ພາຍຸຊົງກາເຂົ້າມາ ອາລະວາດຄົນຫລາຍແຫ່ງ
ໂດຍ: ກ້ອງສ່ອງ ອິດສະຫລະ
ດັ່ງພວກເຮົາຮູ້ນໍາກັນແລ້ວວ່າ ລະຫວ່າງວັນທີ 25 ຫາ 28 ກໍລະກົດຜ່ານມາ, ໄດ້ມີພາຍຸທີ່ມີສາຍານາມວ່າ “ຊົງກາ” ພັດຖະ ຫລົ່ມຢ່າງແຮງ ເຮັດໃຫ້ມີຝົນຕົກໜັກຢູ່ຫລາຍເຂດນັບແຕ່ພາກເໜືອແຖວແຂວງໄຊຍະບູລີ ແລະ ພາກກາງແຂວງສະຫວັນນະເຂດລາມໄປຮອດພາກໃຕ້ແຂວງສາລະວັນ, ຈໍາປາສັກ, ເຊກອງ ແລະ ອັດຕະປື. ສະເພາະແຂວງໄຊຍະບູລີ ກໍມີຫລາຍບ້ານເກີດນໍ້າ ຖ້ວມ, ແຕ່ເຫັນວ່າຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບໜັກກວ່າໝູ່ແມ່ນມີ 2 ບ້ານ ຄືບ້ານປົ່ງແດງ ແລະ ບ້ານໜອງ ເມືອງແກ່ນທ້າວ ມີສອງຄົນເສຍຊີວິດ, ມີຫລາຍຮ້ອຍຄອບຄົວໄດ້ຮັບຜົນເສຍຫາຍຜູ້ຫລາຍຜູ້ໜ້ອຍໄປຕາມໆກັນ. ສ່ວນວ່າທາງພາກກາງຄືແຂວງສະ ຫວັນນະເຂດ ກໍມີສາມສີ່ເມືອງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກເຊັ່ນ: ເມືອງຈໍາພອນ, ຊົນບູລີ, ໄຊບູລີ ແລະ ເມືອງອື່ນໆ ແລະ ບັນດາແຂວງພາກໃຕ້ກໍໄດ້ຮັບຜົນກະທົບໜັກໜ່ວງເໝືອນກັນ.
ສະພາບພາຍຸໄດ້ອາລະວາດເຮັດໃຫ້ນ້ຳຖ້ວມ, ໄຮ່ນາຮົ້ວສວນ, ພື້ນຖານການຜະລິດ ຕະຫລອດວັດວາອາຮາມ, ເຮືອນຊານບ້ານຊ່ອງຂອງປະຊາຊົນຫລາຍຮ້ອຍບ້ານ, ຫລາຍພັນຄອບຄົວ ແລະ ຂົງເຂດເສດຖະກິດມີມູນຄ່າເສຍຫາຍຫລາຍຮ້ອຍຫລາຍພັນຕື້ ກີບ. ຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບສ່ວນຫລາຍແມ່ນຜູ້ຢູ່ລຽບຕາມແມ່ນ້ຳລໍາເຊ, ຫ້ວຍໜອງຄອງບຶງ ແລະ ແຫລ່ງນ້ຳທີ່ເປັນທົ່ງຮາບອູ່ເຂົ້າອູ່ປາຢູ່ແຖວພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້.
ເທົ່າທີ່ຜູ້ຂຽນໄດ້ຕິດຕາມ ແລະ ເຫັນໃນແຫລ່ງຂ່າວບ່ອນບໍ່ເຄີຍຖ້ວມກໍຖ້ວມ,ບ່ອນບໍ່ເຄີຍມີກໍມີ ເຊັ່ນວ່າແຖວບ້ານຂາມເຖົ້າ, ດົງມອນ, ນາຄູພະແລງ, ທ່າມ່ວງ, ສະຄຶນ ທີ່ຂຶ້ນກັບເມືອງຈໍາພອນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ. ນອກຈາກນັ້ນ, ກໍແມ່ນແຖວເມືອງໄຊພູທອງ ບ້ານຕາກແດດ, ນາຄໍາ, ພູມມະເຈດີ, ດອນຕູມແລະ ບ້ານອື່ນໆ ເພາະແຖວນັ້ນໃນຜ່ານມາແມ່ນບໍ່ເຄີຍມີ ແລະ ບໍ່ເຄີຍເຫັນວ່າມັນຈະໜັກໜ່ວງປານນີ້ ເພາະໃນສະໄໝ 1976-1977 