ປີໂຕຣິໂກ ດິນແດນແຫ່ງການລໍ້າລວຍ ຢູ່ໃນພາວະລົ້ມລະລາຍ
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ລູກເມືອງພວນ
ໂດຍອ້າງອີງແຫຼ່ງຂ່າວຈາກ “ລົງທຶນແມນ” ວັນທີ 16 ຕຸລານີ້ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ປະເທດ ເປິໂຕຣິໂກ ເປັນປະເທດເກາະນ້ອຍໆ ຕັ້ງຢູ່ໃນທະເລ ແຄຣິບປຽນ ມະຫາສະມຸດ ແອດແລນຕິກ ໂດຍເປັນເຂດປົກຄອງພິເສດຂອງສະຫະລັດ ອາເມລິກາ. ເປັນປະເທດທີ່ລໍ້າລວຍທີ່ສຸດ ທີ່ກຳລັງຢູ່ໃນພາວະລົ້ມລະລາຍ. ຢູ່ໃນປະເທດນີ້, ເຖິງແມ່ນວ່າຈະເປັນຄົນເຖົ້າ, ຜູ້ໃຫ່ຍ ຫຼື ແມ່ນແຕ່ເດັກນ້ອຍເກີດໃໝ່ກໍລ້ວນແຕ່ມີໜີ້ສິນຄົນລະປະມານ 356, 400,000 ກີບ. ເປີໂຕຣິໂກ ເປັນດິນແດນທີ່ກຳລັງເຂົ້າສູ່ພາວະລົ້ມລະລາຍ. ເລື່ອງນີ້ເປັນກໍລະນີສຶກສາສຳລັບປະເທດເຮົາແນວໃດ ?
ເປີໂຕຣິໂກ ເປັນຊື່ເອີ້ນມາຈາກພາສາ ສະເປນ ມີຄວາມໝາຍວ່າ “ເກາະແຫ່ງຄວາມລໍ້າລວຍ” . ໃນປີ 1509 ສະເປນ ໄດ້ເຂົ້າມາຢຶດຄອງເກາະແຫ່ງນີ້ ແລະ ປົກຄອງທີ່ນີ້ເປັນເວລາ 400 ປີ ຈົນເຖິງປາຍສະຕະວັດທີ 19. ຫຼັງຈາກພ່າຍແພ້ສົງຄາມໃຫ້ສະຫະລັດອາເມລິກາ, ສະເປນ ຈຳຕ້ອງໄດ້ຍົກເກາະແຫ່ງນີ້ໃຫ້ແກ່ສະຫະລັດອາເມລິກາ.
ປີ 2018 ເປີໂຕຣິໂກ ມີປະຊາກອນປະມານ 3.2 ລ້ານຄົນ ມີມູນຄ່າ ຈີດີພີ(GDP) ເທົາກັບ 950, 400,000 ກີບ.
ເມື່ອສະເລ່ຍ ຈີດີພີ ໃສ່ຫົວຄົນຕໍ່ປີ ຈະຕົກຢູ່ປະມານ 297,000,000,000 ກີບ ຫຼື ສະເລ່ຍເດືອນລະ 24,740,100 ກີບ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ ເປີໂຕຣິໂກ ເປັນໜຶ່ງໃນປະເທດທີ່ມີລາຍຮັບສູງ.
ເຖິງແມ່ນວ່າຈະມີ ຈີດີພີ ຕໍ່ຫົວຄົນສູງເຖິງຂະໜາດນັ້ນກໍຕາມ ແຕ່ ເປີໂຕຣິໂກ ກໍມີໜີ້ສິນສູງເຊັ່ນກັນ.
ໜີ້ສິນຂອງ ເປີໂຕຣິໂກ ມີທັງໝົດ 1,128,6 ລ້ານລ້ານກີບ ຫຼື ປະມານ 119% ຂອງ ຈີດີພີ ລັດຖະບານ ສະຫະລັດຈຳຕ້ອງໄດ້ເຂົ້າມາກຳກັບດູແລແຜນປັບປຸງໂຄງສ້າງໜີ້ສິນຂອງລັດຖະບານ ເປີໂຕຣິໂກ.
ປີ 1973 ເປັນຊ່ວງທີ່ລັດຖະບານຂອງ ເປີໂຕຣິໂກ ເລີ່ມມີການໃຊ້ຈ່າຍເງິນຫຼາຍກ່ວາຄວາມສາມາດທີ່ຈະຫາມາໄດ້ ຫຼື ເວົ້າຢ່າງໜຶ່ງວ່າ: ລັດຖະບານຂຶ້ນແຜນງົບປະມານຂາດດຸນ ແທນທີ່ຈະມີການປັບປຸງຫຼຸດງົບປະມານລົງ ເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມສົມດຸນກັບສະຖານະການເງິນຂອງຕົນ.
