ກະສິກຳ ຕ້ອງຄິດນຳສິ່ງແວດລ້ອມ-ສັງຄົມ
ໂດຍ: ມຶກບໍ່ແຫ້ງ
ການລົງທຶນໃສ່ວຽກງານກະສິກຳ ເພື່ອເປັນສິນຄ້າ ຈຳໜ່າຍພາຍໃນ ແລະສົ່ງອອກ ແມ່ນນັບມື້ຫຼາຍຂຶ້ນ ແຕ່ພວກເຮົາຮັບປະກັນໄດ້ຫຼາຍເທົ່າໃດ ວ່າຜູ້ລົງທຶນດ້ານນີ້ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມ-ສິ່ງແວດລ້ອມ?
ເຖິງວ່າວຽການກະສິກຳຈະມີການຂະຫຍາຍຕົວຫຼຸດຄາດໝາຍຂອງລັດຖະບານໃນປີນີ້ ເນື່ອງຈາກເຫດໄພພິບັດທີ່ເກີດຂຶ້ນຫວ່າງລະດູຝົນທີ່ຜ່ານມາ ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມວຽກງານກະສິກຳແມ່ນໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຈາກລັດຖະບານໂດຍສະເພາະການດຶງດູດລົງທຶນໃສ່ຂະແໜງດັ່ງກ່າວນັບ ມື້ນັບຫຼາຍຂຶ້ນ.
ແຕ່ໄລຍະຜ່ານມາໄດ້ມີຫຼາຍໂຄງການຂາດຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງ ຄົມ-ສິ່ງແວດລ້ອມ ເຊັ່ນ: ການປູກກ້ວຍຂອງນັກລົງທຶນຈາກຈີນທີ່ນຳໃຊ້ ສານເຄມີທີ່ອັນຕະລາຍເປັນຈຳນວນຫຼາຍຢູ່ເຂດພາກເໜືອລົງມາສູ່ເຫດ ປາຕາຍຕາມສາຍນໍ້າຕອນ ຂອງເມືອງສັງທອງໃນປີ 2019 ຍ້ອນສານ ເຄມີຈາກສວນກ້ວຍ ໄຫຼລົງສູ່ແມ່ນນໍ້າດັ່ງກ່າວ ແລະ ຍັງມີກໍລະນີ ອື່ນໆ.
ຍ້ອນມີຄວາມກັງວົນໃນການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເພື່ອການລົງທຶນດ້ານ ກະສິກຳທີ່ຂາດຄວາມຮັບຜິດຊອບນີ້ ຈຶ່ງໄດ້ມີມາດຕະຖານສາກົນເຊິ່ງເນັ້ນ ເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການລົງທຶນດ້ານກະສິກຳທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ (Responsible Agricultural Investment-RAI) ເຊິ່ງເນັ້ນໜັກໃຫ້ ການລົງທຶນດ້ານນີ້ ມີຄວາມຮັບຊອບ ຕໍ່ສັງຄົມ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມຫຼາຍຂຶ້ນ. ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ມາດຕະຖານນີ້ໃນລາວຍັງແມ່ນເລື່ອງທີ່ຂ້ອນຂ້າງ ໃໝ່.
ໃນບົດປະກອບຄຳເຫັນ ຂອງທ່ານ ສົມດີ ດວງດີ, ຮອງນາຍົກລັດ ຖະມົນຕີ, ລັດຖມົນຕີ ກະຊວງການເງິນ ຕໍ່ກອງປະຊຸມ ສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ VI ສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ VIII ຕອນໜຶ່ງ ກ່ຽວກັບທິດທາງ ວຽກງານ ກະສິກຳ ໃນ ປີ 2019 ນັ້ນ ວ່າ “ດຶງດູດແລະສົ່ງເສີມໃຫ້ຄອບຄົວ, ທຸລະກິດຂະໜາດນ້ອຍແລະກາງພາຍໃນ;ທຸລະກິດຂອງຕ່າງປະເທດ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນທຸລະກິດປະເທດເພື່ອນມິດ, ເຂົ້າມາດຳເນີນການຜະລິດ, ບໍລິການແລະພັດທະນາດ້ວຍເຕັກໂນໂລຢີທີ່ທັນສະໄໝດ້ວຍຜະລິດຕະພັນສິນຄ້າກະສິກຳທີ່ມີມູນຄ່າເພີ່ມສູງແລະປະລິມານຫຼາຍ, ມີຕະຫຼາດທີ່ໝັ້ນຄົງ”.
