທີ່ໄດ້ ຍ້ອນຫລາຍສາເຫດ ແລະ ຫລາຍປັດໄຈ ເປັນຕົ້ນຂອດການກວດກາ, ຕິດຕາມຢ່າງໃກ້ຊິດຂອງພາກລັດ ຫລື ພະນັກງານລັດທີ່ສົ່ງໄປຢູ່ນຳເຂົາພັດກາຍເປັນຄົນເຂົາແບບອັດຕະໂນມັດເລີຍ, ນອກນັ້ນ ຍັງຂາດພະນັກງານວິຊາການທີ່ເກັ່ງ ທັງບໍ່ສາມາດຄຸ້ມຄອງໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ.

ສ່ວນປັດໄຈທີ່ໄດ້ແມ່ນລັດເຮົາເກັບຄ່າຂາຍແຮ່ດິບແບບລສຄາຖືກໆ, ເກັບຄ່າພາສີອາກອນລາຍໄດ້ຕ່າງໆຈາກຜູ້ປະກອບການ ເຊິ່ງຖ້າໄລ່ລຽງຢ່າງລະອຽດຖີ່ຖ້ວນແລ້ວ ເຫັນວ່າເບື້ອງລັດເຮົາຢູ່ໃນທ່າທີ່ເສຍປຽບແລະເສຍຜົນປະໂຫຍດຫລາຍກວ່າ. ກ່ຽວກັບປັດໄຈທີ່ເສຍໄປນັ້ນ ນອກຈາກຈຳນວນແຮ່ທາດທີ່ມີໃນລາວໄດ້ສູນຫາຍໝົດກ້ຽງແລ້ວ ທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມຍັງຖືກທຳລາຍ, ປ່າໄມ້ຖືກບຸກລຸກ, ເສັ້ນທາງເປ່ເພ, ຊີວະນານາພັນໃນນ້ຳ ແລະ ເທິງບົກສູນພັນ, ພັນປາຕາຍ, ສັດສາວາສິ່ງຕາຍຍ້ອນຖືກສານເຄມີ, ປະຊາຊົນບໍ່ສາມາດທຳມາຫາກິນ ແລະ ທຳການຜະລິດໃນບໍລິເວນບ່ອນໃກ້ຄຽງໄດ້. ອັນທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງທີ່ສຸດກໍຄືທຳການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບທົດອງ, ຖ້າມີການແກ່ຍາວອາຍຸການທົດລອງໄປຫລາຍປີເທົ່າໃດ ແຮ່ທາດທີ່ມີຢູ່ໃນລາວກໍໝົດກ້ຽງເອີດເຕີດ ມັນບໍ່ສາມາດປົ່ງຂຶ້ນມາໄດ້ອີກ ນີ້ອາດເປັນຍ້ອນຕາຫລັກໄດ້ ຕາໃບ້ເສຍນັ້ນເອງ