ປ່າຫາຍ ສາຍນໍ້າເພ

ນໍ້າຖ້ວມ ນໍ້າໄຫຼຊຸ ເກີດກາຍເປັນ ບັນຫາ ແລະໄພຂົ່ມຂູ່ຖີ່ ແລະຮ້າຍແຮງຂຶ້ນຊັກໄຊ້ ເຊິ່ງອາດເກີດຈາກ ຫຼາຍສາເຫດ ແຕ່ໜຶ່ງໃນນັ້ນ ກໍອາດແມ່ນ ຍ້ອນສີມືມະນຸດເຮົານີ້ລະ.

ເມື່ອກ່ອນ ພວກເຮົາມັກໄດ້ຍິນແຕ່ບ້ານເພິ່ນ ເມືອງທ່ານ ທີ່ເກີດມີໄພທຳມະຊາດ ແບບຖີ່ໆ ແລະຮ້າຍແຮງ ແຕ່ມາບັດນີ້ ເຫດການດັ່ງກ່າວ ກໍເກີດຂຶ້ນກັບບ້ານເຮົາຄືກັນ ດັ່ງໃນປັດຈຸບັນ ທີ່ເກີດມີໄພ ນໍ້າຖ້ວມຊຸ ຢ່າງຮຸນແຮງ ຢູ່ທາງພາກເໜືອຂອງລາວ ເປັນຕົ້ນ ເມືອງນານ ແຂວງຫຼວງພະບາງ, ແຂວງຫົວພັນ, ແຂວງຊຽງຂວາງ ກໍກຳລັງ ປະສົບພົບພໍ້ ໄພພິບັດທາງທຳມະຊາດ ຢ່າງໜັກໜ່ວງສົມຄວນ.

ເມື່ອໄດ້ເຫັນ ວິດີໂອ ປະລິມານນໍ້າໄຫຼຊຸ ທີ່ຮຸນແຮງ, ເຂັ້ມຂຸນ ເປັນສີຕົ້ມ, ແມ່ນໍ້າລຳເຊ ທີ່ເຄີຍໄຫຼນິ້ງ ກັບມາເປັນສົນລະວົນ ຄືຄົນໃຈຮ້າຍ, ບ່ອນທີ່ເຄີຍເປັນແຄມຝັ່ງແມ່ນໍ້າ ກໍເຊາະເຈື່ອນ, ເອົາຮອດເຮືອນຊານ ຂອງປະຊາຊົນໄຫຼໄປ, ເມື່ອເຫັນພາບແລ້ວ ເຮັດໃຫ້ຄິດເຫັນໃຈ ພໍ່ແມ່ ປະຊາຊົນ ຜູ້ໄດ້ພົບພໍ້ ກັບເຫດການທີ່ຮຸນແຮງ, ຫຼາຍເຂດ ກໍຢັ້ງຢືນວ່າຮ້າຍແຮງ ກວ່າອາດີດທີ່ຜ່ານມາ, ນັ້ນສະແດງ ວ່າສະພາບແວດລ້ອມຂອງພວກເຮົາປ່ຽນໄປໃນທາງທີ່ໜ້າຢານກົວຂຶ້ນ.

ເປັນເລື່ອງທີ່ສາມາດ ອະທິບາຍໄດ້ຂ້ອນຂ້າງຊັດເຈນວ່າ ເຂດພາກເໜືອຂອງລາວ ມີພູມສັນຖານທີ່ສູງຊັນ ແຕ່ພ້ອມນັ້ນ ຫຼາຍເຂດ ຫຼາຍພື້ນທີ່ ແມ່ນມີແຕ່ພູຫົວໂລ້ນ ເພາະປ່າໄມ້ ຖືກແຜ້ວຖາງ ດ້ວຍຈຸດປະສົງ ຫຼາຍປະການ ເປັນຕົ້ນ ການໄຮ່, ການບຸກເບີກເນື້ອທີ່ ເພື່ອການປູກຕົ້ນໄມ້ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ພືດພັນທັນຍາຫານ ທາງການຄ້າອື່ນໆ.

