ໄທກັບບັນຫາອຸປະຕິເຫດທາງຖະໜົນ

ໂດຍ: ວິເສດ ສະແຫວງສຶກສາ   

ບົດທີ່ທ່ານພວມອ່ານຢູ່ ດຽວນີ້ຜູ້ຂຽນໄດ້ແປ ແລະ ຮຽບ ຮຽງມາຈາກໜັງສືພິມ ເດີເນເຊິນ (The Nation) ຂອງໄທສະ ບັບວັນທີ 24 ເດືອນກັນຍາປີນີ້, ເພື່ອບິແບ່ງກັບບັນດາ ທ່ານກ່ຽວ ກັບຜົນເສຍຫາຍຈາກອຸປະຕິເຫດຕາມທ້ອງຖະໜົນທີ່ສົ່ງຜົນ ກະທົບຕໍ່ເສດຖະກິດຂອງຊາດ ອ່ານແລ້ວຂໍໃຫ້ ທ່ານ ເອົາມາສົມ ທຽບກັບບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ ບ້ານເຮົາ.

+ ຄຳມ່ວນ 6 ເດືອນມີຜູ້ເສຍຊີວິດຍ້ອນອຸປະຕິເຫດຕາມທ້ອງຖະໜົນ 30 ກວ່າຄົນ2018/

+ ເສັ້ນທາງປະຫວັດສາດ 450 ປີ ຍັງມີຄວາມສ່ຽງເກີດອຸປະຕິເຫດ2018/

ຫົວຂໍ້ເດີມຂອງບົດຖ້າ ແປ ໃຫ້ໄດ້ຄວາມໝາຍຄົບຖ້ວນ ກໍ ແມ່ນ “ຫາກຄວາມປອດໄພ ຕາມທ້ອງຖະໜົນດີຂຶ້ນ ຈີດີພີ ຂອງໄທ ກໍຈະເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 22%” ນີ້ຄືຫົວຂໍ້ທີ່ໄດ້ຮັບການ ພິສູດຈາກທະນາຄານໂລກ.

ເນື້ອໃນຂອງບົດຂຽນວ່າ ຖ້າຕົວເລກການເສຍຊີວິດ ແລະ ບາດເຈັບຈາກອຸປະຕິ ເຫດຕາມທາງຖະໜົນຫລຸດ ລົງ 50% ແລະ ຄວາມປອດໄພ ຂອງເສັ້ນທາງຢູ່ໃນລະດັບ ເປັນ ທີ່ພໍໃຈໃນໄລຍະ 24 ປີ ເສດ ຖະກິດຂອງໄທກໍຈະຂະຫຍາຍ ຕົວຂຶ້ນ 22%, ຍ້ອນວ່າ ຄົນໜຸ່ມ ໃນໄວອອກແຮງງານຈະມີຊີ ວິດຢູ່ ດົນເພື່ອປະກອບສ່ວນ ສ້າງຄວາມສົມບູນພູນສຸກໃຫ້ ແກ່ປະເທດ.

ແຕ່ສະພາບຕົວຈິງພັດບໍ່ ເປັນແນວນັ້ນ, ອຸປະຕິເຫດຕາມ ເສັ້ນທາງແມ່ນສາເຫດກົກທີ່ ເຮັດໃຫ້ພົນລະເມືອງໄທໃນໄວ ໜຸ່ມ-ໄວອອກແຮງງານລົ້ມຕາຍ ແລະ ບາດເຈັບຫລາຍທີ່ສຸດ.

ຜູ້ເຄາະຮ້າຍເຫລົ່ານີ້ມີອາ ຍຸລະຫວ່າງ 15 ຫາ 29 ປີ ເຊິ່ງ ເປັນໄວອອກແຮງງານທີ່ສຳ ຄັນຍິ່ງ.
ສະຖິຕິຂອງທາງການໄທຊີ້ອອກວ່າ 3 ໃນ 4 ຄົນໃດທີ່ຕົກ ເປັນເຫຍື່ອຂອງອຸປະຕິເຫດ ນັ້ນແມ່ນຊາຍ ໜຸ່ມທີ່ເປັນກຳ ລັງແຮງໃນການພັດທະນາ ເສດຖະກິດຂອງປະເທດ ແລະ ຫາລ້ຽງຄອບຄົວ.

