ບົດບາດຕົ້ນຕໍຂອງສື່ມວນຊົນ

ໂດຍ: ຂ. ຊານຸບານ

ຕາມການວິເຄາະແລ້ວສື່ ມວນຊົນເຮົາມີ 10 ບົດບາດຕົ້ນຕໍຄື:

1. ບົດບາດໃນການສະຫນອງ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານໃຫ້ແກ່ສັງຄົມເພາະສື່ມວນຊົນ ແມ່ນຜູ້ໜຶ່ງເຮັດໜ້າທີ່ ແລະ ສະໜອງຂໍ້ມູນຂ່າວສານຫລາຍປະເພດໂດຍມີເຄື່ອງມື ແລະ ຖັນແຖວພະນັກງານໃນຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດ ໃນການນໍາເອົາຂໍ້ມູນຂ່າວສານດັ່ງກ່າວໄປສູ່ປະຊາຊົນໄດ້ຢາງຫລາກຫລາຍ ແລະ ສະໝໍ່າສະເໝີເປັນປົກກະຕິ.
2. ພາລະບົດບາດໃນການປຸກລະດົມສັງຄົມ, ໝາຍວ່າ: ສັງຄົມຈະມີຄວາມຮັບຮູ້ເຂົ້າໃຈຄວາມຂະຫຍັນຂັນແຂງ ແລະ ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານໃດໜຶ່ງຢ່າງເປັນຂະບວນການ ແລະ ມີຄວາມເປັນເອກະພາບນັ້ນກໍຕໍ່ເມື່ອໄດ້ຮັບການປຸກລະດົມຂົນຂວາຍຈາກສື່ມວນຊົນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ດ້ວຍຫລາຍຮູບຫລາຍສີ.
3. ມີບົດບາດໃນການພັດທະນາຄວາມຮູ້-ຄວາມສາມາດຂອງ ປະຊາຊົນເນື່ອງຈາກວ່າສື່ມວນຊົນແມ່ນຜູ້ເຮັດພັນທະນາເອົາຂໍ້ມູນຂ່າວສານອັນໃໝ່ຂອງໂລກມາສູ່ປະຊາຊົນໄດ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແລະ ເລິກເຊິ່ງນັບທັງວິທະຍາສາດ ອັນໃໝ່ເພື່ອໃຫ້ສັງຄົມໄດ້ສຶກສາຮຽນຮູ້, ພ້ອມໄດ້ຮັບການພັດທະນາດ້ານຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດຂອງເຂົາເຈົ້າໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.
4. ບົດບາດໃນການສ້າງທັດສະນະຄະຕິທີ່ດີ, ໃນເມື່ອສື່ມວນຊົນ ເຮົາມີບົດບາດໃນການ ພັດທະນາ ຄວາມຮູ້ໃຫ້ແກ່ສັງຄົມແລ້ວກໍໝາຍຄວາມວ່າພວກເຮົາກໍມີບົດບາດໃນການສ້າງທັດສະນະ ຄະຕິທີ່ດີໃຫ້ແກ່ສັງຄົມເພາະວ່າຄົນເຮົາເມື່ອມີຄວາມຮູ້, ຄວາມເຂົ້າໃຈທີ່ດີຕໍ່ບັນຫາຕ່າງໆແລ້ວກໍອາດ ເກີດມີທັດສະນະຄະຕິທີ່ດີຕໍ່ບັນຫານັ້ນໆໄດ້ຢ່າງແນ່ນອນ.
5. ບົດບາດໃນການພັດທະນາສັງຄົມ. ກໍດັ່ງພວກເຮົາຮັບຮູ້ນໍາກັນແລ້ວວ່າການພັດທະນາສັງຄົມ ມັນເປັນບັນຫາໃຫຍ່, ກວ້າງຂວາງ ແລະ ກວມທຸກຂົງເຂດໃນຊີວິດປະຈໍາວັນຂອງຄົນເຮົາ, ສະນັ້ນ ບົດບາດສື່ມວນຊົນໃນການພັດທະນາສັງຄົມກໍເປັນເງົາຕິດໂຕຕາມມາ. ໝາຍຄວາມວ່າທຸກບັນຫາ ໃນສັງຄົມ, ສື່ມວນຊົນລ້ວນແຕ່ມີບົດບາດໃນການຊີ້ແຈງ, ອະທິບາຍ, ໃຫ້ຄວາມຮູ້-ຄວາມເຂົ້າໃຈເພື່ອປັບປຸງດັດແປງ ແລະ ພັດທະນາດີຂຶ້ນ.
6. ບົດບາດໃນການສ່ອງແສງຄວາມເປັນຈິງໃນສັງຄົມ: ຄວາມຈິງໃນສັງຄົມມັນແມ່ນຄວາມຈິງທີ່ເກີດຈາກຄວາມຈິງ, ແຕ່ບາງເທື່ອຄວາມຈິງນັ້ນມັນຈະຜິດພ້ຽນໄປສູຄວາມບໍ່ຈິງຍ້ອນສາເຫດໃດໜຶ່ງທີ່ ມີເຈດຕະນາ ແລະ ບໍ່ເຈຕະນາ ຫລື ຄວາມຈິງນັ້ນພັດບໍ່ແມ່ນຄວາມຈິງອັນແທ້ຈິງຍ້ອນຄວາມຮັບ ບໍ່ຫມົດ, ຍ້ອນບໍ່ມີຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານເພື່ອຢັ້ງຢືນຄວາມຈິງອີຫລີ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນເຂົ້າໃຈ ແລະ ຮັບຮູ້ຕໍ່ຄວາມເປັນຈິງໃນສັງ ຄົມເພາະຜູ້ສະຫນອງຂໍ້ມູນ-ຂ່າວ ສານໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ກວ້າງ ຂວາງ ແລະ ວ່ອງໄວກວ່າຫມູ່ກໍ ແມ່ນມີແຕ່ສື່ ມວນຊົນເທົ່ານັ້ນ.
7. 7. ບົດບາດໃນການຮັກສາ ສິ່ງທີ່ດີ ແລະ ກໍາຈັດສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ: ການຮັກສາສິ່ງທີ່ດີ: ໃນສັງ ຄົມມີສິ່ງທີ່ດີ, ສິ່ງທີ່ເປັນປະໂຫຍດຢ່າງຫລວງຫລາຍ, ແຕ່ສິ່ງທີ່ດີ ເຫລົ່ານັ້ນຖ້າບໍ່ນໍາໃຊ້ໃຫ້ເປັນປະໂຫຍດກໍຈະສູນຫາຍໄປ, ບໍ່ຍືນຍົງຄົງໂຕ ແລະ ບໍ່ເປັນປະໂຫຍດແກ່ສັງຄົມເທົ່າທີ່ຄວນ. ດັ່ງນັ້ນ, ສື່ມວນຊົນຈິ່ງ ມີບົດບາດໃນການໂຄສະນາສົ່ງເສີມ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ຖ່າຍທອດສິ່ງທີ່ດີນັ້ນໃຫ້ຍືນຍົງຄົງໂຕ ແລະ ຂະຫຍາຍໂຕຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ.

