ທຸລະກິດຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ສະໄໝໃໝ່ມາໃນຮູບແບບຂາຍຕົງ
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ລູກເມືອງພວນ
ຕ່ອງໂສ້ ຫຼື ພາສາອັງກິດເວົ້າວ່າ Ponzi Scheme ຖືເປັນ ເກມການເງິນ(money game)ທີ່ຜິດກົດໝາຍ ດ້ວຍວິທີການງ່າຍໆ ຄືເຈົ້າມືໃຫຍ່ຈະຫາລູກຄ້າມາຮ່ວມລົງທຶນ ໂດຍສັນຍາວ່າ: ຈະໃຫ້ຜົນຕອບແທນໃນລະດັບທີ່ສູງ ແຕ່ເງິນທີ່ລະດົມທຶນມາໄດ້ນັ້ນ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນໄດ້ມາຈາກ ບໍ່ແມ່ນການລົງທຶນຢ່າງແທ້ຈິງ ແຕ່ຫາກມາຈາກ ການນຳເອົາເງິນຂອງລູກຄ້າໃໝ່ມາຈ່າຍໃຫ້ກັບລູກຄ້າຄົນເກົ່າໄປເລື້ອຍໆ ຈົນກວ່າຈະຫາຄົນໃໝ່ມາໄດ້ ແລະ ຖ້າຫາກຫາໃໝ່ມາບໍ່ໄດ້ ຕ່ອງໂສ້ຈະຂາດ ເງິນທັງໝົດກາຍເປັນສູນ ແຕ່ກາຍເປັນວ່າ ດຽວນີ້ມີຫຼາຍຄົນຫົວໃສ ໄດ້ເຮັດທຸລະກິດຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ແບບໃໝ່ ຄືຮູບແບບຂາຍຕົງ.
ທຸລະກິດຂາຍຕົງແບບຫຼາຍຂັ້ນ ຫຼື ເອີ້ນວ່າ ທຸລະກິດເຄືອຂ່າຍ(Multi level Marketing) ຄືການເຮັດທຸລະກິດແບບທີ່ຜູ້ຊື້ສິນຄ້າໄປຂາຍ ຈະເຮັດຕະຫຼາດດ້ວຍຕົນເອງ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຈະເນັ້ນໃສ່ການບອກຕໍ່ຄົນທີ່ຮູ້ຈັກ ຫຼື ຄົນທີ່ໃກ້ສິດ ເພື່ອສ້າງເຄືອຂ່າຍໄປເລື້ອຍໆ ໂດຍເຈົ້າມືໃຫຍ່ ຈະໃຫ້ຄ່າຕອບແທນສ່ວນໜຶ່ງຕໍ່ລູກຄ້າ ເພື່ອເປັນແຮງຈູງໃຈໃນການຂະຫຍາຍເຄືອຂ່າຍ. ຍ້ອນເຫດນັ້ນ, ການເຮັດທຸລະກິດຕ່ອງໂສ້ຈຶ່ງຄ້າຍຄືກັບການເຮັດທຸລະກິດ ເຄືອຂ່າຍ ໃນຫຼາຍຈຸດ ແຕ່ຄວາມແຕກຕ່າງຕົ້ນຕໍຢູ່ບ່ອນວ່າ: ທຸລະກິດເຄືອຂ່າຍ ຈະເນັ້ນການຂາຍສິນຄ້າ ແຕ່ທຸລະກິດຕ່ອງໂສ້ ຈະເນັ້ນເອົາເງິນມາຕໍ່ເອົາເງິນ.
ດັ່ງທີ່ກ່າວມາແລ້ວວ່າ: ຄວາມແຕກຕ່າງທີ່ສຳຄັນ ຄືການເນັ້ນຂາຍສິນຄ້າ ຫຼື ເນັ້ນການຫາລູກຄ້າ. ດັ່ງນັ້ນ ຄົນຫົວໃສຈຳນວນໜຶ່ງ ຈຶ່ງໄດ້ເຮັດທຸລະກິດ ຕ່ອງໂສ້ ໂດຍຜ່ານການຂາຍສິນຄ້າເພື່ອບັງໜ້າ ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໃຫ້ຖືກຈັບໄດ້ງ່າຍໆ ແຕ່ຄວາມເປັນຈິງແລ້ວ ແມ່ນການໃຊ້ກົນລະຍຸດ ແບບຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ ທຸກຢ່າງແມ່ນເນັ້ນໃສ່ການຫາລູກຄ້າໃຫ້ຫຼາຍໆ ເພື່ອຫຼອກເອົາເງິນເຂົ້າຫາຕົນເອງ ກ່ອນຈະຫາຍຕົວໄປຢ່າງບໍ່ມີວີ່ແວວ.
