ບົດຮຽນຊີວິດທີ່ ທ່ານ ກິນິມ ພົນເສນາ ປະໄວ້ໃຫ້ພວກເຮົາ

ໂດຍ: ຈານແຫຍ່   

ວັນທີ 1 ເມສາປີນີ້ ເມື່ອ 55 ປີຜ່ານມາ, ທ່ານ ກິນິມ ພົນເສນາ, ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານປະສົມສາມ ຝ່າຍຖືກເພັດສະຄາດທີ່ເປັນ ໄມ້ມືຂອງພວກປະຕິການຂວາຈັດລົວປືນສັງຫານຈົນ ທ່ານ ເສຍຊີວິດ ຄາທີ່ ເວລາກັບມາຮອດເຮືອນ ພາຍຫລັງເຂົ້າຮ່ວມ ງານລ້ຽງລະ ລຶກວັນເຊັນສັນຍາເຊີແນວຄົບ ຮອບ 1 ປີ.
ສ່ວນປ້າໄພບູນ, ຄູ່ຊີວິດຂອງ ທ່ານ ກິນິມກໍໄດ້ຮັບບາດເຈັບ ສາຫັດຂັ້ນຊີວິດແຂວນຢູ່ເສັ້ນ ດ້າຍ. ການຄາດຕະກຳໂຫດໃນ ຄ່ຳຄືນວັນທີ 1 ເມສາປີ 1963 ໄດ້ເຮັດໃຫ້ປະເທດຊາດເສຍລັດ ຖະບຸລຸດ ສຳຄັນຂັ້ນຫົວແຖວຄົນ ໜຶ່ງໃນພາລະກິດສ້າງສັນຕິ ພາບຄວາມປອງດອງ ແລະ ຄວາມຜາສຸກຂອງປະຊາຊົນ ລາວທັງຊາດ.

ທ່ານ ກິນິມ ແມ່ນນັກປັນ ຍາຊົນ ປະຕິວັດທີ່ກະໂດດ ເຂົ້າເວ ທີການເມືອງແຕ່ອາຍຸຍັງໜຸ່ມ ແໜ້ນ. ທ່ານ ຮັບໜ້າທີ່ເປັນເຈົ້າ ແຂວງຕອນອາຍຸ 30 ປີ ກວ່າໆ, ເປັນລັດຖະມົນຕີຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານເປັນກາງ (ໃນປີ 1960) ເມື່ອອາຍຸ 49 ປີ, ເປັນ ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານປະສົມ 3 ຝ່າຍ ໃນປີ 1962 ໃນອາຍຸ 51 ປີ ແລະ ຖືກຄາດຕະກຳເມື່ອອາຍຸຍັງບໍ່ເຕັມ 52 ປີ ຢ່າງສົມບູນ.

ຜູ້ຂຽນໄດ້ອ່ານປຶ້ມ “ຊີວິດ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງ ທ່ານ ກິນິມ ພົນເສນາ” ທີ່ສັງລວມເອົາ ຄຳເຫັນບັນດາຜູ້ນຳພັກ-ລັດບຸກ ຄົນໃກ້ສິດ ແລະ ສະມາຊິກຄອບ ຄົວຂອງ ທ່ານ ກິນິມ ພົນເສນາ ທີ່ເວົ້າກ່ຽວກັບຊີວິດ ແລະ ການ ເຄື່ອນໄຫວຂອງເພິ່ນຢ່າງລະ ອຽດ, ນອກນັ້ນກໍ ຍັງໄດ້ອ່ານ ປຶ້ມ ບັນທຶກກອງປະຊຸມສະພາຜູ້ ແທນ ລາສະດອນ ປະຈຳປີ 1957 ທີ່ ສັງລວມເອົາຄຳເວົ້າເດັດໆ ຂອງ ທ່ານ ກິນິມ ໃນຖານະທີ່ເປັນ ຜູ້ ແທນ ແຂວງອັດຕະປື ທັງເປັນ ຫົວ ໜ້າພັກສັນຕິພາບ ເປັນກາງ- ພັກຝ່າຍຄ້ານໃນສະພາ. ຕໍ່ໄປ ແມ່ນບາງຈຸດທີ່ກິນໃຈຂ້າ ພະເຈົ້າ ແຮງທີ່ແກະມາຈາກສອງແຫລ່ງ ເອກະສານດັ່ງກ່າວ
1 ເວລາ ເປັນເຈົ້າແຂວງ ຫົວພັນ, (1949-1951) ທ່ານ ກິນິມ ໄດ້ຊີ້ນຳໃຫ້ປະຊາຊົນຮູ້ວິທີ ຫລົບຫລີກການ ເສຍສ່ວຍໃຫ້ ພວກລ່າຫົວເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ, ທ່ານ ໄດ້ລົບລ້າງລະບອບ ກວ່າງລາມ (ລະບອບອາດຍາເຈົ້ານາຍຂູດຮີດ ປະຊາຊົນ ແບບຂ້າທາດ) ແລະ ພິເສດສຸດໆ ທ່ານ ໄດ້ມີວິທີ ແສນສະຫລາດ ເພື່ອຊ່ວຍຊາວ ໜຸ່ມ ຊາຍສະກັນໃຫ້ລອດພົ້ນ ຈາກການຖືກເກັບເກນໄປ ເປັນ ທະຫານຕາຍຕາງ ນາຍຝຣັ່ງ ແລະ ລູກແຫລ້ງ.