ການກໍາຈັດສິ່ງທີ່ບໍ່ດີ: ໃນສັງຄົມນອກຈາກສິ່ງທີ່ດີມີຢູ່ຫລວງຫລາຍຄືແນວນັ້ນ, ແຕ່ສິ່ງບໍ່ດີກໍມີ ” ຫນ້ອຍອັນໄດ້ເປັນການກີດກັນ ຫລື ທໍາລາຍການຂະຫຍາຍໂຕຂອງສັງຄົມແນ່ນອນສິ່ງບໍ່ດີນັ້ນບໍ່ມີໃຜມັກ, ບໍ່ມີໃຜປາຖະໜາ, ດັ່ງນັ້ນ ມີແຕ່ທາງດຽວຄືຕ້ອງກໍາຈັດມັນ, ແຕ່ການກໍາຈັດນີ້ຕ້ອງໄດ້ເຮັດໄປຢາງ ຕໍ່ເນື່ອງ, ບໍ່ຢຸດບໍ່ເຊົາ ແລະ ສອດສ່ອງໄປທຸກຂົງເຂດຂອງສັງຄົມ. ສະນັ້ນ ຜູ້ຈະເຮັດບົດບາດ ນໄດດ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນກວ່າ ຫມູ່ກໍຍັງແມ່ນສື່ມວນຊົນເພາະສື່ ມວນຊົນເປັນຜູ້ເກັບກໍາຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານໄດ້ ທຸກແງ່ມຸມສາມາດຕໍານິວິຈານ, ຕໍ່ສູ້ຕ້ານກັບສິ່ງທີ່ບໍ່ດີໄດ້ຢ່າງ ກວ້າງຂວາງເຖິງຖອງ ແລະ ຢ່າງເນື່ອງນິດລຽນຕິດ.

