ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ຜູ້ນຳທີ່ແສນເຄົາລົບຮັກຂອງປວງຊົນລາວທັງຊາດ
ທ່ານ ປະທານ ໄກສອນ ພົມ ວິຫານ ແມ່ນວິລະບູລຸດທີ່ກໍ່ຕັ້ງ ເຮັດການປະຕິວັດ, ສ້າງຕັ້ງພັກ, ກອງທັບປະຊາຊົນລາວໃນຍຸກສະ ໄໝຜ່ານມາ ກໍຄືປັດຈຸບັນອັນມີ ໝາກຜົນ ຕົວຈິງໃນທຸກດ້ານ. ທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມວິ ຫານ ໄດ້ກຳເນີດໃນຄອບຄົວ ຖານະພໍ່ເປັນຂ້າລາຊະການ, ແມ່ ເປັນຊາວນາ ທີ່ບ້ານນາເຊັງ ເມືອງຄັນທະບູລີ ແຂວງສະຫວັນ ນະເຂດ ເມື່ອວັນທີ 13 ທັນວາ 1920, ປີ 1943 ຮຽນຈົບຊັ້ນອຸ ດົມເປັນພາສາຝຣັ່ງ ແລ້ວໄປ ຮຽນຕໍ່ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລກົດ ໝາຍ ທີ່ຮ່າໂນ້ຍ ສສ ຫວຽດ ນາມ. ເດືອນທັນວາ 1944 ໄດ້ ເຂົ້າຮ່ວມສະມາຄົມຊາວໜຸ່ມກູ້ ຊາດຕ້ານກັບຈັກກະພັດຝຣັ່ງ ແລະ ຍີ່ປຸ່ນທີ່ມາຮຸກຮານອິນດູຈີນ. ນັບແຕ່ເດືອນ 3/12/1946 ທ່ານ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມເຮັດວຽກຕິດຕໍ່ ລາວ- ຫວຽດນາມ ແມ່ນອົງການເຕົ້າ ໂຮມ: ຫວຽດນາມ-ລາວ-ກຳປູ ເຈຍ ທີ່ຮ່າໂນ້ຍ ເພື່ອເຄື່ອນໄຫວ ຕໍ່ສູ້. ວັນທີ 27/2/1948 ສູນກາງ ພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນນຳໂດຍທ່ານປະທານ ໂຮ່ຈີມິງ ຜູ້ນຳ ແສນເຄົາລົບຮັກຂອງພັກ-ລັດ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ລາວ, ກຳປູເຈຍ. ໄດ້ຕົກລົງສ້າງຕັ້ງ ກອງຕະລຸມບອນຂອງອິນດູຈີນ.
+ ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ຜູ້ສ້າງປະຫວັດສາດໜ້າໃໝ່
+ ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ຫວນຄືນມູນເຊື້ອວັນຊາດ ແລະ ວັນຄ້າຍວັນເກີດ ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ
ທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມ ວິຫານ ໄດ້ຖືກມອບໝາຍໃຫ້ເປັນ ຫົວໜ້າກອງຕະລຸມບອນເຂດ ແຄວ້ນລາວເໜືອ ມີໜ້າທີ່ກໍ່ສ້າງ ຮາກຖານການເມືອງຂອງການປະຕິວັດ, ຈັດຕັ້ງກຳລັງປະກອບ ອາວຸດ, ສ້າງຖານທີ່ໝັ້ນຢູ່ເຂດ ຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງ ລາວ. ທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມ ວິຫານ ໄດ້ເອົາບໍລິເວນເຂດສັນ ພູລາວຮຸ່ງພຽງສາ, ໜອງນ້ຳຜາ ຫລວງ ເຂດເມືອງຊຽງຄໍ້ ແຂວງ ຫົວພັນ ເປັນເຂດໃຈກາງທີ່ໝັ້ນ ໃນການເຄື່ອນໄຫວຕໍ່ສູ້ກັບຈັກກະ ພັດຝຣັ່ງທີ່ມາຮຸກຮານ. ວັນທີ 6/1/1949 ທ່ານປະທານ ໄກ ສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ຮັບເຂົ້າເປັນ ສະມາຊິກພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນຢ່າງເປັນທາງການ ໂດຍປະຕິບັດ ຕາມມະຕິຂອງສູນກາງພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນ.
