ອຸປະຕິເຫດເກີດຂຶ້ນໄດ້ທຸກເມື່ອ ຖ້າປະໝາດຂາດສະຕິ
ໂດຍ: ທິດກໍ່າ
ອີງຕາມການລາຍງານຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຫລວດຈະລາຈອນໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ພຽງເດືອນດຽວໃນທົ່ວປະເທດມີຄົນລາວເຮົາຕາຍຍ້ອນອຸປະຕິເຫດເຖິງ 106 ຄົນ, ບາດເຈັບ 1.076 ຄົນ, ລົດເປ່ເພເສຍຫາຍ 1.276 ຄັນ ແລະ ສູນເສຍເງິນຄຳຊັບສິນລວມມູນຄ່າເຖິງ 11 ຕື້ກີບ. ນີ້ແມ່ນຕົວເລກທີ່ໄດ້ມາຈາກກົມຕຳຫລວດຈະລາຈອນ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນເດືອນກຸມພານີ້ເອງ. ເມື່ອຮູເຫັນສະພາບແບບນີ້ແລ້ວ ຄິດໄປຄິດມາມັນກໍໜ້າຫົດຫູ່ສັງເວດ ແລະ ສຸດທີ່ເປັນຫ່ວງຕໍ່ຊາຕາກຳຂອງຜູ້ຕາຍ, ຜູ້ຍັງ ແລະ ຜູ້ເຈັບຜູ້ເປັນ, ແຕ່ທຸກສິ່ງຢ່າງມັນກໍກັບເກີດເປັນໄປຕາມກຳຂອງໃຜມັນແລ້ວ. ເວົ້າໄດ້ວ່າພົນລະເມືອງລາວມັນກໍໜ້ອຍຢູ່ແລ້ວ ເມື່ອມາປຽບທຽບໃສ່ການເກີດກັບການຕາຍໃນແຕ່ລະເດືອນ, ແຕ່ລະປີມັນກໍອາດບໍ່ຫລຸດລື່ນໂຕນກັນຫລາຍພໍເທົ່າໃດ, ຊ້ຳບໍ່ໜຳ ໃນເງື່ອນໄຂທີ່ປະເທດຊາດຂອງພວກເຮົາກໍພວມຢູ່ໃນຊ່ວງໄລຍະການປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການຕ້ານ ແລະ ສະກັດກັ້ນການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ທີ່ພວມແຜ່ລາມໄປທົ່ວໂລກກໍຍິ່ງພ້ອມກັນມີສະຕິບໍ່ຄວນປະໝາດ ເພາະເຊື້ອພະຍາດດັ່ງກ່າວພວມສັງຫານມວນມະນຸດໃນທົ່ວໂລກຫລາຍລ້ານຄົນມາແລ້ວ. ສຳລັບປະເທດເຮົາ ເຖິງວ່າຍັງບໍ່ທັນມີຜູ້ໃດເສຍຊີວິດຍ້ອນ ແຕ່ວ່າມັນກໍມີຜົນກະທົບບໍ່ໜ້ອຍຕໍ່ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງປະເທດ ເຊິ່ງມາຮອດປັດຈຸບັນ ພວກເຮົາກໍຍັງຢູ່ໃນເງື່ອນໄຂປິດປະເທດຢູ່.
ແຕ່ວ່າແນວໃດກໍຕາມ, ສິ່ງທີ່ຕ້ອງພ້ອມພາກັນຄິດນັ້ນ ຄົນລາວພັດມາພາກັນຕາຍຍ້ອນອຸປະຕິເຫດຕາມທ້ອງຖະໜົນໃນແຕ່ລະມື້, ແຕ່ລະເດືອນ ແລະ ແຕ່ລະປີເປັນຈຳນວນຫລາຍຮ້ອຍຫລາຍພັນຄົນ. ຕາມທິດກໍ່າວ່າ ໃນການເສຍຊີວິດ, ການເຈັບການເປັນຍ້ອນອຸປະຕິເຫດແຕ່ລະຄັ້ງນັ້ນ ອັນຕົ້ນຕໍມັນກໍມາຈາກຄວາມປະໝາດເລີ້ນເລີ້ຂາດສະຕິຂອງຜູ້ຂັບຂີ່ທີ່ນຳໃຊ້ລົດນຳໃຊ້ຖະໜົນນັ້ນເອງ ບໍ່ຕ້ອງໄປໂທດໃສ່ຄົນອື່ນ ຫລື ເງື່ອນໄຂອື່ນ ເພາະຖ້າທຸກສິ່ງຢ່າງຖ້າເຮົາມີສະຕິຮອບຄອບ ໄພອັນຕະລາຍ່ອມບໍ່ມາກັບເກີດກັບເຮົາເດັດຂາດ.
