ຕ້ານ ແລະ ສະກັດກັນຂ່າວປອມ ຈາກເຄືອຂ່າຍທາງສັງຄົມ Facebook
ແປໂດຍ: ລູກເມືອງພວນ
ເຟສບຸກໃນສູ່ມື້ນີ້ໄດ້ກາຍເປັນເຄືອຂ່າຍທາງສັງຄົມທີ່ແຜ່ຫລາຍທົ່ວໄປ, ນໍາມາເຊິ່ງຄຸນຄ່າ ທີ່ຕັ້ງໜ້າທາງສັງຄົມ, ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ ບັນດາຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ບິດເບືອນບໍ່ມີຄວາມຈິງ (fake news) ກໍໄດ້ລະເບີດຂຶ້ນເຊັ່ນດຽວກັນ. ຖ້າຫາກບໍ່ມີການຄຸ້ມຄອງ, ຕິດຕາມຢ່າງເຄັງຄັດກໍຈະເຮັດໃຫ້ຄຸນສົມບັດ, ແບບແຜນດໍາລົງຊີວິດ, ຄວາມສະຫງົບ ແລະ ການເມືອງຈະຖືກເສື່ອມຖອຍລົງ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈໍາເປັນຈະຕ້ອງໄດ້ມີການຊີ້ແຈງຜົນກະທົບ, ຜົນເສຍຫາຍຂອງຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ບິດເບືອນບໍ່ມີຄວາມຈິງຢູ່ໃນ ເຟສບຸກນັ້ນໃຫ້ສັງຄົມຮັບຮູ້, ບົນພື້ນຖານ ດັ່ງກ່າວ, ກໍຕ້ອງເປີດໜ້າກາກເລ່ລ່ຽມກົນອຸບາຍຂອງພວກນໍາເອົາຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ບໍ່ມີຄວາມຈິງມາລົງໃນເຟສບຸກ ເພື່ອວາງມາດຕະການສະກັດກັນ, ຕ້ານຂໍ້ມູນຂ່າວສານດັ່ງກ່າວ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຕໍ່ສູ້ກັບກົນອຸບາຍ ຫັນປ່ຽນໂດຍສັນຕິວິທີ, ສ້າງຂະບວນການລຸກຮື້ຂຶ້ນ ແລະ ໂຄ່ນລົ້ມ ຂະບວນການເກີດຂຶ້ນເອງ ແລະ ຫັນປ່ຽນເອງ ຂອງພວກອິດທິກໍາລັງປໍລະປັກຕໍ່ການປະຕິວັດເຮົາ.
1. ລັກສະນະມີດສອງຄົມຂອງ ເຟສບຸກ.
Facebook ແມ່ນເວບໄຊບໍລິການເຄືອຂ່າຍທາງສັງຄົມຂອງບໍລິສັດ Facebook, Inc ເຊິ່ງສາມາດໃຫ້ຜູ້ຄົນລົງບັນຊີ, ຮູບພາບ, ເອກະສານບຸກຄົນ, ຂໍເປັນເພື່ອນ, ສົ່ງຂໍ້ມູນ ຂ່າວສານ, ຕິດຕໍ່ພົວພັນກັນ, ແບ່ງປັນອາລົມ, ຄວາມຮູ້ສຶກ, ສົ່ງຂໍ້ຄວາມ, ຮູບພາບ, ວິດີໂອ, ຄໍາວິພາກວິຈານໂຄສະນາ….ໄດ້, ອີງຕາມການຄົ້ນຄ້ວາຂອງບໍລິສັດ Statista, Facebook ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ເຄືອຂ່າຍທາງສັງຄົມກໍາລັງຄອບງຳພາຫະນະສື່ມວນຊົນທັງໝົດ. ປັດຈຸບັນມີປະມານ 2 ຕື້ຄົນນໍາໃຊ້ Facebook, ຖັດຈາກນັ້ນກໍແມ່ນ whatsApp ມີ 1,3 ຕື້ຄົນ, Messenger ມີ 1,2 ຕື້ຄົນ ແລະ ສຸດທ້າຍກໍແມ່ນ Instagram ມີ 700 ລ້ານຄົນ ທັງໝົດ ນັ້ນລ້ວນແຕ່ຂຶ້ນກັບບໍລິສັດແມ່ Facebook.