ຄື ທ່ານ ໄດ້ແນະນຳໃຫ້ອຳ ນາດການປົກຄອງແຕ່ລະເມືອງສັງລວມລາຍຊື່ຊາວໜຸ່ມຂີ້ໝາກ ເຫລືອງ, ຊາວໜຸ່ມຕິດຢາອ່ອນ ເພຍເສຍແຮງ ເຂົ້າບັນຊີເປົ້າ ໝາຍເກັບເກນເປັນທະຫານ. ສ່ວນຊາວໜຸ່ມທີ່ແຂງແຮງ, ສຸ ຂະພາບດີນັ້ນໃຫ້ໄປລີ້ຊ່ອນປ່ອນ ຕົວຢູ່ປ່າ. ເວລາຮອດຍາມເກັບ ເກນຕົວຈິງກໍໄດ້ມີການກວດສຸ ຂະພາບ ຊາວໜຸ່ມຂີ້ໝາກເຫລືອງ ຈຳນວນ 167 ຄົນຢູ່ຄ້າຍທະ ຫານຝຣັ່ງ. ສຸດທ້າຍກໍເລືອກໄດ້ ພຽງຄົນດຽວອ່ານຮອດຈຸດນີ້ ແລ້ວ, ຜູ້ຂຽນຄິດຮອດນິທານ ຊຽງໝ້ຽງຕອນ “ຫົວລ້ານຊົນ ກັນ” ເລື່ອງມີຢູ່ວ່າ ທ່ານ ພະຍາ ໄດ້ເອີ້ນຊຽງໝ້ຽງໄປ ປຶກສາ ເພາະພະຍາຫົວເມືອງອື່ນ ທ້າ ເອົາຄົນຫົວລ້ານມາຊົນກັນ, ຖ້າ ເມືອງໃດບໍ່ຊະນະກໍຈະຕ້ອງເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຂອງຝ່າຍມີໄຊ. ຊຽງໝ້ຽງກໍເລີຍອອກກົນອຸບາຍໃຫ້-ເອົາງິ້ວມາຝັ້ນ ເປັນເຊືອກຂະ ໜາດລຳແຄ່ງ, ເບິ່ງຄືເຊືອກໜັງ ແລ້ວມັດຄົນຫົວລ້ານທີ່ຈະສູ້ກັບ ຄົນຫົວລ້ານເມືອງອື່ນໆ.
ຫລັງຈາກນັ້ນກໍເອົາພວກ ຫົວລ້ານລົງສູ່ສະໜາມ ນັກແຂ່ງ ຫົວລ້ານຂອງຊຽງໝ້ຽງທຳທ່າຟຶດ ໄປຟຶດມາ ຈົນເຊືອກ (ເຊືອກ ງິ້ວ) ຂາດເປັນປຸຍ, ພໍເຫັນແນວ ນັ້ນ ບັນດາຫົວລ້ານຝ່າຍຕໍ່ສູ້ກໍ ໃຈອ່ອນເພາະເຫັນວ່າ ຫົວລ້ານ ຝ່າຍຊຽງໝ້ຽງແຂງແຮງ, ຂະ ໜາດເຊືອກໜັງສ່ຳລຳແຄ່ງ ກໍຍັງ ຂາດ. ສຸດທ້າຍກໍເລີຍບໍ່ຂໍສູ້ ເປັນ ອັນວ່າພ່າຍແພ້ໄປໃນຕົວເລີຍ.