ຄວາມແຕກຕ່າງລະຫ່ວາງ ຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ກັບທຸລະກິດເຄືອຂ່າຍທົ່ວໄປຄື: ການຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ ມັກຈະນິຍົມສ້າງກະແສເປັນໄລຍະສັ້ນໆ ເພື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ລູກຄ້າຊື້ເຄື່ອງກັກຕຸນໄວ້ໃຫ້ຫຼາຍໆ ເຈົ້າມືໃຫຍ່ຈະໃຫ້ເງິນເປັນຈຳນວນຫຼາຍ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ເນັ້ນໃຫ້ເຮັດທຸລະກິດແບບຍາວນານ ສິນຄ້າຕົວໜຶ່ງອາດຈະມີໄລຍະການຂາຍ ຫຼື ຮອບວຽນການຂາຍ(Product life cycle) ສັ້ນທີ່ສຸດ ອາດຈະບໍ່ເຖິງ 6 ເດືອນ ຄືເນັ້ນໃຫ້ລູກຄ້າຂາຍຢ່າງດຽວແລ້ວກໍໜີໄປ.ຖ້າຫາກເບິ່ງກົນລະຍຸດການຂາຍແລ້ວ ຈະເຫັນວ່າ ການຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ ມັກຈະບໍ່ເວົ້າເຖິງ ສິນຄ້າເລີຍ ແຕ່ຈະເວົ້າເຖິງແຕ່ວ່າລວຍລວຍ. ຊື້ສິນຄ້າຕາມຂາປະຈຳ ຫຼື ເຈົ້າມືໃຫຍ່ໆ ແລ້ວ ລວຍລວຍ ຮີບກັກຕຸນສິນຄ້າໄວ້ກ່ອນສິນຄ້າຈະຂາດຊື້ໃນຮອບທຳອິດ ຈັ່ງໃດກໍລວຍລວຍ ໝາຍຄວາມວ່າຈະຂາຍຝັນດ້ວຍຄວາມລວຍເປັນຫຼັກ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ໃຫ້ຄວາມຮູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈໃຫ້ລູກຄ້າແຕ່ຢ່າງໃດ ຫຼື ເຂົ້າເຖິງຂໍ້ມູນ ຜະລິດຕະພັນຢ່າງແທ້ຈິງ ເພາະເຈົ້າມືໃຫຍ່ຮູ້ດີວ່າ ເນັ້ນຂາຍໃຫ້ໝົດຮອບດຽວ ແລ້ວກໍຢຸດເຊົາເລີຍ ລູກຄ້າຈະຂາຍໄດ້ຫຼື ບໍ່ ບໍ່ສົນໃຈ.
ຂັ້ນຕອນການຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້:
- ເປີດຕົວຜະລິດຕະພັນກັບລູກຄ້າໃນເຄືອຂ່າຍກ່ອນ ເນັ້ນວ່າ ຂາຍແລ້ວລວຍລວຍ.
- ໂນ້ມນ້າວໃຫ້ລູກຄ້າກັກຕຸນສິນຄ້າໄວ້ ເພາະຊື້ຮອບທຳອິດ ຈັ່ງໃດກໍລວຍ
- ເປີດຕົວສິນຄ້າໃນວົງກວ້າງ ເນັ້ນການສ້າງກະແສໃຫ້ ໄວ ແລະ ແຂງແຮງ ໂດຍອອກລາຍການ ໂທລະພາບ, ໂຄສະນາຂາຍໂດຍ ດາລາ ນັກສະແດງ ໂຄສະນາທາງເຟສບຸກ ຈ້າງຄົນໃນວົງການຕະຫຼາດມາຮັບຮອງສະໜັບສະໜູນ ທຸ່ມເງິນໃຫ້ຫຼາຍໆ ເພື່ອສ້າງກະແສໃຫ້ແຮງທີ່ສຸດ.
- ເວລານີ້ລູກຄ້າເກົ່າທີ່ຖືກຊັກຈູງ ແລະ ລູກຄ້າທີ່ເຂົ້າມາໃໝ່ ຢາກໄດ້ສິນຄ້າໄປຂາຍທີ່ສຸດ ເພາະກະແສກຳລັງຮ້ອນແຮງ ກົນລະຍຸດກໍຄືເຮັດໃຫ້ສິນຄ້າຂາດຕະຫຼາດ ປ່ອຍເຄື່ອງອອກມາເທື່ອລະນ້ອຍໃຫ້ຜູ້ທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການຊື້ ແລະ ຊອກຊື້ໄດ້ຍາກ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຄົນຜູ້ຄ້າຂາຍລາຍຍ່ອຍບໍ່ຮູ້ວ່າ ຄວາມຕ້ອງການ(demand) ຊື້ຜະລິດຕະພັນທີ່ແທ້ຈິງຫຼາຍໜ້ອຍພຽງໃດ.
