ການຂະຫຍາຍພັນດ້ວຍວິທີການຕິດຕາ

ການຕິດຕາເປັນການຂະຫຍາຍພັນແບບໜຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບຜົນດີ ແລະ ງ່າຍໃນການປະຕິບັດອີກດ້ວຍ. ໂດຍການນໍາເອົາພາກສ່ວນຂອງຕາພັນດີໄປຕິດໃສ່ກັບຕົ້ນຕໍ (ຕົ້ນພັນພື້ນບ້ານ) ທີ່ໄດ້ຈາກການກ້າແກ່ນ ແລະ ເປັນການຂະຫຍາຍພັນທີ່ສະຫງວນຮັກສາແນວພັນດີບໍ່ໃຫ້ສູນພັນໄປ ຊຶ່ງການຂະຫຍາຍພັນແບບຕິດຕານີ້ກໍມີຫຼາຍວິທີດ້ວຍກັນຄື:

–           ການຕິດຕາແບບສີ່ຫຼ່ຽມ

–           ການຕິດຕາແບບໂຕເຕ້

–           ການຕິດຕາແບບໂຕອີ່

–           ການຕິດຕາແບບຝານບວບ

–           ການຕິດຕາແບບວົງແຫວນ

ກ. ຊະນິດຕົ້ນໄມ້ທີ່ສາມາດຂະຫຍາຍພັນດ້ວຍການຕິດຕາ

– ໝາກກະທັນ, ໝາກເງາະ, ໝາກຕ້ອງ, ໝາກຂີ້ຫູດ ແລະ ໝາກແອັບເປິ້ນ

ຂ. ອຸປະກອນສໍາລັບຕິດຕາ

– ມີດຊີກາເຕີ້ ( ໃຊ້ເພື່ອແຕ່ງກິ່ງ)

–  ມີດນ້ອຍສໍາລັບປາດ

– ເທັບຄຽນ

– ກິ່ງຕາພັນດີ ແລະ ຕົ້ນຕໍ

ຄ. ການກຽມຕົ້ນຕໍ

– ຕົ້ນຕໍຕ້ອງເປັນຕົ້ນໃນຕະກູນດຽວກັນ ແລະ ຄຸ້ນເຄີຍກັບສະພາບແວວລ້ອມໃນເຂດດັ່ງກ່າວ

– ມີອາຍຸປະມານ 6-12 ເດືອນ ( ນັບແຕ່ມື້ກ້າ)

– ເປັນຕົ້ນທີ່ສົມບູນ, ບໍ່ມີພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້ລົບກວນ

– ເປັນຕົ້ນຕໍທີ່ບໍ່ອ່ອນ ແລະ ບໍ່ແກ່ເກີນຈົນລອກເປືອກບໍ່ໄດ້

ງ. ການກະກຽມຕາພັນດີ

– ເລືອກເອົາກິ່ງຕາພັນດີທີ່ມີໜໍ່ຕາມຸກດີສົມບູນ

– ອາຍຸຂອງຕາ (ກິ່ງພັນດີ) ປະມານ 3-6 ເດືອນ

– ກ່ອນຈະເອົາຕາຕ້ອງໄດ້ກະຕຸ້ນກ່ອນລ່ວງໜ້າ 1 ອາທິດ

ຈ. ການກະກຽມກ່ອນການຕິດຕາ

ຄັດເລືອກກິ່ງພັນທີ່ມີໜໍ່ຕາສົມບູນ ແລະ ພ້ອມທີ່ຈະແຕກເປັນຍອດໃໝ່ເທິງຕົ້ນແມ່ພັນນັ້ນເອົາໄວ້ກ່ອນ ພ້ອມທັງລິໃບອອກ, ໃສ່ຝຸ່ນ ແລະ ຫົດນໍ້າຕົ້ນຕໍເລື້ອຍໆ ເພື່ອໃຫ້ມີນໍ້າພຽງພໍສໍາລັບສ້າງເງື່ອນໄຂໃນການປາດ ຫຼື ລອກເປືອກຕົ້ນຕໍ. ຕົ້ນຕໍທີ່ເໝາະສົມ ຄວນມີອາຍຸແຕ່ 6-12 ເດືອນ, ໜ້າຕ້າງຢູ່ບ່ອນຕິດຕາມີຂະໜາດ 1-2 ຊຕມ.