ບົດຮຽນນີ້ຊີ້ອອກວ່າ ທ່ານ ກິນິມ ມີຄວາມສະຫລາດ ເປັນພິ ເສດ. ທ່ານ ຮູ້ເລືອກໃຊ້ວິທີຕໍ່ສູ້ຄື “ຖ້າບໍ່ໄດ້ດ້ວຍເລ່ກໍເອົາດ້ວຍກົນ, ບໍ່ໄດ້ດ້ວຍມົນກໍເອົາດ້ວຍຄາຖາ!”
2. ໃນປີ 1957 ຕອນ ທ່ານ ກິນິມເປັນສະມາຊິກສະພາ ຜູ້ ແທນລາສະດອນນັ້ນ ໄດ້ມີກອງ ປະຊຸມສະພາຊຸດທີ 3 ປະຈຳປີທີ 2 (ຂອງຊຸດ) ໃນນັ້ນມີກອງ ປະ ຊຸມສະໄໝສາມັນ 32 ຄັ້ງ, ສະໄໝ ວິສາມັນ 4 ຄັ້ງ.

ຂໍໃຫ້ຜູ້ອ່ານເຂົ້າໃຈວ່າ ກອງ ປະຊຸມຂອງສະພາໃນເວລານັ້ນ ຕ່າງກັບເວລານີ້. ກອງປະຊຸມ ສະ ໄໝສາມັນ ແລະ ວິສາມັນນັ້ນ ແມ່ນເຈົ້າຊີວິດ ຫລື ຜູ້ຕາງໜ້າ ມາ ເປີດໃຫ້ຈາກນັ້ນ ຈຶ່ງຈັດວາລະ ກອງປະຊຸມເປັນຄັ້ງໆ ໄປກອງ ປະຊຸມສະພາໃນປີ 1957 ນັ້ນມີ ຄວາມສຳຄັນຫລາຍ, ເພາະເປັນ ປີໂຮມລາວຄັ້ງທີ 1, ມີການລົງຄະ ແນນໃຫ້ ຫລື ບໍ່ໃຫ້ຄວາມ ໄວ້ວາງ ໃຈລັດຖະບານຫລາຍຊຸດ (ລັດ ຖະບານສະເດັດເຈົ້າ ສຸວັນນະ ພູມາ, ທ່ານ ບົງ ສຸວັນນະວົງ, ທ່ານ ກະຕ່າຍໂດນ ສະສຸຣິດ ແລະ ລັດຖະບານປະສົມຂອງສະເດັດ ເຈົ້າສຸວັນນະພູມາ ໃນເດືອນຕຸລາ ປີ 1957).

ນອກຈາກກອງປະຊຸມສະ ໄໝສາມັນ ແລະ ວິສາມັນແລ້ວ ກໍຍັງມີກອງປະຊຸມກຳມາທິການ, ກອງປະຊຸມນັດພິເສດ ເຊິ່ງລວມ ແລ້ວມີກວ່າ 60 ຄັ້ງ. ກອງປະຊຸມ ແຕ່ລະຄັ້ງນັ້ນມີຜູ້ແທນ ຂາດແຕ່ 1-17 ຄົນ, ແຕ່ສຳລັບ ທ່ານ ກິ ນິມແລ້ວເພິ່ນບໍ່ຂາດຈັກກອງ ປະ ຊຸມເລີຍ, ການອອກຄຳເຫັນ ຂອງ ເພິ່ນກໍກະທັດຮັດ, ຕົງຫົວຂໍ້ຂອງ ເນື້ອໃນ ເວລາສຳລັບການອອກ ຄຳເຫັນ ແມ່ນ 15 ນາທີ, ແຕ່ທ່ານ ກິນິມ ໃຊ້ເວລາອອກຄຳເຫັນສູງ ສຸດບໍ່ເຄີຍກາຍ 10 ນາທີ ແລະ ທ່ານ ເປັນຜູ້ແທນຄົນດຽວທີ່ບໍ່ ຖືກປະທານສະພາໄລ່ລົງຍ້ອນ ເວົ້າກາຍເວລາ.
ນີ້ຄືສ້ຽວໜຶ່ງຂອງຕູ້ບົດຮຽນ ຂອງທ່ານ ກິມິນ ພົນເສນາ ທີ່ຂ້າ ພະເຈົ້າຖືວ່າ “ພິລຶກ!” ອີຫລີ ຄຸນ ສົມບັດດັ່ງກ່າວ ຂອງທ່ານ ກິນິມ ພົນເສນາ ນັ້ນພວກເຮົາສາມາດ ນຳໃຊ້ແຫຍ່ ສະຕິຕົນເອງໄດ້ດີ ທີ່ສຸດ.

+ ຄະນະກໍາມະທິການແມ່ນໍ້າຂອງສາກົນຮ່ວມແລກປ່ຽນບົດຮຽນຢູ່ລາວ

+ ມູນເຊື້ອຂອງພັກກັບພາລະກຳປະຫວັດສາດຂອງຊາດ