ນົມແມ່ ເປັນແຫຼ່ງອາຫານທີ່ສໍາຄັນຕໍ່ສຸຂະພາບທີ່ດີຂອງຊາດ
ນົມແມ່ ເປັນແຫຼ່ງອາຫານທີ່ສໍາຄັນຕໍ່ສຸຂະພາບທີ່ດີຂອງຊາດ
29 ກັນຍາ 2021
ນາງ ອ່ຽນ ເປັນຄົນຊົນເຜົ່າພູນ້ອຍ ອາຍຸ 21 ປີ ອາໄສຢູ່ນໍາຄອບຄົວສາມີກັບລູກສອງຄົນລວມກັນທັງໝົດເປັນຫ້າຄົນທີ່ບ້ານ ຢາປຸງ, ເມືອງຜົ້ງສາລີ. ກິດຈະກໍາຫຼັກສຳລັບການດໍາລົງຊີວິດພວກຂອງເຂົາແມ່ນການເກັບກ່ຽວ ແລະຂາຍໃບຊາຂຽວ. “ເນື່ອງຈາກການເກັບໃບຊາຂຽວຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ເວລາດົນ, ຂ້ອຍເລີຍເອົາເຂົ້າກັບນົມຜົງໃຫ້ລູກຄົນທໍາອິດກິນຕອນລາວມີອາຍຸໄດ້ສາມເດືອນ. ແຕ່ເມື່ອອາສາສະໝັກໃຫ້ຄຳປຶກສາໂຄງການຮ່ວມມືປັບປຸງດ້ານໂພຊະນາການSCALING ທີ່ສະໜັບສະໜູນໂດຍ ສະຫະພາບເອີຣົບ ໄດ້ມາອະທິບາຍສູ່ຟັງກ່ຽວກັບວິທີການ ແມ່ຄວນປະຕິບັດ ໃນເວລາຖືພາ ແລະ ເວລາມີລູກນ້ອຍ. ດຽວນີ້ຂ້ອຍມີລູກນ້ອຍເປັນຜູ້ທີສອງ ລາວມີອາຍຸໄດ້ເກົ້າເດືອນແລ້ວ ແລະ ຂ້ອຍໄດ້ສືບຕໍ່ລູກກີນນົມແມ່ແລະ ເອົາອາຫານເສີມໃຫ້ລາວກີນຄຽງຄູ່ກັນໄປ. ຂ້ອຍສັງເກດເຫັນວ່າລາວມີການເຕີບໂຕໄວ ແລະ ມີສຸຂະພາບແຂງແຮງດີ”.
ໂຄງການຮ່ວມມືປັບປຸງດ້ານໂພຊະນາການ(SCALING)ແມ່ນເລັງໃສ່ການປັບປຸງຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ໂພຊະນາການຂອງ 420 ບ້ານໃນ 14 ເມືອງ ຂອງແຂວງຫົວພັນ, ຫຼວງນໍ້າທາ, ຫຼວງພະບາງ ແລະ ແຂວງຜົ້ງສາລີ ໃນພາກເໜືອຂອງປະເທດລາວໂດຍເນັ້ນໜັກໃສ່ເດັກຍິງ, ແມ່ຍິງຖືພາ ແມ່ຍິງທີ່ພວມໃຫ້ນົມລູກ ແລະ ເດັກນ້ອຍອາຍຸ 5 ປີ ລົງມາ.
ທ່ານຮູ້ບໍ່ວ່າການໃຫ້ນົມລູກໃນໄລຍະໜຶ່ງຊົ່ວໂມງຫຼັງເກີດ (ນໍ້ານົມເຫຼືອງ) ຈະຊ່ວຍປ້ອງກັນເດັກເກີດໃໝ່ຈາກການຕິດເຊື້ອ ແລະ ສາມາດຊ່ວຍຊີວິດໄດ້?
ການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ ເປັນເຄື່ອງມືປ້ອງກັນທາງທຳມະຊາດ ແລະ ເປັນຕົວຊ່ວຍຕ້ານກັບບັນດາພະຍາດຕິດຕໍ່ ແລະ ພະຍາດທີ່ຕິດຕໍ່ບໍ່ໄດ້ ຫຼາຍຊະນິດໃຫ້ແກ່ແມ່ ແລະ ເດັກອ່ອນ. ນໍ້ານົມແມ່ຈະຊ່ວຍຫຼຸດຄວາມສ່ຽງຂອງພະຍາດຖອກທ້ອງ, ພະຍາດທາງລະບົບຫາຍໃຈ, ການຕິດເຊື້ອຫູກາງ, ມະເຮັງເມັດເລືອດຂາວ ແລະ ພະຍາດຫືດໃນເດັກນ້ອຍ ພ້ອມທັງປະກອບສ່ວນສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ລະບົບພູມຄຸ້ມກັນ ໂດຍຜ່ານສານພູມຕ້ານທານທີ່ໄດ້ຈາກນໍ້ານົມແມ່. ນອກນີ້, ການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ຍັງຊ່ວຍຫຼຸດຄວາມສ່ຽງໃນການເປັນມະເຮັງເຕົ້ານົມໃຫ້ຜູ້ເປັນແມ່.
ການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ ມີຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ສຸຂະພາບໃນທຸກຊ່ວງຊີວິດຂອງເດັກແລະ ຊ່ວຍຫຼຸດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃຫ້ແກ່ລະບົບສາທາລະນະສຸກ ແລະຄອບຄົວ. ການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ຍັງມີສ່ວນຊ່ວຍປັບປຸງການພັດທະນາສະໝອງ ແລະ ການເຂົ້າໂຮງຮຽນ ເຊິ່ງຕິດພັນໄປເຖິງການສາມາດມີລາຍຮັບທີ່ສູງຂຶ້ນເມື່ອເດັກເຕີບໂຕເປັນຜູ້ໃຫຍ່.
ການຕະຫຼາດທີ່ຊັກຈູງໃຫ້ນໍາໃຊ້ຜະລິດຕະພັນແທນນໍ້ານົມແມ່ ເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ກັບຫຼັກການປະຕິບັດທາງທໍາມະຊາດ ທີ່ມີຄວາມສໍາຄັນນີ້. ເປົ້າໝາຍຫຼັກຂອງບັນດາບໍລິສັດຜະລິດອາຫານຂະໜາດໃຫຍ່ແມ່ນເຮັດການຕະຫຼາດສຳລັບຜະລິດຕະພັນຂອງຕົນເທົ່ານັ້ນ ໂດຍບໍ່ໄດ້ໃສ່ໃຈ ແລະ ຄຳນືງເຖີງຜົນຕາມມາພາຍຫຼັງ. ເວົ້າອີກຢ່າງໜຶ່ງຄື ຜູ້ຜະລິດນົມຜົງສໍາລັບເດັກນ້ອຍມີໜ້າທີ່ເພີ່ມຍອດຂາຍນົມຜົງ ແລະ ຊັກຈູງໃຫ້ແມ່ທີ່ເກີດລູກໃໝ່ເຂົ້າໃຈວ່າຜົນປະໂຫຍດຂອງຜະລິດຕະພັນທາງໂພຊະນາການຂອງພວກເຂົາທຽບເທົ່າໄດ້ກັບການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່. ແຜນການຫາກຳໄລເພີ່ມຂອງບໍລິສັດເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບດ້ານລົບຕໍ່ສຸຂະພາບ ຍ້ອນການໂຄສະນາຊວນເຊື່ອທີ່ຊັກຈູງໄປທາງທີ່ຜິດ ແລະ ບໍ່ຖືກຕ້ອງ.
ລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ບັນລຸຈຸດໝາຍສໍາຄັນໃນການຄວບຄຸມຄວາມເສຍຫາຍດັ່ງກ່າວ ດ້ວຍການຮັບຮອງເອົາກົດລະບຽບສາກົນໃນການເຮັດການຕະຫຼາດສິນຄ້າທົດແທນນໍ້ານົມແມ່ໃນເດືອນທັນວາ 2019 ກໍ່ຄື “ດຳລັດວ່າດ້ວຍຜະລິດຕະພັນອາຫານ ແລະ ອຸປະກອນກ່ຽວກັບອາຫານສຳລັບເດັກອ່ອນ ແລະ ເດັກນ້ອຍ”.
ດຳລັດສະບັບດັ່ງກ່າວແມ່ນເພື່ອປົກປ້ອງ ແລະ ສົ່ງເສີມການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ ໂດຍຫ້າມບໍ່ໃຫ້ມີກິດຈະກໍາເຄື່ອນໄຫວທາງການຕະຫຼາດທີ່ຊັກຈູງການປ່ຽນແທນນໍ້ານົມແມ່. ຜ່ານການປະຕິບັດນຳໃຊ້ກົດລະບຽບລະດັບສາກົນ ແລະ ລະດັບຊາດ, ຜົນກະທົບທີ່ເກີດຈາກການຊັກຈູງໃຫ້ໃຊ້ນົມຜົງທີ່ເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ຄວາມສໍາເລັດໃນການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ຈະຖືກຫຼຸດຜ່ອນຈໍາກັດລົງ, ຊ່ວຍສະກັດກັ້ນການສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈທີ່ຜິດໆແກ່ຜູ້ເປັນແມ່ກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງການໃຊ້ນົມຜົງ.