1.         ການຕິດຕາແບບໂຕເຕ້ T (T Budding)

ໃຊ້ມີດຂີດເປືອກຕົ້ນຕໍເປັນຮູບຕົວ (T) ສູງຈາກເຫງົ້າຮາກ 15-20 ຊຕມ, ສ່ວນປາກບາດນັ້ນຍາວປະມານ 2,5-3 ຊຕມ, ຈາກນັ້ນ ກໍໃຊ້ໜອກເທິງສັນມີດ ຫຼື ເຂົາທີ່ມີຢູ່ໃນມີດນັ້ນແກະເປືອກ ບ່ອນບາດໃຫ້ອ້າອອກນໍາກິ່ງຍອດພັນດີມາປາດເຊື່ອນເອົາຕາທັງເປືອກ ແລະ ແກນໄມ້ແຕ່ລຸ່ມຂຶ້ນເທິງຍາວ 3-4 ຊຕມ ໃຫ້ໜໍ່ຕາຢູ່ໄກຈາກຮອຍປາກບາດປະມານ 2 ຊຕມ, ແກະເອົາແກນໄມ້ອອກຈາກເປືອກໜໍ່ຕາ, ໃຊ້ມີດຕັດແຕ່ງໜໍ່ຕາໂດຍເອົາສ່ວນທີ່ຊໍ້າອອກ ແລ້ວກໍນໍາໄປສວມໃສ່ປາກບາດຂອງຕົ້ນຕໍທີ່ໄດ້ປາດໄວ້ກ່ອນແລ້ວ ຈັດແປງໜໍ່ຕາໃຫ້ຊື່ຫວ່າງປາກບາດ ແລ້ວຕັດແຕ່ງສ່ວນເກີນອອກ ຕໍ່ມາກໍໃຊ້ແຜ່ນຢາງເທັບພັນຄຽນມັດໄວ້ໃຫ້ແໜ້ນແຕ່ລຸ່ມຂຶ້ນເທິງ ໂດຍປິດໜໍ່ຕາທັງໝົດເພື່ອປ້ອງກັນນໍ້າເຂົ້າ. ຫຼັງຈາກ 1-2 ອາທິດກໍແກະແຜ່ນຢາງອອກ, ສັງເກດເບິ່ງຖ້າໜໍ່ຕາບໍ່ຫ່ຽວແຫ້ງໃຫ້ຄຽນພັນໄວ້ອີກເທື່ອໜຶ່ງໂດຍຈົ່ງໜໍ່ເອົາໄວ້, ຕໍ່ມາປະມານ 2  ອາທິດ ກໍຕັດຍອດຕົ້ນຕໍສູງຈາກບ່ອນຕໍ່ແຕ່ 10-12 ຊຕມ ເພື່ອໃຫ້ໜໍ່ຕາແຕກຍອດໃໝ່ຂຶ້ນມາ.

ໝາຍເຫດ: ການຕິດຕາແບບນີ້ໃຊ້ກັບຕົ້ນໄມ້ທີ່ລອກເປືອກຕົ້ນຕໍ ແລະ ໜໍ່ຕາງາຍ. ຕົວຢ່າງ: ຕົ້ນໝາກກະທັນ ແລະ ໝາກກ້ຽງບາງຊະນິດ.