ເມື່ອເອີ່ຍເຖິງອຸປະຕິເຫດຕາມທ້ອງຖະໜົນໃນປະເທດເຮົາທີ່ກາຍເປັນກະແສໂດ່ງດັງສະຫຍອງຂວັນອີກບ່ອນໜຶ່ງ ກໍຄືຕາມສາຍທາງດ່ວນວຽງຈັນ-ວັງວຽງ ຈົນມາຮອດປັດຈຸບັນກໍຍັງແກ້ບໍ່ທັນຕົກ ທັງໆທີ່ເສັ້ນທາງດັ່ງກ່າວໄດ້ມາດຕະຖານ ແຕ່ພັດຍັງໄປຄານຳສະພາບແວດລ້ອມ ຄືມີງົວ, ຄວາຍເຂົ້າໄປຍ່າງຕາມເສັ້ນທາງແບບໂກ້ໆ ເຊິ່ງເບິ່ງຢ່າງໜຶ່ງມັນຄ້າຍຄືຂາດຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນເຈົ້າຂອງສັດທີ່ເປັນຄົນລ້ຽງປະປ່ອຍຕາມລຳພັງໃຈ. ນອກນັ້ນ ຮົ້ວຮາວເພື່ອກີດກັ້ນສັດສາວາສິ່ງເຂົ້າໄປໃນບາງບ່ອນກໍຍັງບໍ່ທັນໄດ້ມາດຕະຖານ ແລະ ບໍ່ທັນສຳເລັດເທື່ອ.
ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ເຫັນວ່າອຸປະຕິເຫດທີ່ເກີດຂຶ້ນຕາມສາຍທາງດ່ວນວຽງຈັນ-ວັງວຽງກໍຍັງປາກົດມີໃຫ້ເຫັນຢ່າງລຽນຕິດ ເຊິ່ງໃນການເກີດອຸປະຕິເຫດແຕ່ລະຄັ້ງນັ້ນ ມັນກໍມີຫລາຍສາເຫດ ແລະ ຫລາຍກໍລະນີ ເປັນຕົ້ນລົດແລ່ນໄປຕຳທ້າຍລົດທີ່ກຳລັງແລ່ນໄປທາງເບື້ອງໜ້າ, ລົດແລ່ນແຊງກັນແລ້ວເຈືອກໄປຕຳຮົ້ວກັ້ນ ຫລືບໍ່ ກໍແມ່ນລົດແລ່ນໄປຕຳເອົາງົວ ຕາຍທັງງົວ, ຕາຍທັງຄົນ ແລະ ພາຫະນະກໍເປ່ເພເສຍຫາຍມຸ່ນປານເຕະເຫັດ. ຕາມທຳມະດາແລ້ວ ການແລ່ນລົດຕາມສາຍທາງດ່ວນມັນກໍຕ້ອງໄປຕາມກົດຢ່າງເຄັ່ງຂັດ ແລະ ຖ້າຜູ້ໃດຝືນກົດກໍຈະມີອັນເປັນໄປບໍ່ໄວກໍຊ້າ.
ສຳລັບຢູ່ປະເທດເຮົາຫາກໍມີສາຍທາງດ່ວນຍ່ານນະຄອນຫລວງວຽງຈັນຫາວັງວຽງແຫ່ງດຽວ ເຊິ່ງມີຄວາມຍາວພຽງ 100 ກວ່າກິໂລແມັດ, ແຕ່ຖ້າຫາກຍັງມີອີກຫລາຍບ່ອນໃນອະນາຄົດຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າຈະຕາຍໜ້ອຍ ຫລື ຕາຍຫລາຍ. ເມື່ອຕັ້ງໂຈດກັນວ່າ ອຸປະຕິເຫດຕາມທ້ອງຖະໜົນຢູ່ບ້ານເຮົາແຕ່ລະຄັ້ງສາເຫດຍ້ອນຫຍັງ ? ເກີດມາຈາກໃສ ? ແລະ ຈາກປັດໄຈເງື່ອນໄຂອັນໃດແດ່ ? ຄຳຕອບຂອງຫລາຍຄົນກໍວ່າຍ້ອນເມົາ, ບາງຄົນກໍວ່າຍ້ອນເສັ້ນທາງບໍ່ມາດຕະຖານ. ນອກຈາກນັ້ນ ກໍວ່າຍ້ອນບໍ່ປະຕິບັດກົດລະບຽບຈະລາຈອນຢ່າງເຄັ່ງຂັດ. ແຕ່ຖ້າຈະເອົາສະພາບຕົວຈິງມາວັດກັນທຸກສິ່ງຢ່າງທີ່ອຸປະຕິເຫດທີ່ມັນເກີດຂຶ້ນກັບຕົວເຮົານັ້ນມັນກໍແມ່ນຍ້ອນເຮົາເອງເປັນຫລັກ ຖ້າເມື່ອໃດຂາດຄວາມພ້ອມ, ຂາດສະຕິປະໝາດເລີ້ນເລີ້ ມັດຈຸລາດຍ່ອມມາຫາເຮົາໄດ້ທຸກເມື່ອທຸກເວລາ ນັ້ນແລ !.