ທົ່ວສັງຄົມມີສະຕິແທ້ ແຕ່ນໍ້າເມົາພາໃຫ້ລະເຫລີງ

ການປະພຶດໂດຍການມີສະຕິ ບໍ່ຕ່າງຫຍັງກັບການເອົາຕົວລອດຈາກອຸບັດຕິເຫດຕ່າງໆ ເຊິ່ງຜູ້ປົກຄອງທັງ ຫລາຍຕ່າງກໍເຕືອນໃຫ້ຕັ້ງສະຕິ ໂດຍສະເພາະການມ່ວນຊື່ນທີ່ຕ້ອງລະວັງບໍ່ໃຫ້ເກີດໄພ ການບອກແບບນີ້ງ່າຍ, ແຕ່ການຕັດສິນໃຈ ທີ່ຊະນະໃຈຕົນເອງ ບາງທີມັນກໍຍາກ ດັ່ງເວລາດື່ມນໍ້າມຶນເມົາແລ້ວເກີດການປະໝາດໝາຍຄວາມວ່າ ເຫລົ້າເຂົ້າປາກຄວາມຍາກບໍ່ມີ ສິ່ງທີ່ເວລາດຳລົງຊີວິດປົກກະຕິບໍ່ເຄີຍເຮັດກໍໄດ້ເຮັດ.

ຄວາມຈິງນັ້ນ, ບຸນບ້ານເຮົາ ບໍ່ສາມາດແຍກຂາດຈາກນໍ້າມຶນເມົາ ເຊິ່ງເມື່ອເວົ້າເລື່ອງສະຕິ ບາງຄົນ ຈະຄວບຄຸມໃຫ້ເກີດຄວາມພໍດີພໍງາມກໍບໍ່ງ່າຍ. ກະຕິກາ, ລະບຽບບ້ານເມືອງກໍມີ, ສິນຫ້າ ທີ່ພຸດທະອົງ ສອນສັ່ງກໍມີຂໍ້ໜຶ່ງທີ່ກ່າວເຖິງ “ສຸລາເມ…”, ແຕ່ການປະຕິບັດມັນບໍ່ງ່າຍ ຍົກຕົວຢ່າງໄລຍະການສະຫລອງປີໃໝ່ລາວ ພສ 2565 ແຕ່ວັນທີ 11-17 ເມາສາ 2022 ທົ່ວປະເທດມີອຸບັດຕິເຫດເກີດຂຶ້ນ 312 ເທື່ອ ສົ່ງຜົນໃຫ້ມີຜູ້ເສຍຊີວິດ 35 ຄົນເຖິງວ່າອຸບັດຕິເຫດຫລຸດລົງ 26 ເທື່ອ ແລະ ຜູ້ເສຍຊີວິດຫລຸດລົງ 9 ຄົນ ເມື່ອທຽບໃສ່ປີໃໝ່ລາວປີຜ່ານມາ, ແຕ່ມັນກໍເປັນປາກົດການທີ່ສ່ວນສຳຄັນໜຶ່ງມາຈາກການຂາດສະຕິເວລາດື່ມ ນໍ້າເມົາໂດຍແຂວງທີ່ເກີດອຸບັດຕິເຫດຫລາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ມີ 45 ເທື່ອ, ແຂວງວຽງຈັນ 39 ເທື່ອ ແລະ ແຂວງຈໍາປາສັກ 38 ເທື່ອ; ສ່ວນແຂວງທີ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດຫລາຍກວ່າໝູ່ກໍຍັງແມ່ນ ນະ ຄອນຫລວງວຽງຈັນ ເຊິ່ງມີ 8 ຄົນ, ຖົດມາແມ່ນແຂວງຈໍາປາສັກ 6 ຄົນ, ໄຊຍະບູລີ 5 ຄົນ, ຫລວງພະບາງ 3 ຄົນ, ວຽງຈັນ 3 ຄົນ ແລະ ແຂວງສາລະວັນ 2 ຄົນ. ການເກີດອຸບັດຕິເຫດຈາກການໃຊ້ຄວາມໄວມີ 95 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 23 ຄົນ, ດື່ມສິ່ງມຶນເມົາ 95 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 7 ຄົນ, ປ່ຽນທິດທາງ 25 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 1 ຄົນ, ສະພາບເຕັກນິກບໍ່ຮັບປະກັນ 13 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 2 ຄົນ, ຊີງຂຶ້ນໜ້າບໍ່ຮັບ ປະກັນ 18 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 1 ຄົນ, ບໍ່ປ່ອຍສິດ 20 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 1 ຄົນ ແລະ ອື່ນໆ 86 ກໍລະນີ.

“ສະຕິ” ລ້ວນພົວພັນການຂັບຂີ່ ທີ່ດື່ມນໍ້າຈັນ ອັນໝາຍເຖິງມີທາດມຶນເມົາ, ລະບຽບການໃໝ່ ກໍານົດຕາມຫລັກວິທະຍາສາດ, ທຸກວັນການສູນເສຍເກີດຂຶ້ນຍ້ອນຂາດສະຕິ ຂັບຂີ່ມຶນເມົາໃນລະດັບຕ່າງກັນ ມັນມີຈໍານວນຫລາຍກວ່າພະຍາດຮ້າຍ ທັງ ເອສ ແລະ…ແລ້ວຈະປາສະຈາກໄດ້ແນວໃດ ຖືວ່າຍັງເປັນເລກໂຈດທີ່ແກ້ບໍ່ງ່າຍອັນເປັນຜົຮມາຈາກເຮົາຍັງມີຂໍ້ຜູກພັນທາງສັງຄົມທີ່ຕັດຂາດບໍ່ທັນໄດ້, ມັນມີທັງດີ ແລະ ຫຍໍ້ທໍ້.

ສະຫລຸບ ການມ່ວນຊື່ນຢ່າງມີສະຕິແມ່ນສໍາຄັນ, ບຸນປາງໃຫຍ່ ຕິດພັນຮີດຄອງ ທີ່ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດປະ ໃຫ້ຮີດໝອງ ປ່ອຍໃຫ້ຄອງເສົ້າ, ການພ້ອມກັນສົ່ງເສີມຮີດຄອງອັນດີງາມ ກໍຕ້ອງສອດຄ່ອງກັບຍຸກສະໄໝ ຮັບປະກັນຄວາມສະຫງົບ ຄວາມປອດໄພ ສ້າງແນວຄິດອັນດີ ຕີຖອຍແນວຄິດຫລິ້ນກິນທີ່ຍັງຂາດສະຕິ ແລະ ເຊື່ອໝັ້ນວ່າບໍ່ວ່າເທສະການໃດ ປາງບຸນໃຫຍ່ນ້ອຍໃດ ຫລື ກິດຈະກຳໃດ ການເຈັບເປັນ ການເສຍຊີວິດ ການເສຍຊັບສິນ ຄ່ອຍຫລຸດລົງ ຍ້ອນສະຕິຂອງທຸກຄົນ.