ຄວາມສັກສິດຂອງທາດ ນາງສາມຜິວ
ໂດຍ: ຄຳພຸດ ເທບພະນົມ
ທາດນາງສາມຜິວເປັນພະທາດເກົ່າແກ່ ທີ່ຖືກສ້າງຂຶ້ນແຕ່ສະໄໝບູຮານອັນເປັນມິ່ງຂວັນຂອງຊາວເມືອງທົ່ງມີໄຊ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ເຊິ່ງທາດດັ່ງກ່າວຕັ້ງຢູ່ຫ່າງຈາກເມືອງປາກລາຍໄປທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ 46 ກິໂລແມັດ. ເມື່ອກ່ອນທີ່ຕັ້ງຂອງທາດນາງສາມຜິວ ເອີ້ນວ່າບ້ານກາຫຼົງ ດ້ວຍຄວາມເຊື່ອ ແລະ ສັດທາຂອງຊາວບ້ານຈຶ່ງປ່ຽນມາໃສ່ເປັນບ້ານທາດ.
ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ ບ້ານ ທາດເລົ່າຂານກັນເຖິງເລື່ອງຄວາມສັກສິດຂອງທາດນາງສາມ ຜິວໄປຕ່າງໆນານາເຊັ່ນ ທາດນາງສາມຜິວສາມາດປ້ອງກັນໄພໄດ້, ຊ່ວຍ ເຫຼືອໃຫ້ລູກຫຼານຊາວເມືອງທົ່ງມີໄຊເດີນທາງປອດໄພ, ເຮັດໃຫ້ຊາວເມືອງທົ່ງມີໄຊຜາບ ແພ້ສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານ, ຜູ້ໃດມີໃຈໃສສັດທາຕໍ່ນາງສາມຜິວ ເມື່ອໄປບະບົນໄວ້ແມ່ນ ວ່າເດີນໄກໄປນອກກໍຈະບໍ່ປະສົບພົບອຸບັດເຫດ. ໂດຍມີເລື່ອງເລົ່າຂານກັນມາວ່າ ໃນສະໄໝເສິກສາມ ບ້ານທະຫານເມືອງຜູ້ທີ່ໄດ້ໄປບະບົນຢູ່ທາດກັບລອດປອດໄພ ມາບ້ານມາເຮືອນບໍ່ຖືກບາດເຈັບ, ບໍ່ຖືກລູກປືນຈັກເທື່ອ ແລະ ລູກປືນໃຫຍ່ທີ່ຍິງມາແຕ່ຝັ່ງໄທເປັນຈຳນວນຫຼາຍ ລູກທີ່ຕົກຢູ່ແຄມປ່າ ແລະ ບໍລິເວນເດີ່ນທາດ ແຕ່ລູກປືນໃຫຍ່ເຫຼົ່ານັ້ນບໍ່ແຕກແມ່ນແຕ່ລູກດຽວ.
ດິນຈີ່ທາດນາງສາມຜິວບໍ່ມີໃຜສາມາດຈັບຍ້າຍອອກຈາກບໍລິເວນນັ້ນໄປໄດ້ຢ່າງເດັດຂາດ. ຄັ້ງໜຶ່ງ ເຄີຍມີຄົນຢາກລອງລິດເດດໄດ້ລັກເອົາດິນຈີ່ໃສ່ຖົງເສື້ອກັບເມືອບ້ານແຕ່ລົດ ທີ່ລາວຂີ່ບໍ່ສາມາດຕິດຈັກໄດ້ ແລະ ເກີດມີຟ້າມືດຝົນລົງມາເບິ່ງຄືກັບວ່າຖືກມົນສະກົດ ເມື່ອສອບຖາມເບິ່ງ ຈຶ່ງຮູ້ວ່າມີຄົນໜຶ່ງໃນນັ້ນ ຈັບເອົາເສດດິນຈີ່ໃສ່ຖົງເສື້ອມານຳ ຈຶ່ງໄດ້ເອົາໄປໄວ້ບ່ອນເກົ່າ ແລະ ຂໍຂະມາທີ່ລ່ວງເກີນ.
ຍ້ອນເລື່ອງເລົ່າເຖິງຄວາມສັກສິດ ແລະ ຄວາມເຄົາລົບສັດທາຂອງຊາວ ເມືອງ ພ້ອມພຽງຮຽງໜ້າກັນຊ່ວຍກັນອະນຸລັກຮັກສາ ປູຊະນີຍະສະຖານ ແລະ ປ່າດົງແຫ່ງນີ້ໃຫ້ເປັນດົງສະຫງວນ ບໍ່ມີໃຜກ້າລ່ວງລ້ຳເຂົ້າໄປຕັດທຳລາຍໄດ້ ຈົນ ກາຍເປັນດົງໃຫຍ່ໃຫ້ຄວາມ ຊຸ່ມເຢັນມີໄມ້ນານາຊະນິດ ແລະ ສັດສາວາສິ່ງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. ໃນວັນທີ 22 ຫຼື 23 ເມສາ ຂອງທຸກໆປີຊາວ ເມືອງທົ່ງມີໄຊ ໄດ້ມີການເຮັດບຸນຈູດບັ້ງໄຟເພື່ອບູຊາພະທາດດັ່ງກ່າວ ຍ້ອນຊາວເມືອງມີ ຄວາມເຊື່ອວ່າເປັນ ພະທາດສັກສິດເປັນທາດຄູ່ບ້ານຄູ່ເມືອງຂອງຕົນ.
ປັດຈຸບັນນີ້ເລື່ອງຄວາມສັກສິດ ໄດ້ກາຍເປັນເລື່ອງເລົ່າ, ເປັນສິ່ງທີ່ເບິ່ງບໍ່ເຫັນ ດ້ວຍຕາເປົ່າ ແລະ ບໍ່ຄ່ອຍ ປາກົດໃຫ້ເຫັນແລ້ວກໍຕາມ ແຕ່ຜູ້ຄົນຍັງໃຫ້ຄວາມຢຳເກງ ແລະ ຊື່ນຊົມຄວາມງົດງາມທີ່ເປັນເອກະລັກ, ໄປດ້ວຍຄວາມບໍລິສຸດໃຈ ປາສະຈາກການບະບົນທັງປວງ ແລະ ສິ່ງນີ້ແຫຼະໄດ້ເຮັດໃຫ້ບຸນທາດນາງສາມຜິວຄົງຢູ່ຄຽງຄູ່ກັບຊາວເມືອງ ທົ່ງກໍຄືວັດທະນະທໍາທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຊາວລາວຜູ້ຮັກວັດທະນະທຳລາວຕະ ຫຼອດໄປ./.