ເມື່ອເປັນເຊັ່ນນັ້ນ ຍາມມີຝົນຕົກແຮງ ກໍເກີດມີນໍ້າໄຫຼຊຸ, ດິນເຊາະເຈື່ອນ, ນໍ້າຖ້ວມ ຢ່າງງ່າຍດາຍ ແລະໄວວາ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດ ກຽມພ້ອມ ແລະຍົກຍ້າຍໄປສູ່ຈຸດປອດໄພ ໄດ້ຢ່າງທ່ວງທັນ ເນື່ອງຈາກວ່າ ບໍ່ມີປ່າໄມ້ ທີ່ອຸ້ມນໍ້າໄວ້, ບໍ່ມີຕົ້ນໄມ້ ທີ່ໂອບກອດ ດິນໄວ້ ໃນຍາມນໍ້າມາແຮງ.

ບາງຄົນອາດໂຕ້ແຍ້ງວ່າ ເຂດທີ່ມີປ່າໄມ້ ນໍ້າກໍຍັງຖ້ວມ ແຕ່ເຊື່ອແນ່ວ່າ ນໍ້າຖ້ວມເຂດທີ່ມີປ່າ ແລະ ນໍ້າຖ້ວມເຂດ ທີ່ປາສະຈາກປ່ານັ້ນ ອາດມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະ ລະດັບຄວາມຮຸນແຮງ. ເຂດມີປ່າໄມ້ ຖ້າບໍ່ ຮ້າຍແຮງຈົນເກີນເຫດ (ດັ່ງປະລິມານນໍ້າ ທີ່ໄຫຼຊຸເນື່ອງຈາກເຂື່ອນແຕກ) ລະດັບນໍ້າຈະຄ່ອຍຂຶ້ນ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ ຍັງພໍມີເວລາ ຍັບຍ້າຍໄດ້ ແຕ່ກົງກັນຂ້າມ ເມື່ອບໍ່ມີປ່າໄມ້ ເຫດການກໍຈະຮ້າຍແຮງຂຶ້ນ ດັ່ງທີ່ກ່າວມາ.

ນໍ້າໄຫຼຊຸເຂົ້າ ເມືອງນານ ບໍ່ພໍເທົ່າໃດມື້ ເຮັດໃຫ້ ມີມູນຄ່າເສຍຫຼາຍກວ່າ 11 ຕື້ກີບ ແລະ ບາງເທື່ອຊັບສິນ ທີ່ເສຍຫາຍ ກໍອາດປະເມີນຄ່າບໍ່ໄດ້, ແລະ ມາບັດນີ້ ນໍ້າຖ້ວມ ເຂດແຂວງ ຫົວພັນ ແລະ ຊຽງຂວາງ ກໍໄດ້ຂ່າວວ່າ ຮ້າຍແຮງ ພໍສົມຄວນ ເຊິ່ງຄາດວ່າ ມູນຄ່າການເສຍຫາຍກໍບໍ່ແມ່ນໜ້ອຍເຊັ່ນກັນ.

ເພາະສະນັ້ນ, ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບ ຈາກໄພພິບັດທາງທຳມະຊາດ ຄືແນວນີ້ ສິ່ງທີ່ພວກເຮົາ ຄວນເຮັດ ກໍຄືການປົກປັກຮັກສາປ່າໄມ້, ຟື້ນຟູປ່າ ເຂດທີ່ເຊື່ອມໂຊມ ໂດຍສະເພາະ ເຂດທີ່ມີຄວາມສ່ຽງ ຈາກດິນເຊາະເຈື່ອນ, ເຂດທີ່ຈະມີນໍ້າໄຫຼຊຸ ເພື່ອຊ່ວຍຫຼຸດຜ່ອນ ຄວາມໄວຂອງການໄຫຼຂອງນໍ້າ.

ໃນຄວາມເປັນຈິງແລ້ວທຳມະຊາດ ສາມາດປັບຄວາມສົມດູນຂອງມັນເອງໄດ້ ຈົນກວ່າ ພວກເຮົາຈະໄປລົບກວນມັນ ເຊິ່ງບາງເທື່ອ ພວກເຮົາກໍມີຄວາມຈຳເປັນ ແຕ່ສິ່ງທີ່ເຮັດໄດ້ ກໍຄື ການໃຫ້ຄວາມເຄົາລົບທຳມະຊາດ ພວກເຮົາແດ່  ດ້ວຍການຮັກສາ ແລະຟື້ນຟູປ່າ ເຊິ່ງເຊື່ອວ່າ ແມ່ນໍ້າລຳເຊ ຈະບໍ່ບົກແຫ້ງ ຫຼື ຖ້ວມຮ້າຍແຮງ ດອກນ່າ.