ກ່ອນຈະເຮັດໄດ້ແນວນັ້ນ, ແນ່ນອນຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງບັນດາ ນັກລົງທຶນກໍຕ້ອງໄດ້ຮັບການເອົາໃຈໃສ່ເປັນບູລິມະສິດຄືກັນ. ອີງຕາມ ບົດຄົ້ນຄວ້າອົງການບ້ານຈຸດສຸມ ແລະ ກຸ່ມແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນເລື່ອງທີ່ດິນ ກ່ຽວກັບ“ການລົງທຶນດ້ານກະສິກຳແບບມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຢູ່ໃນສປປລາວ: ພາບລວມ&ສີ່ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການກຳນົດນະໂຍບາຍ 2018” ເພິ່ນ ແລກປ່ຽນນຳວ່າ ການສ້າງນະໂຍບາຍເພື່ອຮັບປະກັນການລົງທຶນ ທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບທາງດ້ານກະສິກຳໃນ ສປປລາວ ຄວນເອົາໃຈໃສ່ 4 ຢ່າງຄື:
ໜຶ່ງ ຊີ້ແຈງກອບໂຄງຮ່າງການຄອບຄອງນຳໃຊ້ທີ່ດິນໃຫ້ຊັດເຈນ ແລະ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ານການຄໍ້າປະກັນສິດຄອບຄອງນຳໃຊ້ທີ່ດິນຂອງ ຊາວກະສິກອນຂະໜາດນ້ອຍທີ່ຕິດພັນກັບການລົງທຶນດ້ານກະສິກຳ.
ສອງ ແນະນຳບັນດາພັນທະສຳລັບຜູ້ພັດທະນາໂຄງການໃນການປຶກສາ ຫາລື, ມີສ່ວນຮ່ວມແລະການໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນທີ່ເປັນເອກະສັນຈາກຊຸມຊົນ, ໂດຍສອດຄ່ອງກັບມາດຖານຂອງຫຼັກການການຍິນຍອມດ້ວຍຄວາມສະມັກໃຈໂດຍໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນລ່ວງໜ້າ ແລະ ພຽງພໍ (ຫຼື FPIC).
ສາມ ສືບຕໍ່ສົ່ງເສີມການລົງທຶນດ້ານການກະສິກຳແບບຍືນຍົງແລະຊອກ ຄົ້ນຫາຮູບແບບທຸລະກິດທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມທຸກພາກສ່ວນຍິ່ງຂຶ້ນ ແລະ ສີ່ເພີ່ມຂໍ້ ກຳນົດທາງດ້ານນິຕິກຳເພື່ອຄວາມໂປ່ງໃສ, ກວດກາຕິດຕາມ ແລະ ການລາຍງານກ່ຽວກັບການລົງທຶນດ້ານການກະສິກຳ.
ໃນ ສາມສີ່ຂໍ້ທີ່ກ່າວມານັ້ນ ອາດເປັນທາງເລືອກໜຶ່ງທີ່ຈະຮັບປະກັນວ່າ ການລົງທຶນໃສ່ວຽກງານກະສິກຳ (ໂດຍສະເພາະ ເພື່ອການຄ້າ) ຈະນຳຜົນປະໂຫຍດທາງບວກ ຫລາຍກວ່າທາງລົບສູ່ສັງຄົມ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມພວກເຮົາ, ນຳພາມາເຊິ່ງຄວາມຍືນຍົງກວ່າເກົ່າ.
