ເສດຖະກິດ ແລະ ການສຶກສາພັດທະນາຄົນ ສອງຢ່າງຕ້ອງໄປພ້ອມກັນ
ໂດຍ: ຜາຕຸງ
ສະພາບເສດຖະກິດຝືດເຄືອງ ເງິນກີບລາວອ່ອນຄ່າ ອາດເປັນສາເຫດໜຶ່ງທີ່ພາໃຫ້ແຮງງານລາວຈໍານວນບໍ່ໜ້ອຍໜີອອກຈາກປະເທດເພື່ອໄປຫາວຽກເຮັດງານທໍາຊອກເບ້ຍຫາເງິນຢູ່ຕ່າງແດນ, ໃນບັນ ດາແຮງງານລາວຫຼາຍໝື່ນຫຼາຍແສນທີ່ໄປຊອກເບ້ຍຫາເງິນຢູ່ຕ່າງປະເທດນັ້ນ ໃນນັ້ນມີແຮງງານໄວໜຸ່ມທີ່ເປັນນັກຮຽນນັກສຶກສາຈຳນວນບໍ່ໜ້ອຍປະລະການຮຽນເພື່ອໄປເປັນແຮງງງານ ມີທັງໄປຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ, ຈົນເຮັດໃຫ້ຕົວເລກອັັດຕາການຮຽນ ທັງໃນຊັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ຫຼຸດລົງຢ່າງໜ້າເປັນຫ່ວງ.
ເມື່ອເວົ້າເຖິງແຮງງານລາວ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ແຮງງານໄວໜຸ່ມໄວຄະນອງທີ່ກຳລັງສຶກສາຮ່ຳຮຽນໃນລະດັບມັດທະຍົມສຶກສາທີ່ໜີໄປເຮັດວຽກທໍາງານຢູ່ຕ່າງປະເທດນັ້ນ ສ່ວນໜຶ່ງອາດໄປຍ້ອນຕົນເອງບໍ່ຢາກຮຽນແດ່ ແລະ ອີກສ່ວນໜຶ່ງອາດໄປຍ້ອນສະພາບຄອບຄົວ ພໍ່ແມ່ ພີ່ນ້ອງໝູ່ເພື່ອນແນະນຳຊັກຊວນກໍມີ ຍ້ອນວ່າສະພາບເສດຖະກິດບັງຄັບແດ່, ແຕ່ວ່າມັນກໍມີຜົນກະທົບບໍ່ໜ້ອຍຕໍ່ແຮງງານພາຍໃນປະເທດ ອີກດ້ານໜຶ່ງມັນກໍອາດກະທົບເຖິງລະບົບການສຶກສາ ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດເພື່ອຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາປະເທດຊາດໃນອະນາຄົດ ເພາະການພັດທະນາຈະໄປໄດ້ດີຕ້ອງອາໄສຊັບພະຍາກອນຜູ້ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດທີ່ແທ້ຈິງ ແລະ ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດກໍຫາກແມ່ນການພັດທະນາຍົກລະດັບຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດໃຫ້ຊາວໜຸ່ມ ເຍົາວະຊົນທີ່ກຳລັງສຶກສາຮ່ຳຮຽນ.
ຈິງຢູຄົນສ່ວນຫຼາຍລວມທັງພໍ່ແມ່ຜູ້ປົກຄອງ ອາດຄິດວ່າເສດຖະກິດການເງິນ ເປັນບັນຫາທີ່ຈຳເປັນແລະ ສຳຄັນໃນການດຳລົງຊີວິດປະຈຳວັນຂອງຄົນເຮົາຈົນບາງຄັ້ງໄດ້ຊັກຊວນໃຫ້ລູກຫຼານອອກໂຮງ ຮຽນໄປຊອກເບ້ຍຫາເງິນຢູ່ຕ່າງປະເທດເພື່ອມາຈູນເຈືອຄອບຄົວ ບາງຄົນມີເງິນມີຄໍາມາພັດທະນາຄອບຄົວ ທັງໄດ້ບົດຮຽນ ແລະ ວິຊາອາຊີບຕິດໂຕມາຕໍ່ຍອດໃນການດຳລົງຊີວິດກໍ່ຫາກມີ ຄິດແນວນີ້ກໍຫາກຖືກ, ແຕ່ການສຶກສາຮ່ຳຮຽນກໍມີຄວາມສຳຄັນຕໍ່ອະນາຄົດຂອງລູກຫຼານເຮົາ ຕໍ່ອະນາຄົດ ແລະ ຊາຕາກຳຂອງປະເທດຊາດເໝືອນກັນ ເນື່ອງຈາກວ່າການພັດທະນາເສດຖະກິດປະເທດໃຫ້ກ້າວເດີນໄປຂ້າງໜ້າຕ້ອງອາໄສຜູ້ທີ່ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດທີ່ແທ້ຈິງ ແລະ ສະຕິປັນຍາຂອງນັກຮຽນນັກສຶກສານັ້ນລະທີ່ເປັນກຳລັງສຳຄັນໃນການຂັບເຄື່ອນຈະເອົາດີແຕ່ດ້ານໃດດ້ານໜຶ່ງແມ່ນບໍ່ໄດ້ ທັງສອງຢ່າງຕ້ອງຄວບຄູ່ກັນໄປ.
ຢ່າງໃດກໍຕາມ ການແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວນີ້ ຕ້ອງເບິ່ງຫລາຍປັດໄຈ ໂດຍສະເພາະການອອກນະໂຍບາຍ ການສົ່ງເສີມຮຽນວິຊາຊີບທີ່ມີເບ້ຍລ້ຽງ, ການແກ້ໄຂບັນຫາ, ຂາດແຄນຄູ ແລະນະໂຍບາຍອື່ນໆ ສິ່ງສຳຄັນວ່າຈະສ້າງໃຫ້ໄວໜຸ່ມມີສັດທາໃນການຮຽນຕໍ່ເຊັ່ນວ່າ: ຮຽນຈົບແລ້ວມີວຽກເຮັດງານທຳທີ່ດີ ມີເງິນເດືອນກຸ້ມກິນ, ຫຼຸດພົ້ນຈາກວົງຈອນຂອງຄວາມທຸກຍາກຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການສຶກສາ ທີ່ສອດຄ່ອງກັບຄວາມຕ້ອງການຕະຫຼາດແຮງງານພາຍໃນປະເທດ ແລະ ອື່ນໆທີ່ເຫັນວ່າເໝາະສົມ ແນ່ນອນທັງໝົດນີ້ກໍອາດເຮັດບໍ່ໄດ້ຖ້າຫາກສະພາບເສດຖະກິດຂອງປະເທດຍັງຫຍຸ້ງຍາກ ວຽກງານສຶກສາ, ສ້າງຄົນໃຫ້ເຂັ້ມແຂງ ຈະຍູ້ແຮງທາງເສດຖະກິດໃຫ້ໝັ້ນທ່ຽງ ທັງເສອງຢ່າງເສດຖະກິດ ແລະ ການສຶກສາຕ້ອງໄປຄຽງຄູ່ກັນ.