ແຂວງຫົວພັນດິນແດນວິລະຊົນ

ແຂວງຫົວ ພັນເປັນ ແຂວງ ພູດອຍຕັ້ງຢູ່ທາງພາກຕາເວັນ ອອກສ່ຽງເໜືອຂອງປະເທດ ເຊິ່ງ ມີເນື້ອທີ່ປະມານ 16.500 ກິໂລ ຕາແມັດ ແລະ ມີຊາຍແດນຕິດ ກັບປະເທດຫວຽດນາມ, ແຂວງ ຫຼວງພະບາງ ແລະ ແຂວງຊຽງ ຂວາງ. ແຂວງຫົວພັນມີພົນລະ ເມືອງທັງໝົດປະມານ 3 ແສນ ກວ່າຄົນ, ປະກອບດ້ວຍຫຼາຍຊົນ ເຜົ່າເຊັ່ນ: ລາວລຸ່ມ, ໄທຂາວ, ໄທ ແດງ, ໄທເໜືອ, ໄທນ້ອຍ, ມົ້ງ, ຂະມຸ…..,ແຂວງຫົວພັນປະ ກອບ ດ້ວຍ10ເມືອງຄື: ເມືອງຊໍາເໜືອ, ເມືອງຊຽງຄໍ້, ເມືອງຮ້ຽມ, ເມືອງ ວຽງໄຊ, ເມືອງຫົວເມືອງ, ເມືອງ ຊໍາໃຕ້, ເມືອງສົບເບົາ, ເມືອງ ແອດ, ເມືອງກວັນ ແລະ ເມືອງ ຊ່ອນ.  ແລະ ເປັນແຂວງໜຶ່ງທີ່ ມີສິລະປະທ້ອງຖິ່ນອັນເປັນເອກະລັກ ສະເພາະຂອງຕົນກໍຄືການ ເສື່ອນ(ທ່ອງກາບກອນ), ການ ຂັບລໍາຊໍາເໜືອ ແລະ  ຂັບຊໍາໃຕ້ ພ້ອມທັງເປັນ ແຂວງທີ່ມີອາຫານພື້ນເມືອງທີ່ມີຊື່ສຽງ ແລະ ເປັນ ເອກະລັກສະເພາະຫລາຍຢ່າງ ເຊັ່ນ: ແຈ່ວປາບໍ້າ, ແກງໜໍ່ລັນ, ແກງໜໍ່ຂົມ ແລະ ໜັງແຊ່ເພ້ຍ. ນອກຈາກນັ້ນແລ້ວ, ປະຊາຊົນ ແຂວງຫົວພັນເຄີຍມີມູນເຊື້ອດຸ ໝັ່ນຂະຫຍັນ ພຽນ ແລະ ມີສີມື ທາງດ້ານການຕໍ່າຫູກເຂັນຝ້າຍ ຜະລິດສິ້ນໄໝມ້ອນທີ່ມີລວດລາຍອັນງົດງາມ, ໂດດເດັ່ນ ແລະ ປາ ນີດທີ່ສຸດ.

