ແມັກຊິກໂກ ພົບເຫັນປະຕິມະກຳຂອງເຜົ່າ Maya ໃຫ່ຍກວ່າ ປີຣາມິດ
ໂດຍໃຊ້ເທັກໂນໂລຢີຍິງແສງເລເຊີ ແຕ່ເທິງສູງລົງ, ບັນດານັກວິທະຍາສາດໄດ້ພົບເຫັນປະຕິມະກຳບູຮານຂອງເຜົ່າ Maya ຢູ່ທີ່ລັດ Tabasco ຂອງແມັກຊິກໂກ ຊຶ່ງໃຫ່ຍກວ່າປະຕິມະກຳ ປີຣາມິດຢູ່ທີ່ ອີຢິບ.
ແຫຼ່ງຂ່າວ Guardianໃຫ້ຮູ້ວ່າ ບັນດານັກວິທະຍາສາດໄດ້ນຳໃຊ້ວິທີການຊອກຄົ້ນໂດຍການຍິງແສງເລເຊີຈາກເທິງສູງລົງ ພົບເຫັນປະຕິມະກຳທີ່ໃຫ່ຍທີ່ສຸດ ແລະ ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດ ຊຶ່ງຖືກສ້າງຂຶ້ນໃນສະໃໝ Maya ບູຮານ. ໂຄງສ້າງຂອງປະຕິມະກຳດັ່ງກ່າວເປັນຮູບ 4 ຫຼ່ຽມ ຄາດວ່າສ້າງຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງແຕ່ປີ 1.000-800 ກ່ອນຕະສັກກະລາດ ຢູ່ທີ່ລັດ Tabasco ຂອງແມັກຊິກໂກ.
ຊຶ່ງມັນແຕກຕ່າງກັບປີຣາມິດທີ່ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງຂອງເຜົາ Maya ຢູ່ທີ່Tikal, Guatemala ຫຼື Palenque ໃນ Mexico, ຊຶ່ງສ້າງດ້ວຍຫີນ ແລະ ຄາດວ່າສ້າງຂຶ້ນປະມານ 1.500 ປີຕໍ່ມາ, ສ່ວນປະຕິມະກຳທີ່ຄົ້ນພົບໃໝ່ຢູ່Tabasco ນີ້ ແມ່ນເຮັດດ້ວຍດິນດາກ ຊຶ່ງຄາດວ່າ ສ້າງຂຶ້ນເພື່ອເປັນບ່ອນເຮັດພິທີກຳທາງສາດສະໜາ.
ຢູ່ອ້ອມຮອບບໍລິເວນຂຸດຄົ້ນ ໄດ້ພົບເຫັນຊື່ Aguada Fenix ໃກ້ຊາຍແດນກັບ Guatemala. ປະຕິມະກຳດັ່ງກ່າວມີລວງກວ້າງ 40ມ, ລວງຍາວ 1.400ມ ແລະ ລວງສູງ 15ມ, ມີບໍລິມາດກວ້າງກວ່າ ປີຣາມິດGiza ບູຮານ ທີ່ສ້າງຂຶ້ນກ່ອນປະມານ 1.500 ປີ.
ນັກບູຮານຄະດີ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ບໍ່ພົບເຫັນວິຈິດຕະກຳທີ່ແກະເປັນສະຫຼັກກ່າວຂານເຖິງບຸກຄົນ ຫຼື ຖານະໃນສັງຄົມແຕ່ຢ່າງໃດ ແຕ່ມັນໄດ້ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນລັກສະນະສັງຄົມໄລຍະຕົ້ນຫຼາຍກວ່າ ແລະ ການແບ່ງຊັ້ນວັນນະ ແມ່ນເກີດຂຶ້ນຫຼັງຈາກນັ້ນ.
ບັນດານັກບູຮານຄະດີໃຫ້ຮູ້ສາເຫດທີ່ວ່າເປັນຫຍັງມາເຖິງດຽວນີ້ຈຶ່ງພົບເຫັນມັນ? ກໍເພາະຍ້ອນ ມັນມີຂະໜາດໃຫ່ຍເກີນໄປ.
ທ່ານ Takeshi Inomata ນັກບູຮານຄະດີຈາກມະຫາວິທະຍາໄລ Arizona ຫົວໜ້າທິມຄົ້ນຄວ້າໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ເພາະຍ້ອນປະຕິມະກຳດັ່ງກ່າວກວ້າງເກີນໄປ. ຮູບທີ່ໄດ້ຈາກການຍິງແສງເລເຊີນັ້ນ ແມ່ນເປັນຮູບໂນນພູ ແຕ່ບາດຍ່າງຢູ່ເທິງນັ້ນ ຊໍ້າພັດຮູ້ສຶກຄືກັນກັບຍ່າງຢູ່ໃນດິນພຽງ”.
ໃນບໍລິເວນຂຸດຄົ້ນດັ່ງກ່າວ ມີເສັ້ນທາງໃຫ່ຍ 9 ເສັ້ນ ແລະ ມີສະນໍ້າຫຼາຍອັນ ຢູ່ອ້ອມຮອບບໍລິເວນ. ເຂດຂຸດຄົ້ນຈຳນວນໜຶ່ງໃນ Aguada Fenixປັດຈຸບັນໄດ້ກາຍເປັນຄັງລ້ຽງສັດຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ສ່ວນອື່ນໆ ແມ່ນເປັນປ່າປົກຄຸມໝົດ.
ຂ່າວ: ລູກເມືອງພວນ (ແຫຼ່ງຂ່າວ zingnews.vn)