2.         ການຕິດຕາແບບປາດ ແລະ ລອກເປືອກເປັນຮູບສີ່ຫຼ່ຽມ (Patch Budding)

ໃຊ້ມີດຂີດຕົ້ນຕໍສູງຈາກເຫງົ້າ 20-30 ຊຕມ, ສອງຮອຍຄຽງຄູ່ກັນໃຫ້ປາກບາດຍາວ 1-2 ຊຕມ, ແລ້ວໃຊ້ໜອກຢູ່ສັນມີດ ຫຼື ຢູ່ປາຍດ້າມມີດແກະເປືອກແຕ່ເທິງລົງລຸ່ມໃຫ້ອ້າອອກຖິ້ມ. ນໍາກິ່ງຍອດໜໍ່ຕາມາປາດເອົາໜໍ່ຕາແຕ່ລຸ່ມຂຶ້ນເທິງທັງເປືອກໃຫ້ຍາວ 1-2 ຊຕມ ແກະລອກເອົາແຕ່ເປືອກ 1-2 ຊຕມ ນໍາເອົາເປືອກໜໍ່ຕາມາຕິດແປະໃສ່ປາກບາດຂອງຕົ້ນຕໍທີ່ປາດໄວ້ກ່ອນນັ້ນ ແລະ ຈັດປາກບາດໃຫ້ສະເໝີກັນ ຈາກນັ້ນກໍໃຊ້ແຜ່ນຢາງຂະໜາດ 1-1,5 ຊຕມ ຄຽນແຕ່ລຸ່ມຂຶ້ນເທິງ ໂດຍປິດໜໍ່ຕາໝົດ ເພື່ອປ້ອງກັນນໍ້າເຂົ້າ, ປິດແຜ່ນຕາເອົາໄວ້ໃຫ້ແໜ້ນ 1-2 ອາທິດ ແລ້ວກໍແກະແຜ່ນຢາງຄຽນອອກ, ເມື່ອສັງເກດເຫັນໜໍ່ຕາບໍ່ຫ່ຽວແຫ້ງແລ້ວກໍຄຽນມັດເອົາໄວ້ອີກ ໂດຍຈົ່ງໜໍ່ຕາເອົາໄວ້. ຕໍ່ມາ 1-2 ອາທິດ ກໍຕັດຕົ້ນຕໍສູງຈາກບ່ອນຕໍແຕ່ 10-12 ຊຕມ ເພື່ອໃຫ້ໜໍ່ຕາແຕກຍອດອອກມາໃໝ່.

ໝາຍເຫດ: ການຕິດຕາວິທີນີ້ ໃຊ້ກັບໝາກກະທັນ, ໝາກສີດາ, ໝາກເງາະ, ໝາກຂີ້ຫູດ ແລະໝາກຕ້ອງ.

3.         ການຕິດຕາແບບວົງເລັບນໍາຕົ້ນຕໍມາປາດເປັນຮູບວົງເລັບໄປທັງເປືອກ ແລະ ແກນໄມ້ບາງໆແຕ່ເທິງລົງລຸ່ມ, ໃຫ້ປາດບາດຍາວແຕ່ 2,5-4 ຊຕມ ແລະ ປາດລັດເອົາໄວ້. ສ່ວນປາກບາດທີ່ປາດນັ້ນ ສູງຈາກຄໍຮາກ 20-30 ຊຕມ ນໍາກິ່ງຍອດໜໍ່ຕາແນວພັນດີມາປາດເປັນຮູບວົງເລັບແບບດຽວກັນກັບທີ່ປາດເທິງຕົ້ນຕໍ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງແກະແກນຖິ້ມແລ້ວກໍນໍາໄປສວມໃສ່ປາກບາດຂອງຕົ້ນຕໍຈັດແປງປາກບາດໃຫ້ສະເໝີກັນແລ້ວໃຊ້ຜ້າຢາງພັນຄຽນໄວ້ໃຫ້ແໜ້ນ, ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍເຮັດຄື ການຕິດຕາແບບຕົວ (T).

ໝາຍເຫດ: ການຕິດຕາວິທີນີ້ ນິຍົມກັນໃຊ້ກັບໄມ້ເນື້ອອ່ອນບາງປະເພດເຊັ່ນ: ໝາກກ້ຽງບາງຊະນິດ.