ການຮ່ອນແຮ່-ຮ່ອນຄໍາຢູ່ລໍານໍ້າເຊກະໝານ ບົ່ງບອກເຖິງຄວາມອຸດົມສົມບູນ ຄວາມຮັ່ງມີທາງດ້ານທໍາມະຊາດ ແລະ ດ້ານວັດທະນະທໍາ

ທ່ານ ພອນໄຊ ໄກສອນເສນາ ຮອງເຈົ້າເມືອງ ໄຊເສດຖາ ກ່າວໃນງານສະເຫຼີມສະຫຼອງ ພິທີປະກາດວັດຫຼວງ ເມືອງເກົ່າ ແລະ ວັດທາດພະໄຊ ຢູ່ເມືອງໄຊເສດຖາ ເປັນມໍລະດົກແຫ່ງຊາດລະດັບທ້ອງຖິ່ນ ວັນທີ 23 ມີຖຸນາ 2023 ຜ່ານມາວ່າ: ການຈັດກິດຈະກໍາຮ່ອນແຮ່-ຮ່ອນຄໍາຢູ່ລໍານໍ້າເຊກະໝານໃນເທື່ອນີ້ ແມ່ນໜຶ່ງກິດຈະກໍາທີ່ສໍາຄັນໄດ້ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສົນໃຈ ແລະ ສະແດງເຖິງວິຖີຊີວິດທາງດ້ານວັດທະນະທໍາຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຊາວແຂວງ ອັດຕະປືກໍຄືຊາວເມືອງໄຊເສດຖາທີ່ເຄີຍຈັດຕັ້ງປະຕິບັດສືບທອດກັນມາແຕ່ຫຼາຍເຊັ່ນຄົນ ເພາະການຮ່ອນແຮ່-ຮ່ອນຄຳຈະເປັນການບົ່ງບອກເຖິງຄວາມອຸດົມສົມບູນ, ຄວາມຮັ່ງມີທາງດ້ານທໍາມະຊາດ ແລະ ດ້ານວັດທະນະທໍາ ການດໍາລົງຊີວິດສາມາດເປັນບ່ອນເຕົ້າໂຮມຄວາມສາມັກຄີຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນໃນການສ້າງຢູ່ທໍາກິນ,  ສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າຄອບຄົວ, ເຂົ້າກຸ່ມ ແລະ ໃຫ້ການປະກອບສ່ວນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມອີກດ້ວຍ.

ເຊິ່ງການຮ່ອນແຮ່-ຮ່ອນຄໍາ ພື້ນຖານແລ້ວ ແມ່ນພາຍຫຼັງທີ່ສຳເລັດການການເກັບກ່ຽວຜົນຜະລິດໃນລະດູຝົນ, ເມື່ອຮອດລະດູແລ້ງເຫັນໄດ້ວ່າແມ່ນ້ຳຕາມຫ້ວຍຮ່ອງລຳເຊເລີ່ມບົກລົງແລ້ວ, ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນກໍຈະຊອກຊ່ອງທາງສ້າງລາຍຮັບເສີມດ້ວຍວິທີການຕ່າງໆ ແລະ ການຮ່ອນຄຳກໍແມ່ນອີກຊ່ອງທາງຫນື່ງທີ່ສາມາດສ້າງລາຍຮັບສູງສົມຄວນ. ດັ່ງນັ້ນ, ປະຊາຊົນຈໍານວນຫຼາຍເກືອບເວົ້າໄດ້ວ່າ:ຖືເອົາການຮ່ອນແຮ່-ຮ່ອນຄໍາໃຫ້ເປັນຂະບວນ ແລະ ການປະດິດສ້າງດ້ວຍວິທີການແຕກຕ່າງກັນໄປເຊັ່ນ: ການນໍາໃຊ້ອຸປະກອນຂຸດຄົ້ນອາດຈະມີກະບ້າງເຮັດດ້ວຍໄມ້, ມີຊ້ວານ, ມີຈົກ, ບອກໄມ້ໃຜ່ນ້ອຍໆເພື່ອໃສ່ຄໍາທີ່ຮ່ອນແລ້ວ ຫຼື ມີອຸປະກອນອື່ນໆ ແລະ ວິທີການຂັ້ນຕອນການຮ່ອນແຕກຕ່າງກັນໄປຕາມຄວາມເໝາະສົມ ແລະ ຄວາມ ຖະນັດ, ນອກຈາກນັ້ນ, ກໍ່ໄດ້ຊອກທ່າແຮງບົ່ມຊ້ອນໃນການຂຸດຄົ້ນບໍ່ວ່າຈະເປັນແມ່ນໍ້າລໍາເຊກອງ, ລໍາເຊກະຫມານ, ຫ້ວຍຮ່ອງຄອງບຶງໃນເຂດພູສູງ,ພູພຽງຕາມເງື່ອນໄຂ ຫລື ຕາມຈຸດທີ່ມີແຮ່ຄໍາ

ການກະກຽມລົງຮ່ອນຄຳຈະຊວນກັນເປັນຄູ່ຍິງ-ຊາຍ ອາດເປັນຄູ່ຜົວເມຍ,ບ່າວສາວ,ອ້າຍ,ເອື້ອຍ,  ນ້ອງ ຫຼື ໝູ່ຄູ່….ກະກຽມເຂົ້າປາອາຫານຂອງໃຜລາວແລ້ວກໍ່ພາຍເຮີືອ ຫຼື ຍ່າງເລາະຫາຈຸດທີ່ເໝາະສົມແລ້ວພາກັນຮ່ອນ, ເມື່ອຮ່ອນເຫັນຄໍາແລ້ວກໍ່ນຳເອົາຄຳທີ່ປົນກັບຂີ້ປຶກຢູ່ໃນກະບ້າງມາຈ້ອນ ຫຼື ເອີ້ນວ່າຈ້ອນຄຳ ດ້ວຍການມາຖອກທັງໝົດໃສ່ບ້າງດຽວແລ້ວຮ່ອນຄືນດ້ວຍກຳມະວິທີທີ່ພິຖີພິຖັນຫຼືເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດ ເພື່ອໄຈ້ແຍກຂີ້ປຶກອອກຈາກຄຳໃຫ້ລະອຽດເທົ່າທີ່ເຮັດໄດ້.ຈາກນັ້ນກໍ່ເອົາແຕ່ຄຳທີ່ຈ້ອນສຳເລັດແລ້ວມາຕາກແດດຫຼືຂາງໄຟໃຫ້ແຫ້ງດີ ແລ້ວຈິ່ງເອົາມາໃສ່ແກ້ວນ້ອຍເພື່ອເກັບມ້ຽນ ໄວ້ເພື່ອນຳໃຊ້ແລກປ່ຽນວັດຖຸທີ່ຕ້ອງການ ຫລື ຂາຍໃຫ້ພໍ່ຄ້າ-ແມ່ຄ້າ ດ້ວຍການຕິດຊັ່ງ ວ່າໄດ້ຈັກຫຼີ້ ,ຈັກຫຸນ, ຈັກສະຫຼຶງ…