ປະທານໄກສອນ ພົມວິຫານ ຜູ້ນຳການປະຕິວັດລາວ
ໂດຍ: ທິດກ່ຳ
ກ່າວເຖິງປະທານໄກສອນ ພົມວິຫານ ເພິ່ນເປັນຜູ້ນຳທີ່ແສນຮັກຂອງປະຊາຊົນລາວ, ເພິ່ນມີຄຸນງາມຄວາມດີຢ່າງລົ້ນພົ້ນຕໍ່ປະເທດຊາດບ້ານເມືອງ ແລະ ຕໍ່ການປະຕິວັດລາວຢ່າງເລິກເຊິ່ງເຖິງຖອງ. ຄຸນງາມຄວາມດີ ແລະ ພາລະກິດປະຕິວັດທີ່ເພິ່ນໄດ້ສ້າງໄວ້ໃຫ້ກັບບ້ານເມືອງຍັງຍືນຍົງຄົງຕົວ ແລະ ຕິດພັນກັບພາລະກິດປະຕິວັດຂອງປະເທດເຮົາຕະຫລອດໄປ.
ປະທານໄກສອນ ພົມວິຫານ
ເພິ່ນເປັນປັນຍາຊົນທີ່ໄດ້ຮຽນສູງຂັ້ນມະຫາ ວິທະຍາໄລ ຈາກປະເທດຫວຽດນາມສະໄໝຊຸມປີ 1930 ຫາ ຊຸມປີ
1940 ຕອນຍັງເປັນນັກສຶກສາຢູ່ນັ້ນເພິ່ນກໍເລີ່ມເຂົ້າຮ່ວມອົງການຈັດຕັ້ງປະຕິວັດແບບ
ປິດລັບຕໍ່ມາກໍໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຂະບວນການຍຶດອຳນາດໃນວັນທີ 23 ສິງຫາ 1945 ທີ່ສະຫວັນນະເຂດ, ເປັນຜູ້ຈັດຕັ້ງອົງການກູ້ຊາດຂອງຄົນລາວທີ່ອົບພະ ຍົບໄປຢູ່ປະເທດຫວຽດນາມ, ກ້າວຂຶ້ນເປັນຫົວໜ້າກອງຕະລຸມບອນເຂດລາວ ເໜືອ, ສ້າງເຂດທີ່ໝັ້ນໃນເຂດຕາເວັນອອກສ່ຽງເໜືອແຂວງຫົວພັນໃນພື້ນທີ່ ລາວຮຸ່ງ, ພຽງສາ,
ມອງນ້ຳ, ຜາຫລວງ ແລະ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກພັກກອມມູ ນິດອິນດູຈີນໃນເວລາຕໍ່ມາ.
ໃນປີ 1950 ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ແນວລາວຕໍ່ຕ້ານທົ່ວປະເທດໄດ້ຮັບເລືອກ ຕັ້ງເປັນກຳມະການໃນຄະນະອຳນວຍການສູນກາງແນວລາວອິດສະຫລະ ແລະ ເປັນລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດລັດຖະບານແນວລາວຕໍ່ຕ້ານ ປີ 1951 ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ II ຂອງພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນ ປະທານໄກ ສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ເປັນຜູ້ແທນເຂົ້າຮ່ວມໄດ້ຕົກລົງ ແລະ ຖືກມອບໝາຍຈາກ ພັກກອມມູນິດອິນດຄຈີນ ໃຫ້ມີການແຍກພັກອອກເປັນພັກປະຊາຊົນລາວ.
ຈົນມາຮອດວັນທີ 22 ມີນາ 1956 ພັກປະຊາຊົນລາວຈື່ໄດ້ປະກາດ ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຢ່າງເປັນທາງການ ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ຮັບການ ແຕ່ງຕັ້ງເປັນເລຂາທິການໃຫຍ່ນັບແຕ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດ ຂອງພັກຄັ້ງທີ I ເປັນຕົ້ນມາ.
ການທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື້ອໃຈຈາກການປະຕິວັດ ແລະ ໝູ່ຄະນະໃນຄະນະແນວລາວຕໍ່ຕ້ານເປັນພາລະກິດທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ສຳລັບປະທານ ໄກສອນ ພົມວິ ຫານ.
ບົນພື້ນຖານພາລະກຳປະຫວັດສາດຂອງພັກໃນຖານະເພິ່ນເອງເປັນເລຂາທິການໃຫຍ່ໄດ້ນຳພາການປະຕິວັດລາວ ຜ່ານພົ້ນໄປສອງໄລຍະປະຫວັດ ສາດຢ່າງຈະແຈ້ງເປັນຕົ້ນຄື: ໄລຍະທີໜຶ່ງນັ້ນແມ່ນນຳພາຂະບວນການຕໍ່ສູ້ປະຕິ ວັດປົດປ່ອຍຊາດອອກຈາກການເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຂອງຈັກກະພັດຝຣັ່ງ ແລະ ຈັກກະພັດອາເມລິກາ
ເປັນເວລາຢຶດເຍື້ອຍາວນານເຖິງທົດສະວັດກວ່າ.