ເຟສບຸກ ໄດ້ກາຍເປັນສິ່ງທີ່ນິຍົມແຜ່ຫລາຍທົ່ວໄປໃນສັງຄົມ ເຊິ່ງມີດ້ານຕັ້ງໜ້າຫລາຍ ຢ່າງ: ສາມາດໃຫ້ຜູ້ນໍາໃຊ້ສະເໜີຕົນເອງ, ຂໍເປັນເພື່ອນຢ່າງບໍ່ມີພົມແດນ, ເປັນບ່ອນໃຫ້ຄົນເຮົາໄດ້ພົບປະກັນ, ສົ່ງຂ່າວ, ພົວພັນໂອ້ລົມກັນ, ສ້າງກຸ່ມ, ໂຄສະນາໃຫ້ສະໂມສອນ, ຫ້ອງຮຽນ, ບໍລິສັດ, ຊອກຫາວຽກເຮັດງານທໍາ, ໂຄສະນາ, ເຮັດທຸລະກິດ ແລະ ບັນເທີງ, ການມີເຄືອຂ່າຍທາງສັງຄົມເຟສບຸກນັ້ນ ໄດ້ສ້າງຄຸນຄາໃໝ່ຂຶ້ນມາມັນໄດ້ນໍາເອົາຜົນສໍາເລັດທາງດ້ານເສດ ຖະກິດ, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ການສຶກສາມີການຫັນປ່ຽນໃໝ່ ແລະ ຂົງເຂດອື່ນໆໃນຊີວິດສັງຄົມ.
ເປັນອັນແນ່ນອນແລ້ວວ່າ Facebook ກໍມີດ້ານຫຍໍ້ທໍ້ເຊັ່ນດຽວກັນ ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມອັນຕະລາຍທີ່ບໍ່ສາມາດຈະຮູ້ໄດ້ລ່ວງໜ້າຕໍ່ກັບຜູ້ນໍາໃຊ້. ຖ້າຫາກບໍ່ມີສະຕິຄວບຄຸມ, ຂາດຄວາມເປັນເຈົ້າການ. ຊີວິດຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ອາດຈະຖືກຄຸກຄາມ ໃນເມື່ອຫາກມີການສົ່ງຂໍ້ຄວາມທາງອີເມວ, ໂທລະສັບ, ວັນເດືອນປີເກີດ, ບ່ອນຢູ່, ບ່ອນເຮັດວຽກ, ໂອ້ລົມກັນ, ສົ່ງຈົດໝາຍ, ຮູບພາບ ຫຼື ເອກະສານຕ່າງໆໄປໃຫ້ເພື່ອນ. ມີຄວາມສ່ຽງຖືກຫລອກລວງທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ຈະບໍ່ມີຄວາມປອດໄພຕໍ່ຕົນເອງ ແລະ ຄອບຄົວ. ຈະຖືກພວກກຸ່ມຄົນບໍ່ດີສວຍໃຊ້ຊັກຈູງໃຫ້ ໄປໃນທາງທີ່ບໍ່ດີເຊັ່ນ: ຂີ້ລັກງັດແງະ, ປັ້ນເຈົ້າເອົາຂອງ, ຈັບເປັນຕົວປະກັນເພື່ອໄຖ່ເອົາເງິນ. ການໃຊ້ Facebook ນັ້ນ ຖ້າຫາກຜູ້ນໍາໃຊ້ບໍ່ເປັນເຈົ້າການກໍຈະເສຍສະຕິ ແລະ ຫລົງທາງ, ຈະຖືກເຂົາລັກເອົາບັນຊີ ແລ້ວ ສ້າງຊື່ປອມຂຶ້ນມາແລ້ວ ກໍຈະກາຍເປັນວ່າບໍ່ມີບຸກຄົນເປັນຕົວ ຕົນ ຫຼື ອາດຈະເປັນການສົ່ງຂໍ້ມູນຂ່າວສານຫລອກລວງບໍ່ມີຄວາມຈິງອອກໄປ, ເປັນພິດເປັນໄພ ເຮັດໃຫ້ເສຍຄວາມລັບຂອງຊາດ, ຂອງສໍານັກງານອົງການ ຮ້າຍແຮງໄປກ່ວານັ້ນກໍຈະກາຍ ເປັນຜູ້ທີ່ໃຫ້ການຮ່ວມໄມ້ຮ່ວມມືໃຫ້ກຸ່ມຄົນບໍ່ດີເພື່ອຕ້ານພັກ, ລັດຖະບານເຮົາກໍເປັນໄດ້.