ໃນການເຄື່ອນໄຫວປະຕິວັດ ສ້າງຕັ້ງກອງທັບລາວອິດສະຫລະ ຂຶ້ນໃນວັນທີ 20/1/1949 ຢ່າງ ເປັນທາງການ, ທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ຖືກແຕ່ງ ຕັ້ງເປັນຜູ້ບັງຄັບບັນຊາການສູງ ສຸດ ແລະ ນັບແຕ່ມື້ນັ້ນມັນເປັນມື້ ຕົ້ນກຳເນີດຂອງກອງທັບປະ ຊາຊົນປະຕິວັດລາວໃນປັດຈຸບັນນັບແຕ່ມື້ນັ້ນມາຮອດປັດຈຸບັນ, ວັນທີ 11-19/2/1951 ທ່ານປະ ທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ໄດ້ເຂົ້າ ຮ່ວມກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຂອງພັກ ກອມມູນິດອິນດູຈີນທີ່ຫວຽດ ນາມ, ກອງປະຊຸມໄດ້ວິໄຈຄົ້ນ ຄວ້າສະພາບການ, ສະຖານະ ການ, ການຂະຫຍາຍຕົວສຸກ ງອມຂອງແຕ່ລະປະເທດ, ກອງ ປະຊຸມຈຶ່ງມີມະຕິຕົກລົງໃຫ້ລາວ, ກຳປູເຈຍຈັດຕັ້ງພັກຂອງໃຜ ມັນຂຶ້ນ. ວັນທີ 22/3/1955 ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ ຂອງນັກປະຕິ ວັດລາວໄດ້ໄຂຂຶ້ນຢ່າງເປັນທາງການໃນເຂດທີ່ໝັ້ນແຂວງຫົວ ພັນ, ມີ 27 ສະຫາຍ ຕາງໜ້າໃຫ້ ແຕ່ລະເຂດເຂົ້າຮ່ວມ, ກອງປະຊຸມ ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າວິໄຈສະພາບການ ສະຖານະການຢ່າງຮອບດ້ານ. ໄດ້ສ້າງຕັ້ງພັກປະຊາຊົນປະ ຕິວັດລາວຂຶ້ນ ມີ 5 ສະຫາຍເປັນ ກຳມະການສູນກາງພັກ, ໄດ້ ເລືອກເອົາທ່ານປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ເປັນເລຂາທິການ ໃຫຍ່ຂອງພັກທັງເປັນຜູ້ບັນຊາ ການທະຫານສູງສຸດ. ກອງ ທັບລາວອິດສະຫລະໄດ້ວາງຄຳຂວັນ: “ສັນຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວັດທະ ນາຖາວອນ” ແລະ ວາງແນວ ທາງການເມືອງອອກຄື: “ປັບ ປຸງກໍ່ສ້າງຂະຫຍາຍກຳລັງປະ ກອບອາວຸດປະຕິວັດ, ປຸກລະດົມ ຂະບວນການ ສົງຄາມກອງ ຫລອນ, ຂະຫຍາຍຖານທີ່ໝັ້ນ ປະຕິວັດ, ເປີດບັ້ນຮົບການໂຈມ ຕີສັດຕູສົມທົບບັ້ນຮົບປົດປ່ອຍ ດຽນບຽນຟູຢູ່ຫວຽດນາມ”. ຈາກນັ້ນການ ປະຕິວັດລາວມີ ບາດລ້ຽວປະຫວັດສາດທີ່ສຳຄັນ ຍິ່ງໃຫຍ່ເຕົ້າໂຮມຄວາມສາມັກ ຄີຢ່າງກວ້າງຂວາງໄປທົ່ວປະ ເທດກາຍເປັນອານາເຂດລັດ ໜຶ່ງທີ່ຂະຫຍາຍຕົວເຂັ້ມແຂງ ຮອບດ້ານພາຍໃຕ້ການນຳພາ ຂອງພັກ, ກຳລັງປະກອບອາ ວຸດກໍໄດ້ເຕີບໃຫຍ່ຂະຫຍາຍຕົວ ຢ່າງກວ້າງຂວາງ, ວ່ອງໄວແຜ່ ຂະຫຍາຍໄປທົ່ວປະເທດ, ຍິ່ງ ຕີຍິ່ງໄດ້ຮັບໄຊຊະນະຕະຫລອດມາຈົນເຮັດໃຫ້ສັດຕູປະລາໄຊ ຫລາຍບັ້ນຮົບໃຫຍ່ທີ່ສຳຄັນ ບັ້ນຮົບປົດປ່ອຍເຂດຊຳເໜືອ, ຊຽງຂວາງ, ເມືອງໄຊ, ນ້ຳທາ, ຜາທີ່, ນ້ຳບາກ, ກູ້ກຽດ, ປາບ ພວກປຸ້ນບັ້ນຮົບໃຫຍ່ເຂດກາງ ເຂດໃຕ້, ບັ້ນຮົບໃຫຍ່ສຸດທ້າຍ ລາມເຊີນ 719 ທາງເລກ 9 ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ທົ່ວປະ ເທດລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະຕະຫລອດມາ ສາມາດປົດປ່ອຍທົ່ວ ປະເທດ ແລະ ສ້າງຕັ້ງເປັນປະ ເທດສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິ ປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ໃນວັນທີ 2/12/1975.
ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວແມ່ນກຳເນີດມາຈາກລູກຮັກ ຫລານແພງຂອງຊົນເຜົ່າລາວ, ເປັນຜູ້ເຝິກຝົນຫລໍ່ຫລອມກໍ່ສ້າງ ຕົນໃນໜ້າທີ່ວຽກງານການປະຕິວັດປົດປ່ອຍຊາດ, ການປົກປັກ ຮັກສາ ແລະ ສ້າງສາພັດທະນາ ປະເທດຊາດ. ກາຍເປັນພັກໜຶ່ງ ພັກດຽວທີ່ເຂັ້ມແຂງແຮງກ້າຮູ້ ຈັກຈັດຕັ້ງຊີ້ນຳ-ນຳພາຂະບວນ ການປະຕິວັດໂດຍກົງ ແລະ ຮອບ ດ້ານຕາມມະຕິ, ທິດທາງການ ເມືອງວາງອອກ, ມີຄວາມສັດ ຊື່ບໍລິສຸດຜູດຜ່ອງ, ສອດສ່ອງ ເບິ່ງກວ້າງເຫັນໄກ, ມີຈິດໃຈ ເອ ກະພາບ, ເຮັດທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງ, ຍອມເສຍສະຫລະເພື່ອຊາດ, ປະຊາຊົນ, ທຸກສິ່ງຢ່າງແມ່ນເພື່ອ ຜົນປະໂຫຍດລວມ.
ມາໃນທຸກມື້ນີ້, ພະນັກງານ ສະມາຊິກພັກ ແລະ ປະຊາຊົນ ລາວທຸກຖ້ວນໜ້າລ້ວນແຕ່ເອກ ອ້າງທະນົງໃຈວ່າ: ຕົນເປັນຕົ້ນກຳ ເນີດຂອງການປະຕິວັດຜູ້ຈັດຕັ້ງນຳພາ, ເປັນຫົວໜ້າຄອບຄົວ, ເປັນພໍ່ແມ່ທີ່ດີເດັ່ນຂອງລູກຫລານ, ເປັນຜູ້ປະສົບການຕ້ອງເປັນແບບຢ່າງອັນດີເດັ່ນ, ເປັນແວ່ນແຍງ ອັນໃສແຈ້ງສ່ອງແສງລັດສະໝີ ຈັດຕັ້ງນຳພາຕາມມະຕິກອງປະຊຸມແຕ່ລະສະໄໝ ແລະ ທຸກຂະ ບວນການ. ນຳພາຕອບຕ້ານສິ່ງ ຂັດຂວາງທຳລາຍຄວາມກ້າວໜ້າ, ປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ໃນສັງຄົມ, ເຕົ້າໂຮມຄວາມສາມັກຄີເປັນນ້ຳໜຶ່ງໃຈດຽວ ພ້ອມກັນປົກປັກ ຮັກສາພັດທະນາສ້າງສາໃຫ້ໄປ ເຖິງຈຸດໝາຍສັງຄົມນິຍົມທີ່ພັກ ເຮົາວາງໄວ້.