ຕອນຜູ້ຂຽນເປັນພະນັກງານປຸກລະດົມຂົນຂວາຍກໍ່ສ້າງຮາກຖານການເມືອງກໍໄດ້ໄປສໍາຜັດເລາະລຽບຢູ່ແຖວນັ້ນມາດົນນານສົມຄວນ, ແຕ່ສະຫລຸບແລ້ວມັນກໍບໍ່ເປັນເລື່ອງທີ່ໜ້າງຶດງໍ້ໃນເມື່ອຝົນຕົກໃສ່ຫລາຍເທົ່າໃດນ້ຳມັນກໍຖ້ວມອັ່ງຫລາຍເທົ່ານັ້ນ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍດີ, ຕາມເຮົາວ່າຖ້າມາເບິ່ງໃນດ້ານກົດເກນຂອງທໍາມະຊາດແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມແລ້ວ ມັນຄືວ່ານັບມື້ມີການປ່ຽນແປງໜັກໜ້າ ແລະ ທ້າທາຍຂຶ້ນຊັກໄຊ້. ປາກົດການດັ່ງກ່າວນີ້ບໍ່ວ່າຢູ່ບ້ານເພິ່ນ ແລະ ບ້ານເຮົາ. ຕາມແຫລ່ງຂ່າວໄປຄຽງຄູ່ກັບເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ບ້ານເຮົາຫວ່າງແລ້ວນີ້ ກໍມີຢູ່ແຖວປະເທດຫວຽດນາມ, ມຽນມາ, ຢູ່ສະຫະລັດອາເມລິກາ ແລະ ປະເທດອື່ນໆ ໃນທົ່ວໂລກກໍປະສົບບັນຫາອຸທົກກະໄພຢ່າງໜັກໜ່ວງເໝືອນກັນ. ຕາມເຮົາວ່າຕໍ່ສະພາບດິນຟ້າອາກາດມີການປ່ຽນແປງໃນລັກ ສະນະຮຸນແຮງເຊັ່ນນີ້, ໃນຕໍ່ໄປພວກເຮົາກໍຕ້ອງໄດ້ຊອກວິທີ ແລະ ຫາທາງອອກຊ່ວຍກັນຈຶ່ງຈະໄປລອດ ເຊັ່ນວ່າ: ໜຶ່ງຕ້ອງພ້ອມກັນປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້ ແລະ ປູກຕົ້ນໄມ້ໃສ່ດິນເປົ່າຫວ່າງໃຫ້ເປັນປ່າຫລາຍໆ ເພື່ອຄວາມຊຸ່ມຊື່ນ ແລະ ປັບສະພາບດິນຟ້າອາ ກາດ, ຫ້າມຖາງປ່າຊະຊາຍເດັດຂາດ. ອັນທີສອງຕ້ອງກໍານົດຂອບເຂດການຜະລິດແບບຍືນຍົງເປັນມິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມຢ່າງຈິງຈັງ, ຫ້າມຈັບຈ່ອງດິນ ແລະ ຖາກຖາງແບບລາມພະລາມຈົວ. ສ່ວນວ່າອັນສຸດທ້າຍທີ່ຫລີກເວັ້ນບໍ່ໄດ້ນັ້ນກໍຕ້ອງໄດ້ໃກ້ຊິດຕິດຕາມບັນດາຂໍ້ມູນຂ່າວສານປະຈໍາວັນບໍ່ໃຫ້ຂາດ ເພາະວ່າຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບດິນຟ້າອາກາດອຸທົກກະສາດໃນແຫລ່ງຂ່າວທຸກແຫຼ່ງບໍ່ວ່າໃນໜັງສືພິມ, ໃນສື່ອອນລາຍ ຫລື ອິນເຕີເນັດ ມັນຍິ່ງສໍາຄັນແກ່ຄົນເຮົາໃນຍຸກປັດຈຸບັນ ຄືຍຸກໂລກາພິວັດ, ບໍ່ວ່າແຕ່ການປ່ຽນແປງຂອງທໍາມະຊາດ ແລະ ດິນຟ້າອາກາດ ນັບທັງຈິດໃຈຂອງຄົນເຮົາກໍນັບມື້ປ່ຽນແປງໄປຕາມກົດເກນຂອງມັນ. ໃນສະໄໝກ່ອນຢູ່ບ້ານເຮົາບໍ່ເຄີຍໄດ້ຍິນ ແລະ ບໍ່ເຄີຍເຫັນຢາບ້າ, ບໍ່ເຄີຍໄດ້ໄຕ້ໄຟຟ້າ, ບໍ່ເຄີຍດື່ມນ້ຳສະອາດ, ຄົນລາວສະໄໝກ່ອນເປັນຄົນສັດຊື່, ຢູ່ດ້ວຍສິນກິນດ້ວຍທໍາ, ບໍ່ມີແນວຄິດບຽດບຽນຄົນອື່ນ. ແຕ່ຕົກມາເຖິງຍຸກນີ້ກໍມີຫລາຍອັນປ່ຽນໄປ. ດັ່ງນັ້ນ ພວກເຮົາຕ້ອງມີສະຕິເພື່ອຈະບໍ່ຕົກເປັນເຫຍື່ອຂອງມັນ.
