ມົນລະພິດທາງອາກາດຄືເພັດຊະຄາດທີ່ໜ້າຢ້ານ!
ໂດຍ: ມຶກບໍ່ແຫ້ງ
ມົນລະພິດທາງອາກາດເປັນສັດຕູຮ້າຍອັນໜຶ່ງຕໍ່ສຸຂະພາບຂອງພວກເຮົາເຊິ່ງມັນບໍ່ແມ່ນຈະຂ້າຊີວິດເຮົາແບບກົງໆດອກ ແຕ່ມັນແມ່ນສ່ວນປະ ກອບສຳຄັນຂອງຢາພິດທີ່ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຕ້ອງເຈັບປ່ວຍເຊັ່ນ: ໂລກຫອບ ຫືດ (asthma), ການຕິດເຊື້ອທາງລົມຫາຍໃຈແລະແມ່ນແຕ່ ໂຣກມະເຮັງ ກໍສາມາດເກີດຈາກພົນລະພິດທາງ ອາກາດໄດ້.
ອີງຕາມຂໍ້ມູນຂອງອົງການຮ່ວມມືທາງເສດຖະກິດ ແລະ ການພັດທະ ນາ (OECD) ໃຫ້ຮູ້ວ່າມົນລະພິດ ທາງອາກາດແມ່ນເຊື່ອມໂຍງກັບການ ເສຍຊີວິດ 1 ໃນທຸກໆ 8 ຄົນໃນໂລກ. ຜົນກະທົບຂອງມົນລະພິດນີ້ຍິ່ງຮ້າຍ ແຮງຕໍ່ເດັກນ້ອຍແລະຜູ້ສູງອາຍຸ.
ອີງຕາມບົດລາຍງານຂອງອົງການອຸຍນີເຊບ (Unicef) ທີ່ມີຊື່ວ່າ: ກຳຈັດມົນລະພິດທາງອາກາດເພື່ອ ເດັກນ້ອຍ: ຜົນກະທົບຂອງມົນລະພິດ ທາງກາດຕໍ່ເດັກນ້ອຍທີ່ໄດ້ຈັດພິມໃນເດືອນຕຸລາ 2016 ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ມົນລະພິດ ທາງອາກາດແມ່ນເປັນປັດໄຈຕົ້ນຕໍອັນໜຶ່ງເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍເສຍຊີວິດແຕ່ລະປີເຖິງ 6 ແສນຄົນ, ນອກນັ້ນມົນ ລະພິດທາງອາກາດຍັງເປັນຕົວການເຮັດ ໃຫ້ການພັດທະນາຂອງເດັກນ້ອຍຊັກຊ້າ, ຂາດໂຮງຮຽນ, ສູນເສຍທາງ ດ້ານເສດຖະກິດເປັນຈຳນວນມະຫາສານອີກດ້ວຍ.
ເພິ່ນແບ່ງມົນລະພິດທາງອາກາດອອກເປັນສອງປະເພດຄືໃນຮົ່ມແລະກາງແຈ້ງ, ທັງສອງປະເພດແມ່ນພົວພັນກັບຄວາມທຸກຍາກເພາະສະນັ້ນ ມົນລະພິດທາງອາກາດຈຶ່ງແຜ່ຫລາຍຢູ່ປະເທດທີ່ມີລາຍຮັບຕໍ່າຫາປານກາງ. ມົນລະພິດທາງອາກາດກາງແຈ້ງທີ່ວ່ານີ້ກໍແມ່ນການນຳໃຊ້ຍານພາຫະນະ, ອຸດສາຫະກຳການຜະລິດ, ແລະການເຜົາຫີນເພື່ອການຜະລິດພະລັງ ຂະໜາດໃຫຍ່.
ສຳລັບມົນລະພິດທາງອາກາດໃນຮົ່ມກໍລວມມີການດັງໄຟດ້ວຍໄມ້ຟືນ, ຖ່ານໃນຄົວເຮືອນເພື່ອແຕ່ງ ຢູ່ຄົວກິນ. ສຳລັບມົນລະພິດກາງແຈ້ງນັ້ນ ສ່ວນຫລາຍຈະແມ່ນບັນຫາຢູ່ເຂດຕົວເມືອງໃຫຍ່ໃນຂະນະທີ່ ມົນລະພິດ ໃນຮົ່ມສ່ວນຫລາຍຈະແມ່ນເຂດຊົນນະບົດເຊິ່ງປະເພດ ນີ້ແມ່ນແຜ່ຫລາຍໃນເຂດຊົນນະບົດຂອງປະເທດເຮົາ. ທັງສອງປະເພດຂອງມົນລະພິດ ອາກາດດັ່ງກ່າວໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ ປອດຂອງເດັກນ້ອຍທີ່ບໍ່ສາມາດ ພັດທະນາໄດ້ຕາມປົກກະຕິ.
ຈາກບົດລາຍງານຂອງອົງການອຸຍນິເຊບສະບັບນີ້ ຖືວ່າຜ່ານການສຳ ຫຼວດແລະຄຳນວນຢ່າງລະອຽດຖີ່ຖ້ວນກ່ຽວກັບຜົນກະທົບທາງອາກາດຕໍ່ສຸຂະພາບຂອງຄົນໂດຍສະເພາະເດັກນ້ອຍແລະຜູ້ສູງອາຍຸ.
ເປັນຫຍັງເດັກນ້ອຍຄືຜູ້ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງຫຼາຍແທ້? ຕາມຊ່ຽວຊານສະ ເພາະດ້ານເພິ່ນເວົ້າວ່າເດັກນ້ອຍຍັງ ມີສະລິລະຮ່າງກາຍອັນບອບບາງ ທີ່ຈະຕ້ານທານກັບມົນລະພິດທາງອາກາດໄດ້ ໂດຍສະເພາະປອດຂອງ ເຂົາເຈົ້າທີ່ກຳລັງເຕີບໃຫຍ່, ພູມຄຸ້ມກັນກໍກຳລັງພັດທະນາ, ສະນັ້ນເຂົາເຈົ້າ ຈຶ່ງແມ່ນກຸ່ມຄົນທີ່ມີຄວາມສ່ຽງຫລາຍ ທີ່ສຸດຕໍ່ການຕິດເຊື້ອທາງລົມຫາຍ ໃຈໂດຍສະເພາະໂຣກປອດອັກເສບ.
ສຳລັບຢູ່ສປປລາວການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງຝຸ່ນລະອອງຂະໜາດນ້ອຍ (PM 2.5)ຕາມທ້ອງຟ້າຂອງເມືອງ ໃຫຍ່ນັ້ນກໍໄດ້ກາຍເປັນຄວາມສ່ຽງ ຕໍ່ສຸຂະພາບ, ສຳລັບມົນລະພິດໃນຮົ່ມໂດຍສະເພາະໃນເຂດຊົນນະບົດຂອງ ສປປ ລາວ ທີ່ມີປະເພນີໃນການດັງໄຟໃນເຮືອນເພື່ອແຕ່ງຢູ່ຄົວກິນຍັງແຜ່ ຫລາຍ, ຫາກມີການສຳຫຼວດ ລະອຽດມັນກໍບໍ່ແນ່ວ່າຜົນກະທົບທີ່ມີອາດບໍ່ ແມ່ນໜ້ອຍເຊັ່ນກັນ, ເພາະສະນັ້ນພວກເຮົາຄວນພິຈາລະນາກ່ຽວກັບບັນ ຫານີ້ ຫຼາຍຂຶ້ນເພື່ອກ້າວສູ່ການແກ້ໄຂໃນທາງທີ່ດີໃນອະນາຄົດເພື່ອ ໃຫ້ເດັກນ້ອຍ ແລະ ຜູ້ໃຫຍ່ພວກ ເຮົາບໍ່ຕົກເປັນເຫຍື່ອຂອງເພັດຊະຄາດ ມົນລະພິດ ທາງອາກາດທີ່ວ່ານີ້.