ນັບແຕ່ເລີ່ມມີຂະບວນການຕໍ່ສູ້ໃນຊຸມປີ 1940 ຈົນມາຮອດປີ 1975 ຈຶ່ງສາມາດປົດປ່ອຍປະເທດຊາດໄດ້ຢ່າງສົມບູນ. ຕະຫລອດໄລຍະປະຫວັດສາດແຫ່ງການນຳພາຕໍ່ສູ້ປະຕິວັດເພື່ອປົດປ່ອຍຊາດຂອງປະທານໄກສອນ ພົມວິຫານ ເພ່ິນໄດ້ເປັນຜູ້ນຳທີ່ກ້າແກ່ນເຮັດທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງເພື່ອອຸທິດສະຕິປັນຍາ, ສະຫລະເຫື່ອແຮງນັບແຕ່ເປັນຫົວໜ້າກອງລາດຊະວົງ ເຊິ່ງເປັນກອງ ທຳອິດຂອງແນວລາວອິດສະຫລະ, ຕໍ່ມາກໍເປັນກອງທັບປົດປ່ອຍປະຊາຊົນ ລາວ ແລະ ກອງທັບປະຊາຊົນລາວໃນປັດຈຸບັນ.
ຍັງບໍ່ພຽງແຕ່ເທົ່ານັ້ນເພິ່ນຍັງເປັນຜູ້ນຳທີ່ເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນໃນອຸດົມ ການ,
ທັງເປັນຜູ້ວາງແນວທາງການປະຕິວັດໃນແຕ່ລະໄລຍະໄດ້ຮັບໄຊຊະນະ ຈົນສາມາດປົດປ່ອຍປະເທດຊາດໄດ້ຢ່າງສົມບູນແບບ.
ສ່ວນໄລຍະທີສອງນັ້ນ, ນັບແຕ່ໄລຍະປົດປ່ອຍປະເທດຊາດໃນປີ
1975 ຈົນມາຮອດໄລຍະບັ້ນສຸດທ້າຍຂອງຊີວິດເພິ່ນກໍໄດ້ວາງແນວທາງຫລາຍສິ່ງ ຫລາຍຢ່າງໃນການຮຳບາດແຜສົງຄາມທັງປົກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາປະ ເທດຊາດຕາມສະພາວະການປ່ຽນແປງຂອງໂລກ ແລະ ສະພາບພາຍໃນປະ
ເທດຢ່າງມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ໃນປີ
1975 ໄດ້ນຳລົບລ້າງລະບອບລາຊາທິ ປະໄຕ,
ສ້າງຕັ້ງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ຂຶ້ນແທນ, ວາງແນວທາງ ແລະ ຊີ້ນຳການປະຕິວັດສາມປະການ, ຫັນເສດຖະກິດທຳ ມະຊາດ ແລະ ເຄິ່ງເສດຖະກິດທຳມະຊາດໄປສູ່ເສດຖະກິດສິນຄ້າໂດຍຜ່ານການນຳໃຊ້ຮູບການທຶນນິຍົມແຫ່ງລັດ, ເປັນຜູ້ລິເລີ່ມວາງແນວທາງເສດຖະກິດໃໝ່ ຕາມໂຄງປະກອບເສດຖະກິດສິນຄ້າທີ່ມີຫລາຍຮູບການກຳມະສິດ, ຫລາຍຮູບ ການຈັດຕັ້ງເສດຖະກິດ,
ຫລາຍລະດັບເຕັກນິກ, ເຕັກໂນໂລຊີ
ແລະ ຫລາຍຂະໜາດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ.
ນຳພາພາລະກິດປ່ຽນແປງໃໝ່ຕາມນະໂຍບາຍເສດຖະກິດຕາມກົນໄກຕະ ຫລາດ, ເປີດກວ້າງການພົວພັນເສດຖະກິດກັບຕ່າງປະເທດໂດຍມີການສົ່ງເສີມ ການລົງທຶນຈາກພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ. ນີ້ຄືພາລະກິດຂອງປະທານໄກສອນ ພົມວິຫານ ທີ່ປະໄວ້ໃຫ້ພວກເຮົາພາ ກັນສືບທອດນັບແຕ່ຕົ້ນຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ. ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ຈາກ ພວກເຮົາໄປໃນວັນທີ 21 ພະຈິກ 1992 ລວມອາຍຸໄດ້ 72 ປີ, ພາລະກິດປະຕິວັດຂອງປະທານໄກສອນ ພົມວິຫານ ຍັງຍືນຍົງຢູ່ໃນດວງໃຈຂອງປວງ ຊົນລາວບັນດາເຜົ່າທົ່ວທັງປະເທດຕະຫລອດໄປ./.
