ບຸນຄູນລານເຂົ້າ ຫລື ບຸນກອງເຂົ້າ

ຊາວລາວສະໄໝກ່ອນຕາມເຖິງສະໄໝປັດຈຸບັນກັບການເຮັດນາປູກເຂົ້ານັ້ນເປັນຂອງຄູ່ກັນມາແຕ່ດົນແລ້ວ, ເມື່ອຍາມນາເສັດສິ້ນແລ້ວໃນເດືອນຍີ່ ກ່ອນຈະຂົນເຂົ້າຂຶ້ນເລົ້າຂຶ້ນເຍຍ ບ້ານໃດໜຶ່ງ ກໍຈະປ່າວຮ້ອງພີ່ນ້ອງຍາດມິດ ມາຮ່ວມພິທີບຸນ ຄູນລານເຂົ້າ ຫລື ຂວັນເຂົ້າ, ກອງເຂົ້າ ກໍວ່າ ໂດຍຈະນິມົນ ພະສັງຄະເຈົ້າ 5 ອົງເປັນຢ່າງນໜ້ອຍ ມາສູດມຸງຄຸນຄາຖາ.

ຄຳວ່າ ”ລານ” ໄດ້ແກ່ດິນພຽງໆເຮັດເປັນບ່ອນຟາດເຂົ້າ ຫລື ນວດເຂົ້າ, ຄຳວ່າ ”ຄູນ” ໄດ້ແກ່ການເພີ່ມເຂົ້າ ຫລື ຕື່ມເຂົ້າ ຫລື ເຮັດໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນຕາມສ່ວນ. ເພິ່ນກໍານົດການເຮັດບຸນນີ້ກັນໃນເດືອນຍີ່ ຈະເປັນຂ້າງຂຶ້ນ ຫລື ຂ້າງແຮມກໍໄດ້ ເພື່ອຄວາມເປັນສິຣິມຸງຄຸນ ຄວາມມັ່ງມີສີສຸກ ສືບຕໍ່ໄປ. ສ່ວນການເຮັດບຸນນີ້ ເພິ່ນຈະຕັ້ງພາມຸງຄຸນຢູ່ລານເຂົ້າ ນິມົນພະສັງຄະເຈົ້າ ມາສູດປະຣິດຕະມຸງຄຸນຄາຖາ ຈົບແລ້ວ ຖວາຍອາ ຫານ ບິນທະບາດ ແລະ ມີເທສະໜາສະຫລອງ 1 ກັນ ແລ້ວ ສູດໄຊຍະມຸງຄຸນຄາຖາເສກນໍ້າມົນ ໃຫ້ເຈົ້າຂອງນາ ເອົາໄປຫົດໃສ່ໃຮ່ນາ ແລະ ງົວຄວາຍເພື່ອໃຫ້ຢູ່ເຢັນເປັນສຸກແລ້ວຈຶ່ງອຸທິດສ່ວນກຸສົນທີ່ຕົນໄດ້ກະ ທຳນັ້ນ ໄປໃຫ້ຍາຕຜູ້ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ ແລະ ເທວະດາ ອາຮັກ ທັງຫລາຍ ທີ່ຢູ່ຫົວໄຮ່ປາຍນາ ເມື່ອທ່ານທັງຫລາຍເຫລົ່ານັ້ນ ໄດ້ຮັບຜົນບຸນທີ່ເຂົາເຈົ້າອຸທິດສົ່ງໃຫ້ແລ້ວ ກໍຈະມາອວຍໄຊໃຫ້ພອນ ຟ້າຝົນຊົນລະທາກໍຈະຕົກຕາມລະດູການ ເຂົ້າກ້າໃນນາກໍຈະແຂງແຮງ ງອກງາມ ອຸດົມສົມບູນ ລວມທັງ ຄວາມສຸກ ຄວາມຈະເລີນແລະບໍລິບູນດ້ວຍຊັບສົມບັດທຸກຢ່າງ.ພາຍຫລັງເສັດພິທີທາງສາສະໜາແລ້ວ ກໍຈະມີພາຂວັນຕັ້ງຂຶ້ນ 1 ພາ ໂດຍເນັ່ງຝ້າຍມຸງຄຸນໄປຮອບກອງເຂົ້າ ແລ້ວເຊີນ ໝໍພອນ ມາສູດຂວັນເຂົ້າ ໃຫ້ລາບໃຫ້ພອນ ຜູກ ຂໍ່ຕໍ່ແຂນ ແລະ ຜູກຂວັນງົວຂວັນຄວາຍ ເຫລົ່ານີ້ເປັນຕົ້ນ.

ກ່າວກັນວ່າ ການເຮັດບຸນຄູນລານເຂົ້າ ຫລື ບຸນຂວັນເຂົ້ານີ້ ໄດ້ຕິດພັນກັບສາສະໜາ ໂດຍມີເລື່ອງເລົ່າສືບຕໍ່ກັນມາເຖິງທຸກວັນນີ້ຄື ເລື່ອງສອງອ້າຍນ້ອງ ເຮັດນານຳກັນ. ຄວາມຈິງແລ້ວໃນເດືອນຍີ່ ເປັນເດືອນວ່າງທາງກິດຈະກຳຂອງພະສົງ ດັ່ງນັ້ນປະຊາຊົນລາວບູຮານ ຈຶ່ງຖືເດືອນນີ້ເປັນເດືອນຫາຫລົ້ວຫາຟືນມາໄວ້ເຕັມຖຸນເຕັມລ່າງເພື່ອກຽມເຮັດບຸນເຂົ້າຈີ່ໃນເດືອນ 3 ຈົນມີຄໍາວ່າ ” ເດືອນອ້າຍເຮັດບຸນເຂົ້າກໍາ ເດືອນຍີ່ຫາຟືນມາໄວ້ “ ນັ້ນເອງ.