8. ບົດບາດໃນການຕໍານິວິຈານສັງຄົມ: ການຕໍານິວິຈານສັງຄົມໃນທາງທີ່ສ້າງສັນ ໂດຍຕໍານິວິຈານ ບັນດາປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ທາງສັງຄົມ, ຕໍານິວິຈານໃນສິ່ງທີ່ບໍ່ດີແນ ໃສ່ແກ້ໄຂຈຸດອ່ອນຂໍ້ຂາດຕົກບົກພ່ອງ ເພື່ອພັດທະນາສັງຄົມໃຫ້ຂະ ຫຍາຍໄປຕາມທິດທາງທີ່ຖືກຕ້ອງ ຫລື ການວິໄຈບັນຫາໃດຫນຶ່ງທີ່ສໍາຄັນ, ທີ່ພົວພັນເຖິງຜົນປະໂຫຍດຂອງສັງຄົມຜົນໄດ້ຜົນເສຍຂອງບ້ານເມືອງໂດຍການເຈາະເລິກ, ຈໍາແນກ, ຊີ້ແຈງ ແລະ ຊອກຊ່ອງທາງເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫານັ້ນໆລ້ວນ ແຕ່ພົວພັນເຖິງບົດບາດຂອງສື່ມວນຊົນທີ່ຈະເຂົ້າໄປມີສ່ວນຮ່ວມໃນການຊອກຮູ້ຊອກເຫັນບັນຫາແລ້ວຫາວິທີແກ້ໄຂ, ຊີ້ແຈງອະທິບາຍ ແລະ ຊອກທາງອອກທີ່ເຫມາະສົມໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ.
9. ບົດບາດໃນການເປັນເວທີ ສະແດງຄວາມຄິດຄວາມເຫັນຂອງມະຫາຊົນ: ສື່ມວນຊົນເຮັດ ບົດບາດເປັນສື່ກາງ, ເປັນສາຍໄຍຜູກພັນລະຫວ່າງປະຊາຊົນກັບພັກ, ກັບລັດ, ລະຫວ່າງຂັ້ນລຸ່ມກັບຂັ້ນເທິງ, ສະນັ້ນ ສື່ມວນຊົນຈຶ່ງກາຍເປັນເວທີສະແດງຄວາມຄິດຄວາມເຫັນຂອງມະຫາຊົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ, ສາມາດເປັນເວທີສອງແສງຄວາມຄິດຄວາມເຫັນທີ່ສະທ້ອນເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນໄປຕາມທິດທາງທີ່ສ້າງສັນແບບທຸກຄົນມີສ່ວນຮ່ວມໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງຊາດ.
10. ບົດບາດໃນການໃຫ້ ຄວາມບັນເທີງ: ນອກຈາກບົດບາດໃນການ ສະຫນອງຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານ ແລະ ດ້ານອື່ນໆທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງແລ້ວ, ສື່ມວນຊົນຍັງມີບົດບາດສໍາຄັນໃນການໃຫ້ຄວາມບັນເທີງແກ່ສັງຄົມເພາະວ່າພາຫະນະສື່ມວນຊົນທຸກປະເພດລ້ວນແຕ່ມີຄວາມສາມາດສ້າງຄວາມບັນເທີງທີ່ເປັນຮູບ ແບບສະເພາະຂອງແຕ່ລະສື່ໄດ້ຢ່າງມີຊີວິດຊີວາເຊັ່ນ: ການສະເຫນີເລື່ອງສັ້ນ, ສາລະຄະດີ, ບົດກະວີ, ກາບກອນ, ບົດລະຄອນ, ຂັບ-ລໍາ, ຮ້ອງເພງທໍານອງເສບ, ຮູບແຕ້ມ, ກາຕູນ, ຕະຫລົກ, ເກມຫລິນ ແລະ ອື່ນໆ ໂດຍສະເພາະການບັນເທີງທາງສື່ເອເລັກໂຕຣນິກ (ວິທະຍຸ, ໂທລະພາບ, ອິນເຕີເນັດ) ຍິ່ງນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບການພັດທະນາໃຫ້ທັນສະໄໝສະຫນອງຄວາມຕ້ອງການ ແລະ ດຶງດູດຈິດໃຈຂອງຜູ້ຟັງ, ຜູ້ເບິ່ງ, ຜູ້ຊົມໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ.