ສະໜາມຂີ້ເຫຍື້ອແຄມທາງ ບັນຫາໜ້າຫ່ວງ ແລະ ຄວນແກ້ໄຂຢ່າງຮີບດ່ວນ
ໂດຍ: ມຶກບໍ່ແຫ້ງ
ການຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອແຄມທາງຫຼວງເລກທີ 13 ໃຕ້ ກາຍເປັນບັນຫາທີ່ຄວນເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງຮີບດ່ວນ ຖ້າພວກເຮົາບໍ່ຢາກເຫັນແຕ່ຖົງຢາງ ກະຕຸກປລາສຕິກຢັ່ງຢາຍປານກອງຂີ້ເຫຍື້ອຢູ່ຕາມສອງຟາກທາງແຕ່ເໜືອຮອດໃຕ້.
ເມື່ອອາທິດຜ່ານມາ ໄດ້ມີໂອກາດລົງໄປເຮັດວຽກຢູ່ພາກໃຕ້ຂອງລາວ ມີພາບທີ່ຕິດຕາບໍ່ລືມກໍຄື ບັນດາກອງຂີ້ເຫຍື້ອ ທີ່ຖິ້ມຊະຊາຍຕາມສອງຟາກທາງນັ້ນ ໄດ້ກາຍເປັນເລື່ອງທີ່ໜ້າອັບອາຍ ເພາະວ່າຕາມເສັ້ນທາງແມ່ນຕົວແທນແຫ່ງພາບພົດຂອງພວກເຮົາ, ຄົນຕ່າງຖິ່ນ ຈະເຫັນສິ່ງລຽບຕາມເສັ້ນທາງກ່ອນໝູ່ ເມື່ອເຂົາເຈົ້າມາຢ້ຽມຢາມ.
ເມື່ອເປັນເຊັ່ນນັ້ນ ການສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວຂອງລັດຖະບານທີ່ຖືເປັນບູລິມະສິດນັ້ນ ກໍຄົງສ້າງຄວາມຜິດຫວັງບໍ່ໜ້ອຍເມື່ອນັກທ່ອງທ່ຽວເດີນທາງດ້ວຍລົດຕາມເສັ້ນທາງ ແລ້ວເຫັນກອງຂີ້ເຫຍື້ອຖົງຢາງ ແລະ ກະຕຸກປລາສຕິກຢັ່ງຢ່າຍຕາມເສັ້ນທາງ ເຊິ່ງບໍ່ແມ່ນສິ່ງທີ່ເຂົາເຈົ້າປາຖະໜາຢາກເຫັນເມື່ອມາຢ້ຽມຢາມພວກເຮົາ ບໍ່ຕ່າງຫຍັງກັບວ່າ ເຮົາເຊີນແຂກມາບ້ານ ແຕ່ເຮືອນບໍ່ມ້ຽນມັດ, ຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍ ທີ່ບໍ່ມີຄວາມຮູ້ສຶກອັບອາຍນັ້ນລະ.
ໂດຍສະເພາະການເດີນທາງຮ່ວມກັບຄົນຕ່າງປະເທດທີ່ມາເປັນຊ່ຽວຊານເຮັດວຽກໂຄງການພັດທະນາຢູ່ລາວ, ຄົນຕ່າງປະເທດເວົ້າຂຶ້ນ ເມື່ອລາວແນມເຫັນກອງຂີ້ເຫຍື້ອຕາມແຄມທາງຫຼາຍເທື່ອວ່າ “ຂ້ອຍວ່າ ປະເທດລາວຈະງາມຫຼາຍກວ່ານີ້ຖ້າບໍ່ປ່ອຍປະໃຫ້ຜູ້ຄົນຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍຕາມແຄມທາງແບບນີ້” ຟັງແລ້ວຮູ້ສຶກລະອາຍໃຈ ໃນນາມທີ່ເປັນຄົນລາວຄົນໜຶ່ງ ເຊິ່ງກໍຄິດຄຳນຶງວ່າ ການຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍນີ້ ແມ່ນເກີດຂຶ້ນໄດ້ແນວໃດ? ແລ້ວເຮົາສາມາດເຮັດຫຍັງໄດ້ແດ່?
ຜ່ານມາມີບົດສຳຫຼວດຫຼາຍສະບັບຂອງທາງພາກລັດ ແລະ ອົງການພັດທະນາຕ່າງໆ ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ສາເຫດຂອງການຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍນັ້ນ ແມ່ນຂາດການບໍລິການ ການເກັບຂີ້ເຫຍື້ອຢ່າງທົ່ວເຖິງ ຕົວຢ່າງ ຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ການບໍລິການເກັບຂີ້ເຫຍື້ອກວມເອົາບໍ່ຮອດ 60% ຂອງພື້ນທີ່ ຫຼື ທົ່ວເຖິງແລ້ວ ປະຊາຊົນບໍ່ສາມາດ ຫຼື ບໍ່ຢາກຈ່າຍຍ້ອນຄ່າບໍລິການຂ້ອນຂ້າງສູງ, ຄວາມມັກງ່າຍ ແລະຂາດຈິດສຳນຶກຂອງປະຊາຊົນ ກໍແມ່ນສາເຫດຕົ້ນຕໍ ແລະ ຍັງມີສາເຫດອື່ນໆ.
ເພາະສະນັ້ນ ພວກເຮົາຄວນເຮັດແນວໃດ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫານີ້? ການເລີ່ມຕົ້ນຈາກການ ປູກຝັງຈິດສຳນຶກ ຄຽງຄູ່ກັບການບັງໃຊ້ກົດລະບຽບກົດໝາຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເຊັ່ນ ການປັບໃໝຜູ້ຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍ ທີ່ທາງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິດນັ້ນກໍເຫັນເປັນແບບຢ່າງທີ່ດີ, ການເພີ່ມການບໍລິການເກັບຂີ້ເຫຍື້ອ ຢ່າງທົ່ວເຖິງນັ້ນກໍແມ່ນວຽກງານສຳຄັນຂອງລັດຖະບານທີ່ຈະຕ້ອງພິຈາລະນາໃນການລົງທຶນຫຼາຍຂຶ້ນ.
ເມື່ອພວກເຮົາບໍ່ໃຫ້ປະຊາຊົນຖິ້ມຊະຊາຍ ຫຼື ຈູດຂີ້ເຫຍື້ອນັ້ນ ກໍຈະສາມາດເຮັດໄດ້ໃນເມື່ອທີ່ທາງພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງສາມາດຕອບສະໜອງການບໍລິການເກັບມ້ຽນຂີ້ເຫຍື້ອຢ່າງທົ່ວເຖິງ ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັ້ນປະຊາຊົນກໍບໍ່ມີທາງເລືອກ ນອກຈາກ ຖິ້ມຊະຊາຍ ຫຼື ຈູດເທົ່ານັ້ນ. ນອກນັ້ນ, ຂະບວນການສົ່ງເສີມການນຳໃຊ້ປລາສຕິກໃຫ້ໜ້ອຍລົງ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນບັນຫາຂີ້ເຫຍື້ອນັ້ນ ກໍຄວນໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມຢ່າງຈິງຈັງ.
ເຊື່ອແນ່ວ່າ ລັດຖະບານ ໂດຍສະເພາະພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໄດ້ຮັບຮູ້ບັນຫານີ້ດີແລ້ວຈະຂຸ້ນຂ້ຽວ ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາໃນໄລຍະສັ້ນ, ກາງ ແລະຍາວ. ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດເປັນປະເທດທີ່ມີການພັດທະນາ ສີຂຽວ ຍືນຍົງໄດ້ ເມື່ອໃດທີ່ຍັງບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂ ການຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍ ຫຼື ການປ່ອຍໃຫ້ການນຳໃຊ້ປລາສຕິກເປັນເລື່ອງທຳມະດາ ເຊັ່ນ ການຢາຍກະຕຸກນໍ້າປລາສຕິກໃນກອງປະຊຸມ, ງານສັງສັນຕ່າງໆ ເຊິ່ງອັນນີ້ ກໍເຊື່ອມໂຍງໄປຫາຜູ້ຜະລິດປລາສຕິກເຫຼົ່ານັ້ນ ທີ່ຈະຕ້ອງຮ່ວມມືແກ້ໄຂບັນຫາ ຈຶ່ງຈະສາມາດເຫັນພາບພົດທີ່ງົດງາມຕາມເສັ້ນທາງ ແລະສະຖານທີ່ສາທາລະນະຕ່າງໆ ປາສະຈາກຂີ້ເຫຍື້ອຢັ່ງຢາຍເດຍລະດາດໄດ້.