ຄວາມເປັນມາ ການສ້າງຕັ້ງສຳນັກຂ່າວສານປະເທດລາວ
ຕະຫລອດໄລຍະແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ເພື່ອປົດປ່ອຍປະເທດອອກຈາກແອກຄອບຄອງ ຂອງລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ ແລະ ໃໝ່, ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ຍາມໃດກໍຖືເອົາວຽກງານ ໂຄສະນາ, ສຶກສາອົບຮົມ, ຂົນຂວາຍ ແລະ ປຸກລະດົມ ນ້ຳໃຈຮັກຊາດຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມຂະບວນການ ຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດ ຢ່າງພິລະອາດຫານ, ໃນນັ້ນ ໜ່ວຍງານຂ່າວສານ ເປັນໜ່ວຍງານໜຶ່ງໄດ້ຕິດພັນ ແລະ ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ເຂົ້າໃນການເຮັດໜ້າທີ່ດັ່ງກ່າວ ນັບທັງການບັນທຶກເຫດການສຳຄັນຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນບັ້ນໂຄສະນາປຸກລະດົມ ປະຊາຊົນລຸກຮືຂຶ້ນ ຢຶດອຳນາດການປົກຄອງຈາກກຳມື ຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ, ໃນຊຸມປີ 1940. ຈາກນັ້ນມາ ໜ່ວຍງານຂ່າວສານ ພາຍໃຕ້ການນຳພາ ຂອງຄະນະພັກແຄວ້ນລາວ ແລະ ສູນກາງແນວລາວອິດສະຫລະ ໃນເວລານັ້ນກໍໄດ້ ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອ ຂອງຕົນປະກອບສ່ວນ ຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການໂຄສະນາ ຕໍ່ສູ້ຕ້ານຈັກກະພັດລ່າເມືອງຂຶ້ນທີ່ມາຮຸກຮານລາວໃນແຕ່ລະໄລຍະ.
ອີງຕາມຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການໃນໄລຍະໃໝ່ຂອງການປະຕິວັດ, ໃນວັນທີ 6 ເດືອນມັງກອນປີ 1968 ຢູ່ຖ້ຳແຫ່ງໜຶ່ງ ທີ່ບ້ານບັກ ທົ່ງນາໄກ (ປັດຈຸບັນແມ່ນເມືອງວຽງໄຊ) ແຂວງຫົວພັນ ຊຶ່ງເປັນຖານທີ່ໝັ້ນຂອງການປະຕິວັດລາວ, ທ່ານ ສຸພານຸວົງ, ປະທານສູນກາງແນວລາວຮັກຊາດ ໄດ້ລົງນາມມະຕິຕົກລົງ ຂອງສູນກາງແນວລາວ ຮັກຊາດສະບັບໜຶ່ງ ວ່າດ້ວຍການສ້າງຕັ້ງ ສຳນັກຂ່າວສານປະເທດລາວ ທີ່ມີຕົວໜັງສືລາວ ຂຽນຫຍໍ້ວ່າ “ຂປລ“ ຫລື ພາສາຕ່າງ ປະເທດ “KPL“ ໃນໂອກາດລະນຶກ ວັນສ້າງຕັ້ງແນວລາວຮັກຊາດ ຄົບຮອບ 12 ປີ, ຂຶ້ນຢ່າງເປັນທາງການ ເພື່ອເຮັດໜ້າທີ່ຖະແຫລງຂ່າວຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕໍ່ຕ່າງປະເທດ ກ່ຽວກັບຂະບວນການ ຕໍ່ສູ້ຢ່າງພິລະອາດຫານ ຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າຕ້ານກັບຈັກກະພັດ ແລະ ລູກແຫລ້ງຕີນມື ຂອງພວກເຂົາ ທີ່ມີຕໍ່ປະຊາຊົນລາວ. ຜູ້ອຳນວຍການຄົນທຳອິດ ແມ່ນ ທ່ານ ສີຊະນະ ສີສານ, ກຳມະການ ໃນຄະນະໂຄສະນາ-ອົບຮົມ-ວັດທະນະທຳ (ຄອວ) ຂອງສູນກາງແນວລາວຮັກຊາດ, ທ່ານ ສອນ ຄຳວານວົງສາ ແລະທ່ານ ສົມເທີ ເພັດມະນີ ເປັນຮອງ
ໃນເວລາສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃໝ່ ການນໍາຂອງຂ່າວສານປະເທດລາວ ແລະ ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຂອງຝ່າຍປະເທດລາວ ແມ່ນອັນດຽວກັນ, ມີທ່ານ ສີຊະນະ ສີສານ ເປັນຫົວໜ້າ, ທ່ານ ສອນ ຄໍາວານວົງສາ ຮັບຜິດຊອບ B1 ແລະ ທ່ານ ສົມເທີ ເພັດມະນີ ຮັບຜິດຊອບ C2 ເປັນຮອງ. ຕໍ່ມາກໍມີທ່ານ ສີສະໜານ ແສນຍານຸວົງ ແລະ ທ່ານ ບົວບານ ວໍລະຂຸນ ເປັນຄະນະ ບກ. ຮອດໄລຍະປີ 1968-1969 ຈໍານວນນັກຂ່າວ ຈຶ່ງໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ນັບທັງດ້ານເຕັກນິກສົ່ງຂ່າວ ກໍສາມາດກຸ້ມຕົນເອງ ຍ້ອນມີການສ້າງພະນັກງານກັບທີ່ ແລະ ຮັບເອົານັກຮຽນທີ່ຮຽນ ຈົບມັດທະຍົມຕອນປາຍຈາກພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ມາເປີດຊຸດອົບຮົມ ຢ່າງມີລະບົບ ແລະ ສ່ວນໜຶ່ງ ກໍຮັບເອົາພະນັກງານ ທີ່ມາຈາກວິທະຍຸ ຂ່າວສານແຂວງຊຽງຂວາງ ອັນໄດ້ສ້າງເງື່ອນໄຂ ໃຫ້ສາມາດຈັດຕັ້ງໜ່ວຍຂ່າວ ໄປເຄື່ອນໄຫວເກັບກໍາຂ່າວ ແລະ ຈັດຕັ້ງສາຂາຂ່າວຢູ່ພາກກາງ, ພາກໃຕ້ ແລະ ຢູ່ບັນດາແຂວງພາກເໜືອເປັນເວລາ 3 ເດືອນ ຫາ 1 ປີ. ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານ ກໍຫຍຸ້ງຍາກກັນດານທີ່ສຸດ ເພາະແມ່ນຍາມສົງຄາມທໍາລາຍ, ປ່າດົງພົງໄພ ຮ່ອມຫ້ວຍຜາຊັນ, ທຸກບ່ອນແມ່ນສະໜາມຮົບ. ດ້ວຍເຫດນີ້ນັກຂ່າວ ຈຶ່ງຕ້ອງມີຄວາມເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນ ແລະ ເສຍສະລະທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງ ທັງເຮັດວຽກໄປ ລໍາລຽງຂົນສົ່ງ, ທັງຈັບປືນເວນຍາມເວັນ ແລະ ຄືນບາງຄັ້ງຍັງຕ້ອງໄດ້ຜັດປ່ຽນກັນຂຶ້ນປ້ອມຍິງຍົນກໍມີ.
ເພື່ອກະກຽມໃຫ້ແກ່ການຢຶດອໍານາດໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ສຳນັກຂ່າວສານປະເທດລາວ ກໍໄດ້ສົ່ງນັກຂ່າວລົງຕິດຕາມ ທຸກຂະບວນການຢຶດອໍານາດ ເຊັ່ນ: ຢູ່ສະຫວັນນະເຂດ, ຈຳປາສັກ, ຄຳມ່ວນ, ຫລວງພະບາງ ແລະ ບ່ອນ ອື່ນໆ. ສະເພາະຢູ່ວຽງຈັນ ແມ່ນໄດ້ອອກຂ່າວ ແລະ ບົດກ່ຽວກັບ ການຢຶດອໍານາດຢູ່ໃນແຕ່ລະມືອງ, ກົມກອງ ແລະ ການໂຮມຊຸມນຸມຢືດອໍານາດ ຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ເມື່ອວັນທີ 23 ສິງຫາ 1975 ທີ່ເດີ່ນພະທາດຫລວງ. ມ້ວນທ້າຍ ກໍໄດ້ເກັບກຳຂ່າວ-ຮູບພາບ ກອງປະຊຸມຜູ້ແທນປະຊາຊົນ ທົ່ວປະເທດປະກາດສ້າງຕັ້ງ ສປປ ລາວ ຂຶ້ນ ເມື່ອວັນທີ 1-2 ທັນວາ ປີ 1975 ອັນເປັນການສິ້ນສຸດ ລະບອບລາຊາທິປະໄຕ ແລະ ສິ້ນສຸດສົງຄາມຮຸກຮານ ຂອງຈັກກະພັດອາເມລິ ກາ ແລະ ພວກລູກແຫລ້ງຕີນມືປະຕິການຢູ່ປະເທດເຮົາ.
ທີ່ມາ: ຂປລ