ແນວໃດກໍ່ຕາມ, ເຖິງແມ່ນວ່າມີກົດໝາຍຫຼາຍສະບັບ ແລະ ລະບຽບການສາກົນທີ່ຊ່ວຍປົກປ້ອງຄວາມສໍາຄັນຂອງການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່, ແຕ່ການປະຕິບັດນໍາໃຊ້ກົດລະບຽບເຫຼົ່ານີ້ຍັງເຮັດບໍ່ທັນໄດ້ດີເທົ່າທີ່ຄວນ. ສະນັ້ນ, ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ໃນທົ່ວປະເທດຈະສາມາດປະກອບສ່ວນຢ່າງສໍາຄັນເຂົ້າໃນການປັບປຸງສຸຂະພາບຂອງແມ່ ແລະ ເດັກແລະ ຫຼຸດຜ່ອນພາລະຂອງການເຈັບເປັນ ແລະ ອັດຕາການເສຍຊີວິດທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນສອງກຸ່ມປະຊາກອນນີ້.
ໃນໄລຍະ 10 ປີທີ່ຜ່ານມາສະພາບໂພຊະນາການຂອງເດັກອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 5 ປີ ຢູ່ສປປ ລາວ ໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນໃນຫຼາຍດ້ານ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ອັດຕາການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ຍັງຕໍ່າ;ມີພຽງ 45% ຂອງເດັກນ້ອຍລຸ່ມ6 ເດືອນທີ່ໄດ້ກິນນົມແມ່ພຽງຢ່າງດຽວ (ສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ ແລະ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ, 2016).
ການຮ່ວມມືຂອງ ສະຫະພາບເອີຣົບ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດຕໍ່ວຽກງານໂພຊະນາການ ໂດຍສະເພາະການໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ 1,000 ວັນທໍາອິດຂອງເດັກ. ຜ່ານການສະໜອງການຊ່ວຍເຫຼືອແບບຫຼາຍມິຕິ, ບັນດາໂຄງການໃນ ສປປ ລາວ ທີ່ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກ ສະຫະພາບເອີຣົບໄດ້ຊ່ວຍຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ຍຸດທະສາດ ແຫ່ງຊາດ ດ້ານໂພຊະນາການ (2016-2025) ນັບແຕ່ຂັ້ນສູນກາງລົງໄປເຖິງຂັ້ນບ້ານ ແລະ ແກ້ໄຂບັນຫາວຽກງານໂພຊະນາການຜ່ານການປ່ຽນແປງທາງພຶດຕິກໍາ, ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ລະບົບສາທາລະນະສຸກ, ຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານບົດບາດຍິງ-ຊາຍ, ສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກດ້ານສຸຂາພິບານ ແລະ ນໍ້າສະອາດ, ການກະສິກໍາເພື່ອໂພຊະນາການ ແລະ ການປະສານງານໃນແຕ່ລະກະຊວງ.
ການສະໜັບສະໜູນດ້ານງົບປະມານ ແມ່ນເປັນປັດໄຈສໍາຄັນຂອງການຮ່ວມມືສາກົນຂອງ ສະຫະພາບເອີຣົບ; ການຊ່ວຍເຫຼືອດັ່ງກ່າວຕິດພັນກັບການໂອນທຶນຊ່ວຍເຫຼືອໄປທີ່ຄັງເງິນແຫ່ງຊາດເພື່ອຊ່ວຍປະຕິຮູບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ໃນ ສປປ ລາວ, ການຮ່ວມມືຂອງ ສະຫະພາບເອີຣົບ ໄດ້ຊ່ວຍສະໜັບສະໜູນງົບປະມານຂອງລັດແບບໂດຍກົງເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງວຽກງານໂພຊະນາການເຖິງປີ 2022, ລວມທັງດໍາລັດວ່າດ້ວຍ“ການຄວບຄຸມຜະລິດຕະພັນຂອງເດັກອ່ອນ ແລະ ເດັກນ້ອຍ” ແລະ ອື່ນໆ (ດໍາລັດວ່າດ້ວຍຜະລິດຕະພັນອາຫານ ແລະ ອຸປະກອນກ່ຽວກັບອາຫານສຳລັບເດັກອ່ອນ ແລະ ເດັກນ້ອຍ).
ການຮ່ວມມືຂອງສະຫະພາບເອີຣົບ ຈະສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜູນວຽກງານໂພຊະນາການຂອງຊຸມຊົນຜ່ານການເຜີຍແຜ່ ແລະ ຕິດຕາມກວດກາ ດຳລັດວ່າດ້ວຍຜະລິດຕະພັນອາຫານ ແລະ ອຸປະກອນກ່ຽວກັບອາຫານສຳລັບເດັກອ່ອນ ແລະ ເດັກນ້ອຍໃນທົ່ວປະເທດໃນແຕ່ລະຂັ້ນການປົກຄອງ ເພື່ອປົກປ້ອງການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ ແລະ ສົ່ງເສີມໂພຊະນາການ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ທີ່ດີຂອງປວງຊົນລາວທຸກທົ່ວໜ້າ.