ໃນປີ 2017 ອຸປະຕິເຫດ ທາງຖະໜົນໄດ້ຂ້າຊີວິດຄົນ ໄທຈຳນວນ 15.256 ຄົນໃນ ນັ້ນເກືອບ 79% ແມ່ນຊາຍ ໜຸ່ມ ອາຍຸແຕ່ 16-25 ປີ.
ທ່ານ ດີແພນໂບດ (Dipan Bose) ນັກຄົ້ນຄວ້າ ຂອງທະນາຄານໂລກດ້ານ ຄວາມປອດໄພໃນການ ໃຊ້ ຖະໜົນມີຄວາມເຫັນກ່ຽວ ກັບບັນຫານີ້ວ່າສັງຄົມໄທ ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຢ່າງ ມະຫາສານຈາກການປັບປຸງ ຄວາມປອດໄພຕາມເສັ້ນທາງ ໃຫ້ດີຂຶ້ນຕົວຢ່າງຖ້າຫາກສາ ມາດຫລຸດຈຳນວນຄົນເສຍຊີ ວິດຈາກອຸປະຕິເຫດລົງໄດ້ເຄິ່ງໜຶ່ງແຕ່ໄລຍະປັດຈຸບັນຫາປີ 2038 ກໍຈະສາມາດຊ່ວຍຊີ ວິດຄົນ ໄດ້ເຖິງ 138.168 ຄົນ ແລະ ກໍແມ່ນແຮງງານຂອງ ຄົນຈຳພວກນີ້ລະທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ ປະເທດໄທມີລາຍຮັບເພີ່ມ ຂຶ້ນປະມານ 22,2% ທຽບກັບ ຈີດີພີ ໃນປີ 2014.

ດັ່ງນັ້ນປະເທດໄທກໍຄືບັນດາປະເທດທີ່ມີລາຍຮັບປານ ກາງຈິ່ງຄວນຖືຄວາມປອດໄພຕາມທ້ອງຖະໜົນເປັນວຽກ ບູລິມະສິດ.
ທ່ານ ດີແພນໂບດມີຄວາມ ເຫັນວ່າເພື່ອເຮັດໃຫ້ການສັນ ຈອນຕາມເສັ້ນທາງມີຄວາມ ປອດໄພ ນັ້ນກ່ອນ ອື່ນໝົດຕ້ອງ ປັບປຸງພື້ນຖານໂຄ່ງລ່າງສົ່ງ ເສີມການນຳໃຊ້ລົດໂດຍສານ ສາທາລະນະ ແລະ ຊຸກຍູ້ສົ່ງ ເສີມໃຫ້ຄົນຍ່າງ ຫລື ໃຊ້ລົດ ຖີບຫລາຍຂຶ້ນແທນການຂັບ ລົດໃຫຍ່.

ຕາມສະຖິຕິຂອງອົງການອະນາໄມໂລກ, ເສັ້ນທາງຂອງ ໄທມີຄວາມເປັນອັນຕະລາຍໃນ ລະດັບທີ່ສອງ ຂອງໂລກ, ມີ ຄົນເສຍຊີວິດຍ້ອນອຸປະຕິເຫດ ຈຳນວນ 36 ຄົນໃນແຕ່ລະ 1 ແສນຄົນ, ໃນແຕ່ລະປີມີຜູ້ເສຍ ຊີວິດໂດຍສະເລ່ຍ 24.000 ຄົນ ເທົ່າກັບ 66 ຄົນຕໍ່ວັນອັນໄດ້ເຮັດ ໃຫ້ ຈີດີພີ ສູນເສຍໄປເຖິງ 3%.

ຢູ່ລາວເຮົາເດ ລອງບວກ ລົບຄູນຫານເບິ່ງວ່າພວກເຮົາ ສູນເສຍທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຍ້ອນອຸປະຕິເຫດຫລາຍປານ ໃດ, ຢ່າລືມວ່າໄທນັ້ນມີພົນລະ ເມືອງຫລາຍກວ່າລາວເຮົາ ປະມານ 10 ເທົ່າ./.