ແຂວງຫົວພັນ ເປັນແຂວງ ທີ່ອຸດົມ ສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະ ຍາກອນທໍາມະຊາດ ມີພູຜາອັນ ສູງ ຊັນຍາວຢຽດສຸດ ຊົ່ວສາຍ ຕາເຊິ່ງຖືກອອ້ມຮອບຕົວເມືອງ ລຽນເປັນຖັ້ນເປັນແຖວ ໂດຍຖືກ ປົກຄຸມຫຸ້ມຫໍ່ໄປດ້ວຍປ່າໄມ້ອັນ ກວ້າງໃຫຍ່ໄພສານທີ່ຂຽວງາມອຸ່ມທຸ່ມເຮັດໃຫ້ອາກາດເຂດຊໍາ ເໜືອມີຄວາມປອດໂປ່ງ ແລະ ຊຸ່ມ ເຢັນຕະຫລອດ ປີນອກຈາກນັ້ນ ແລ້ວແຂວງຫົວພັນຍັງອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍສະຖານທີ່ທ່ຽວຊົມ ຫລາຍແຫ່ງບໍ່ວ່າຈະເປັນສະ ຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທາງດ້ານ ປະ ຫວັດສາດ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທໍາມະຊາດ, ທີ່ໂດດເດັ່ນ ແລະ ມີຊື່ສຽງເໝາະສໍາລັບ ນັກທ່ອງ ທ່ຽວທຸກຄົນທີ່ຢາກມາທ່ຽວຊົມ ດິນແດນວິລະຊົນແຫ່ງນີ້ ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນ:ຊົມວິວຕົວເມືອງຊໍາເໜືອ, ສວນແກ້ວຫຼັກເມືອງ, ສວນສັນ ຕິພາບຫົວພັນກວາງນິງ, ວັດສີ ບຸນເຮືອງໄຊຍະຣາມ, ວັດໂພໄຊ ຊະນະຣາມ, ບໍ່ນໍ້າອຸ່ນນາເມືອງ, ບໍ່ນໍ້າຮ້ອນວຽງທອງ, ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າແອດພູ ເລີຍ, ຕາດສະເຫຼີຍ, ສວນອຸທິ ຍານຫີນຕັ້ງ, ບ້ານຫັດຖະກໍາຕໍ່າຫູກບ້ານນາສາລາ, ຖໍ້ານົກ ແອ່ນ,ຕາດນໍ້ານົ່ວ ແລະ ບັນດາ ຖໍ້າປະ ຫວັດສາດຂອງທ່ານຜູ້ ນໍາຫລາຍທ່ານຈາກນັ້ນ, ແລ້ວ ແຂວງຊໍາເໜືອຈຶ່ງໄດ້ມີຄໍາຂວັນ ປະຈໍາແຂວງຂອງຕົນ ເອງທີ່ມີ ເນື້ອໃນວ່າ: ງົດງາມພູຜາ ນໍ້າ ມ່າສ່ອງໃສວຽງໄຊປະຫວັດ ສາດຜ້າໃໝຊໍາໃຕ້ຫີນຕັ້ງຫົວ ເມືອງຖິ່ນ ພູສາມເສົ່າຄົກເຂົ້ານໍ້າ ລິນແຜ່ນດິນວິລະຊົນ.  ທັງໝົດ ເຫຼົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງກາຍເປັນແຂວງ ທີ່ມີ ສາຍານາມໄວ້ວ່າ: ແຂວງຫົວ ພັນດິນແດນວິລະຊົນ. ເຊິ່ງມີ ຫຼາຍໆ ທ່ານອາດຈະໄດ້ ໄປທ່ຽວ ຊົມ ແລະ ຮູ້ຈັກຄຸ້ນເຄີຍມາແລ້ວ, ແຕ່ກໍຍັງມີຫຼາຍໆທ່ານທີ່ຍັງບໍ່ ທັນມີໂອກາດໄດ້ໄປທ່ຽວໄປຊົມຄວາມອຸດົມສົມບູນ ແລະ ຄວາມ ສວຍສົດງົດງາມ ອັນເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງແຂວງຫົວພັນ ທີ່ແທ້ຈິງນັ້ນ.

ດັ່ງກາບກອນທີ່ໄດ້ພັນລະນາໄວ້:

*   ໃຜໄດ້ມາເຂດແຄ້ວນ        ແດນຖິ່ນດິນຫົວພັນ
ບັນດາຖໍ້າທ່ານຜູ້ນໍາ                ບ່ອນທີ່ເຄີຍເນົາຢັ້ງ
ປາງສົງຄາມຄາວກີ້                ບ່ອນກໍ້າບັງລີ້ຊ່ອນ
ບ່ອນເຮັດວຽກເຂດທີ່ໝັ້ນ          ດິນແດນກໍ້າທ່ານຜູ້ນໍາ  ງາມເດ.
*  ໃຜໄດ້ໄປທ່ຽວຫຼິ້ນ           ແດນຖິ່ນວິລະຊົນ
ມີສະຖານທີ່ທ່ຽວຊົມ                ຫຼາກຫຼາຍເຫຼືອລໍ້າ
ຫາກິນແຈ່ວປາບໍ້າ                   ຂັບຊໍາເໜືອຫຼິ້ນມ່ວນ
ຫອມຫວນໜັງແຊ່ເພ້ຍ              ໄດ້ກິນແລ້ວແມ່ນຖືກໃຈ ແທ້ໄດ໋
* ໄປກິນແກງໜໍ່ໄມ້             ໃຫ້ສົມດັ່ງໃຈປອງ
ແກງໜໍ່ລັນໜໍ່ຂົມ                    ສົມພະໄທຈິງແທ້
ແວ່ຊົມຫັດຖະກໍາຕໍ່າສິ້ນ            ນາສາລາເຂດຖິ່ນ
ຜະລິດສິ້ນໄໝມ້ອນ                 ສະອອນແທ້ແສນງົດງາມ ແທ້ເດ.

ໂດຍ: ຊາຍພະເນຈອນ