- ປຸກກະແສຕໍ່ ພ້ອມແນະນຳໃຫ້ລູກຄ້າຢູ່ຕະຫຼອດເວລາວ່າ: ເຄື່ອງຂາຍດີທີ່ສຸດ ຂາດຕະຫຼາດຕະຫຼອດ ຮີບກັກຕຸນສິນຄ້າໄວ້.
- ລູກຄ້າຍ່ອຍຢາກໄດ້ສິນຄ້າໄປຂາຍ ແຕ່ບໍ່ມີສິນຄ້າຈະໃຫ້.
- ຕຽມເອົາສິນຄ້າຮອບໃໝ່ອອກມາຂາຍ ຮອບນີ້ຕຽມເຄື່ອງໄວ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ ກັກຕຸ່ນເທົ່າໃດສິນຄ້າກໍພຽງພໍ ກະຕຸ້ນດ້ວຍການໃຫ້ຄ່າຈ້າງລາງວັນ ຖ້າຂາຍໄດ້ຫຼາຍຈະແຈກຄຳ ແຈກທິບໃຫ້ ຫຼື ໄປທ່ຽວຕ່າງປະເທດ ລູກຄ້າກໍຈະຮີບກັກຕຸນສິນຄ້າທັນທີ ເພາະຢາກໄດ້ຂອງແຈກ ແລະ ຍັງໝັ້ນໃຈວ່າແນວໃດກໍຕ້ອງຍັງຂາຍໄດ້ຂາຍໝົດ.
- ສິນຄ້າລົ້ນຕະຫຼາດ ເກີນຄວາມຕ້ອງການ ຂາຍບໍ່ໄດ້ຢ່າງທີ່ຄິດ
- ເຈົ້າມືຈະຢຸດການລົງທຶນການຕະຫຼາດ ຈາກນັ້ນກໍຫາຍຕົວໄປຢ່າງບໍ່ມີວິ່ແວວ ເພາະໄດ້ເງິນໄປຫຼາຍຮ້ອຍຫຼາຍພັນລ້ານແລ້ວ.
- ກະແສກໍເລີ່ມຕົກສິນຄ້າຂາຍບໍ່ອອກ ເງິນບໍ່ມີ ເຮັດໃຫ້ລູກຄ້າຂາຍສິນຄ້າຖິ້ມດ້ວຍລາຄາຖືກໆ
- ລູກຄ້າຫຼຸບທຶນ ຂາຍເຄື່ອງບໍ່ໄດ້.
- ເຈົ້າມືຫາຍຕົວໄປ ແລະ ໄປຕັ້ງຕົວໃໝ່
- ເມື່ອກະແສເກົ່າງຽບໄປ ເຈົ້າມືກໍອອກມາຂາຍສິນຄ້າຕົວໃໝ່ ບອກວ່າຮອບນີ້ ຢ່າງໃດສິນຄ້າກໍຕ້ອງໝົດກ້ຽງ ແລະ ວົງຈອນອຸບາດກໍກັບໄປທີ່ຂໍ້ 1 ຄືເກົ່າ.
ທຸລະກິດແບບນີ້ເອີ້ນວ່າ: ການຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ກໍບໍ່ຜິດ ເພາະເນັ້ນການຍັດສິນຄ້າໃສ່ມືລູກຄ້າ ຄືກັນກັບວ່າຫຼອກເອົາເງິນມາ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ເນັ້ນການຂາຍສິນຄ້າຕົວຈິງ ເນັ້ນໃຫ້ລູກຄ້າກັກຕຸນສິນຄ້າ ສ່ວນເຈົ້າມືກໍຈະໄດ້ກຳໄລຈາກການທີ່ລູກຄ້າກັກຕຸນສິນຄ້າ ທີ່ໄດ້ມາຈາກການຫາລູກຄ້າຂະຫຍາຍຕ່ອງໂສ້ນັ້ນເອງ,
ສຸດທ້ານຄົນທີ່ບໍ່ມີຄວາມຮູ້ ລົບຕົວບໍ່ທັນ ແລະ ບໍ່ຄິດຮອບຄອບກໍຈະກາຍເປັນເຫຍື່ອຂອງຄົນສະຫຼາດຕໍ່ໄປ. ດັ່ງນັ້ນກ່ອນຈະຕັດສິນໃຈ ເຮັດທຸລະກິດເຄືອຂ່າຍ ຫຼື ຂາຍຕົງ ເຮົາຄວນພີຈາລະນາເຖິງຄວາມຢັ້ງຢືນໃນການເຮັດທຸລະກິດຂອງບໍລິສັດໃຫ້ດີຖ້າຈະເຮັດ ແຕ່ເລືອກເຮັດກັບເຈົ້າມືທີ່ເນັ້ນສິນຄ້າຈິງ ເນັ້ນຂາຍຈິງ ບໍ່ແມ່ນເວົ້າແຕ່ວ່າ: ຂາຍແລ້ວ ລວຍໆ ເທົ່ານັ້ນ.