ແຕ່ລັດຖະບານກັບມາຫາເງິນດ້ວຍວິທີການອອກພັນທະບັດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງເປັນເວລາດົນກ່ວາ 40 ປີ ແລະ ຍັງວາງນະໂຍບາຍຂາດດຸນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ກໍຍິ່ງເຮັດໃຫ້ມີການກູ້ຢືມເງິນຫຼາຍຂຶ້ນ ພາລະໜີ້ສິນຂອງລັດຖະບານຄ່ອຍໆ ເພີ່ມຂຶ້ນເຊັ່ນດຽວກັນ.
ປີ 2006 ເປີໂຕຣິໂກ ປະສົບກັບພາວະເສດຖະກິດຖົດຖອຍ ການວ່າງງານເພີ່ມສູງຂຶ້ນ ໃນຂະນະທີ່ລັດຖະບານຢູ່ໃນພາວະມີໜີ້ສິນສູງ ອັນເຮັດໃຫ້ບໍ່ມີງົບປະມານ ແລະ ຂາດສະພາບຄ່ອງ ເພື່ອແກ້ບັນຫາເສດຖະກິດໃນຂະນະນັ້ນ.
ພະນັກງານລັດຖະກອນຈຳນວນ 100,000 ຄົນ ບໍ່ໄດ້ຮັບເງິນເດືອນ ແລະ ໂຮງຮຽນຫຼາຍກ່ວາ 1,500 ແຫ່ງຕ້ອງປິດປະຕູ.
ສະພາບການດັ່ງກ່າວໄດ້ແກ່ຍາວມາເຖິງປີ 2014 ສະຖາບັນຈັດອັນດັບ ເຄຣດິດ S&P ປັບຫຼຸດອັນດັບໜ້າເຊື່ອຖືພັນທະບັດຂອງລັດຖະບານ ເປີໂຕຣິໂກ ໄປສູ່ລະດັບ ພັນທະບັດຂີ້ເຫຍື້ອ( Junk Bond ) ຊຶ່ງເປັນການສຳລະໜີ້ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງສູງ.
ການທີ່ມີຄວາມສ່ຽງສູງຂຶ້ນນັ້ນ ມັນສວານທາງກັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈນັບມື້ຫຼຸດລົງ ສິ່ງທີ່ຕາມມາກໍຄື ບໍ່ມີໃຜໃຫ້ລັດຖະບານ ເປີໂຕຣິໂກ ກູ້ຢືມເງິນອີກ. ຈົນມາເຖິງປີ 2015 ລັດຖະບານ ເປີໂຕຣິໂກ ຕ້ອງປະກາດວ່າ ບໍ່ສາມາດຊຳລະໜີ້ສິນໃຫ້ເຈົ້າໜີ້ໄດ້.
ປີ 2017 ລັດຖະບານຕ້ອງເຂົ້າສູ່ຂະບວນການລົ້ມລະລາຍ ຊຶ່ງນັບເປັນໜຶ່ງໃນກໍລະນີທີ່ມີການຍື່ນລົ້ມລະລາຍສູງສຸດໃນປະຫວັດສາດຂອງສະຫະລັດອາເມລິກາ.
ການກູ້ຢືມເງິນມາໃຊ້ຂອງລັດຖະບານນັ້ນ ເປັນເລື່ອງທຳມະດາທີ່ລັດຖະບານຫຼາຍປະເທດທົ່ວໂລກເຮັດກັນ.
ພຽງແຕ່ວ່າເງິນທີ່ກູ້ຢືມມານັ້ນ ຕ້ອງມີການນຳໄປໃຊ້ໃຫ້ຖືກຈຸປະສົງ ແລະ ສ້າງການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຂອງປະເທດຢ່າງແທ້ຈິງ ຫາກບໍ່ແມ່ນນຳໄປໃຊ້ໃນທາງທີ່ຜິດ ຈົນເກີດພາລະໜີ້ສິນຫຼາຍເກີນທີ່ປະເທດຈະແບກຫາບໄດ້.
ປິດທ້າຍດ້ວຍຂໍ້ມູນທີ່ເປັນໜ້າສົນໃຈ: ທີ່ຜ່ານມາ, ປະຊາກອນຂອງ ເປີໂຕຣິໂກ ໄດ້ຫຼຸດລົງເກືອບ 3 ແສນຄົນພາຍໃນໄລຍະເວລາ 3 ປີເທົ່ານັ້ນ. ສາເຫດຈຳນວນປະຊາກອນຫຼຸດລົງກໍເພາະວ່າ ປະຊາຊົນອົບພະຍົບອອກນອກປະເທດ ເພື່ອໄປຫາໂອກາດທີ່ດີກ່ວາໃນຕ່າງປະເທດນັ້ນເອງ…